Cабақ тақырыбы: Нефрон- бүйректің құрылымдық және қызметтік бірлігі Оқу мақсаты



Дата26.12.2022
өлшемі337,95 Kb.
#164389
Байланысты:
Нефрон- бүйректің құрылымдық және қызметтік бірлігі
9 урок УИА

Cабақ тақырыбы:
Нефрон- бүйректің құрылымдық және қызметтік бірлігі
Оқу мақсаты:
  • нефронның құрылысы мен қызметін сипаттау

  • Бағалау критерийлері:
  • нефрон құрылысын біле алады;
  • нефронның қызметін сипаттай алады.



Бүйректің негізгі құрылымдық және функционалдық бірлігі нефрон болып табылады, бүйректе 1 млн. жуық нефрондар болады.
Әр нейронның ұзындығы шамамен -3см тең.
Бір бүйректегі арналардың жалпы ұзындығы 120 км тең. Ол зат алмасуды қамтамасыз етеді.
Бүйректі қан толық бір айналып шыққанда қанның 5/1 литрі сүзіліп, нәтижесінде 1 минут ішінде 125 мл сұйықтықты сүзіп шығады.

Нефронда капсула болады .Капсула жинақтаушы түтікше арқылы бүйрек астаушасына өтетін имек каналға жалғасады. Тәулігіне қан бүйрек арқылы 300 рет өтеді
Нефронның құрылысы
Бірақ 99 % су қайта қанға оралады. Сондықтан зәр орташа жылдамдықта 1 мл/мин түзіледі.
Нефронның ішкі құрылысы
Нефронның ішкі құрылысы
Нефронның құрылысы мен физиологиялық қызметі бойынша
6 бөлімнен тұрады:
1. Бүйрек денешігі (мальпиги денесі) – боумен капсуласы және шумақша
  • Проксималды бүгілген арна
  • Генле ілмешегінің төменгі иіні
  • Генле ілмешегінің жоғарғы иіні
  • Дистальды бүгілген арна
  • Жинағыш арна

Нефронның түрлері
1. Қыртысты – бүйректің қыртысты затында орналасқан және Генле ілмешегі қысқлау, сондықтан милы заттың тек аздаған бөлігінде ғана жатады.
2. Юкстамедуллярлы– бүйрек денешіктері қыртысты және милы заттың шекарасында жатады. Генле ілмешегі ұзын, сондықтан милы затты тереңдей бойлап жатады.
Қызметтері: 1. Қыртысты –плазмадағы судың мөлшері қалыпты болған жағдайда
2. Юкстамедуллярлы – егер су ағзаға жетіспей жатқанда, реабсорбция процесін жүзеге асырады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

Пайдаланылған әдебиеттер:

  • Д.Тейлор, Н.Грин, У.Стаут «Биология в 3-х томах» 3 том
  • http://goo.gl/B6TJK
  • http://www.biologymad.com/resources/kidney.swf
  • https://www.twig-bilim.kz/film/kidneys-5338/


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет