А. Т. Аширова поәк эксперименттік білім беру бағдарламасы мен Элективті пәндер каталогінің негізінде әзірленді
жүктеу/скачать 275,1 Kb.
|
Кешен каз.т.әдебиет Информатика каз.болими
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланылған әдебиеттер
- Дәріс – 4 Тақырып 4.
| Жұмысқа қабылдау туралы өтініш.
Жеке іс жалпы қабылданған А4 формат қағазында жазылады. Жұмысқа қабылдау туралы ӨТІНІШ жұмысшының жеке іс құжаттамаларына қатталады. Жұмысқа қабылданғандығы туралы бұрыштаманы құрылымдық ұйымның жетекшісі немесе басшы қояды. Өтініш кадрлар бөліміне беріліп, содан кейін бұйрық шығарылады. Егер, өтініш беруші жұмысқа қабылданбаса онда оған жазбаша түрде немесе ауызша, сондай-ақ телефон арқылы хабарлайды. Өтінішті жазу барысында: ханым, мырза, төраға, төрайым тәрізді қарату формаларымен қатар басқа жұмысқа ауысуыма байланысты, отбасы жағдайыма байланысты, кезекті демалыс, кезектен тыс демалыс сияқты тұрақты клише үлгілері қолданылады. Басқа қызметке ауысу туралы өтініш.Өтініштің бұл түрінің ерекшеліктері: қызметкер осы уақытта атқарып жүрген қызметін жазады да, мәтінде ауысу себебін жазады. Оқу демалысына, аяғы ауырлығына және отбасы жағдайына байланысты кету (демалысқа шығу) туралы өтініш. Өтініш мәтініне сәйкес құжаттың – оқитын жерінен анықтама, ауруды куәландыру парағы болуы тиіс. Бұл анықтамаларсыз сұрақтың шешілуі мүмкін емес. Құжаттар өтінішпен бірге көрсетіледі. Пайдаланылған әдебиеттер Ляззат Дүйсембекова Қазақ ресми-іс қағаздары. – Алматы: «Ана тілі» баспасы ЖШС, 2005 ж. Құжаттар жинағы. Сборник документов. – Алматы: Алматы қаласы әкімдігі тіл басқармасы, 2004. Саурықова К.Д., Қарымсақова Р.Д., Омарова Б.А. Қазақ тілі: Ресми іс қағаздар тілін оқыту. – Алматы: Қазақ университеті, 2000. Алдашева А., Ахметжанова З., Қадашева Қ., Сүлейменова Э. Ресми-іс қағаздары. – Алматы: Сөздік-Словарь, 2001. Дәріс – 4 Тақырып 4. Алқалық ұйым іс қағаздары: Хаттама құрылымы Лекцияның мақсаты: Іс қағаздары: Хаттама жазудың үлгісі. Негізгі сұрақтар: 1. Қазақ іс қағаздар тіліндегі терминдер 2. Хаттама үлгісі Мемлекеттік тілдің өз мәртебесіне лайық толыққанды қызмет атқарып, кеңінен қолданысқа түсу деңгейі ұлттық терминологияның дамуымен тығыз байланысты екені даусыз. Қазақ іс қағаздар тіліндегі көптеген терминдер орыс тілінен, орыс тілі арқылы басқа тілдерден енген. Олардың көпшілігінің қазақшаланған нұсқасы бар. Кейбірінің орыс тіліндегі нұсқасы да, қазақшаланған нұсқасы да қатар қолданылып жүр. Мысалы, резолюция-бұрыштама, резюме- түйіндеме т.б Протокол терминінің аудармасы ретінде осы уақытқа дейін мәжілісхат, хаттама сөздері қатар қолданылып келді. Мәжілісхат терминінің мәжілістің мәжілісхаты сияқты қолданыстардағы үйлесімсіздігіне байланысты соңғы уақытта хаттама сөзі термин ретінде көп қолданылып, қалыптаса бастады. Бірақ хаттама термині мекеменің, ұйымның жиналысы мен мәжілістерінде қаралған, қорытындылынған мәселелерді көрсететін, тіркейтін құжат атауына сәтті табылған балама болғанымен, «дипломатиялық акт тәртібін реттейтін ережелер мен дәстүрлер жиынтығы» ұғымында қолданылатын дипломатический протокол, Протокольная служба президента сияқты тіркестерде қолданысқа жарай алмай тұр. Хаттаманың қолға берілетін белгілі бөлігін осыған дейін хаттамадан көшірме деп атап келдік. Енді осындағы көшірме сөзі копия сөзінің аудармасы және оның мағынасын дәл беретіндіктен және копия мен выписканы бір-бірімен шатастырмас үшін хаттамадан көшірме емес, хаттамадан үзінді деген қолданыс дұрыс. Біріншіден, екі терминді бір сөзбен атағанша, әрқайсысының өз атауы болғаны дұрыс, екіншіден, копия мен выписка бір нәрсе емес, үшіншіден, үзінді сөзі хаттамадан үзінді деп аталатын құжаттың мағынасын көшірмеге қарағанда дәл ашады. Хаттамадан көшірме деп аталатын құжат хаттаманың бүкіл мазмұнының көшірмесі емес,тек қажетті бөлігінің мәтіні өзгертілмей жазылған, қолға берілетін нұсқасы. Кез келген құжаттың үзіндісі құжаттың толық мәтіні қажет болмаған жағдайда, құжатта жазылған бірнеше мәселенің ішінен біреуі ғана қажет болғанда немесе құжаттың толық мазмұнын құпия ұстау қажет болған жағдайда дайындалады. Құжат үзіндісінде жазылған мәліметтің растығын, дұрыстығын дәлелдеу үшін орыс тілінде «выписка верна» деп жазылып, жауапты қызметкердің қолы қойылып, мекеме мөрі басылады. Құжат үзіндісінің дұрыстығын, растығын дәлелдейтін жазба үзіндісі рас, үзіндісі заңды, үзіндісі дұрыс т.б. бірнеше нұсқада қолданылып жүр. Бұлардың ішінен үзіндісі дұрыс деген нұсқа іс қағаздар тілінде қолдануға икемді, растайтын жазба ұғымын бере алады. Құжаттың үзіндісі емес, көшірмесі берілген жағдайда көшірмесі дұрыс деп жазылады. ХАТТАМА Хаттамалар – құжаттың аты жазулы баспаханадан басылған парақта немесе кәдімгі А4 қағаз беттеріне толтырылады. Толтыру тәсілі мен көлемі жағынан хаттамалар стенография, фонография, конспект түрінде және сөйлеген сөздердің мазмұны жазылмаған ықшамды түрде болып келуі мүмкін. Қысқа хаттамаларда (оның мәтінінде) күн тәртібі, сөйлеушілердің аты-жөні, сөйлеген сөздерінің тақырыбы және қабылдаған шешімдер көрсетіледі. Сөйлеген сөздерінің мәтіні келтірілмейді. Толық хаттамаларда сөздердің барлығы көрсетіледі. Хаттаманың толықтық дәрежесін жиналыстың өзі айқындайды. Бұл жағдайда құжаттың заңдылық жағын қамтамасыз ету қажет. Құжаттың заңдылық жарамдылығы барлық қажетті деректермен, олардың дұрыс толтырылуымен және хаттамадағы мәліметтердің шындыққа сәйкестігімен анықталады. Хаттаманың мәтіні екі: кіріспе және негізгі бөліктен тұрады. Кіріспе бөлігі ағымдағы және үздікті ақпаратты қамтиды. Ағымдағы ақпарат – «Бастығы», «Хатшы», «Қатысты» терминдерінің қолданылуы барысында беріледі. Бұл сөздерді сол жолдан бастап үлкен әріптермен жазады. Үздікті ақпаратқа – басшылардың, хатшылардың, қатысушылардың аты-жөні, қызметі жатады. Оларды табулятордың екінші жолынан бастап жазады. Коллегиялық орган мүшелерінің фамилиясы алфавиттік тәртіппен сызыңқы үтір арқылы жазылады. Сызықтарды 1 интервал бөледі. Егер, коллегия мүшелері 15 адамнан көп болса, онда олардың жалпы саны көрсетіліп, қосымша тіркеу парағы қосылады. Шақырылғандардың фамилиясының қасына лауазымы, қандай мекемеде жұмыс істейтіні жазылады. Оларды тіркеу тәртібі, коллегия мүшелерін тіркеу тәртібіндей. Кіріспе бөлім күн тәртібімен аяқталады. «Күн тәртібі» тіркесі сол сызықтың басынан басталып жазылады. Қызыл сызықтан күн тәртібінің пункттері басталып жазылады. Оларды араб таңбаларымен нөмірлейді. Қажетті сұрақтар күрделілік дәрежесіне қарай қаралады. Сұрақтар нақты болуы тиіс, «Әр түрлі мәселелер» пункті қарауға жіберілмейді. Негізгі бөлім мынадай түрде жасалады: тыңдалды – баяндама жасап, сөз сөйленді – қаулы (шешім) қабылдады, әрбір сұраққа жеке-жеке тоқталу. ТЫҢДАЛДЫ – БАЯНДАМА ЖАСАДЫ – ҚАУЛЫ сөздері сызықтың сол жақ басынан үлкен әріптермен жазылады. Егер бірнеше сұрақтар талқыланса, ТЫҢДАЛДЫ сөзінің алдынан реттік нөмірлер қойылады. Қызыл жолақтан баяндамашының аты-жөні, қызметі (атау септігінде) басталып жазылады. Сызықша қойылып үлкен әріппен басталып баяндаманың қысқаша мазмұны жазылады. Егер, баяндаманың мәтінін баяндамашы оқыса онда қысқаша мазмұнның орнына «Баяндама тыңдалды» сөйлемі жазылады. «Баяндама жасалынды» сөзінен кейін қызыл жолақтан басталып атау септігінде сөз сөйлеушінің аты-жөні жазылады (жақшада қызметін көрсетуге болады), сызықшадан кейін үлкен әріппен қысқаша мазмұны жазылады. Сұрақтар мен жауаптар БАЯНДАМА ЖАСАЛЫНДЫ бөлімінде тіркеледі. Сөздерін – сұрақтарды және жауаптарды жазбайды. Сөз сөйлеушінің аты-жөнінен кейін сызықша қойылып сұрақтың немесе жауаптың қысқаша мазмұны жазылады. ХАТТАМА үлгі-формулярының деректемелері: мекеменің (ұйым, кәсіпорын) атауы – құжаттың авторы; құжаттың атауы - ХАТТАМА; мәжілістің өткен күні; индексі (нөмірі); жиналыс (мәжіліс) өткен орын; бекіту грифі (егер қажет болса); тақырыбы (жиналыстың, алқалық органның атауы); қатысқандар туралы мәлімет (саны, аты-жөні, лауазымы); күн тәртібі; негізгі және кіріспе бөлімнің мәтіні; қолы; келісім мөрі (қажет болса); құжаттың орындалуын және іске асырылуы туралы мәлімет. Мәтіннің кіріспе бөлігінде қатысушылардың құрамы, күн тәртібі; негізгі бөлігінде тыңдалған мәселе, сөйленген сөздер және қабылданған қаулы көрсетіледі. Құжаттың соңында төраға мен хатшының қолы қойылады. жүктеу/скачать 275,1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|