Абсатарова дамира амировна

бізтұмсығы (Sciaphobus sgualidus Gyll); сұр бізтұмсық (Tanymecus palliatus); 
жидек қандаласы (Dolycoris baccarum); бүршік жапырақ ширатқыш көбелек 
(Spilonota ocellana)раушан гүлділердің жапырақ ширатқышы (Archips rosana); 
жапырақ асты үңгі күйе көбелегі (Lithocolletis pyrifoliella Grsm); жапырақ асты 
үңгі жеміс күйе көбелегі (Lithocolletis corylifoliella) алманың миналаушы күйесі 
(Lyonetia clerсkella L); бүршік масасы (Thomasiniana oculiperda Rubs) қорғау 
шараларын ұйымдастыру барысында, аталмыш зиянкес бөжектердің табиғи 
жауларын еліктіру мақсатында біз тәжірибе жұмыстарымзда балшырын 
шөптесін өсімдіктерді отырғызу жұмыстарын жүргіздік.
Энтомофагтарды еліктіру үшін балшырын өсімдіктерді (фацелия, қыша, 
аскөк) балшырын өсімдіктері бүкіл вегетация бойы, әр 14 күн сайын шахматты 
үлгіде көшет қатар аралықтарына және көшеттік жағалауларына отырғызылып 
отырдық. Балшырын шөптерді 20-сәуір айынан бастап отырғыздық.
Сурет 23- Энтомофагтарды еліктіру мақсатында балшырын шөптесін 
өсімдіктерді отырғызу 

Жүргізілген зерттеу тәжірибе нәтижесінде келесідей энтомофагтардың 6 
түрі тіркеліп түр құрамы анықталды. Экологияландырылған қорғау 
шараларында энтомофагтарды еліктіру нәтижесінде бітелердің сандық 
көрсеткіші химиялық қорғау шараларына қарағанда төмендегені анықталды. 
Мәліметтер 18- кестеде көрсетілген. 
Кесте 24- 
Алма көшеттіктерінде негізгі зиянкес бөжекерге қарсы 
кездесетін 
энтомофагтардың түр құрамы 
Энтомофагтар 
10 
көшеттегі 
энтомофаг 
саны/ дана
Зиянкес 
Жүйелік жағдайы 
Түр атауы 
Отряд
Туыстасы
Қазақша
Латынша
Жарғаққанаттылар 
Афелинидтер 
 
Афелинус
 -
Aphelinus 
mali Haid.
8 
Қызыл қан 
бітесі 
Торлықанаттылар
 
Алтынкөзділер Кәдімгі 
алтынкөз 
 
Chrysoperla 
carnea
12 
Бітелер
Жарғаққанаттылар Тахин 
шыбынының 
блонделиясы 
 
Тахиндер- 
Tachinidae
5 
Қандала , 
Біз 
тұмсықтар, 
Күйе 
көбелектер 
Қаттықанаттылар
Қанқыздары.
Екінүктелі 
қанқызы 
 
Жеті 
нүктелі 
қанқызы
Он төрт 
нүктелі қан 
қызы
Adalia 
bipunctata
 
Coccinella 
septempunct
ata
 
Propylea 
quatuordeci
mpunctata 
15 
22 
9 
Бітелер 
Жеміс көшеттіктерінде пайдалы бөжектер – жыртқыштар (біте қанқызы, 
алтынкөздер және паразиттер және көптеген пайдалы бөжектердің ішінде 
зиянды зиянкестер сан мөлшерін азайтуда рөлі ерекше. Біздің зерттеулерімізде 
қанқыз қоңыздары басқа энтомофагтарға қарағанда белсендірек келеді. Сондай-
ақ қанқыздар өте өсімтал, жылына 2-3 ұрпақ берді. 

жүктеу/скачать 7,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: