Абсатарова дамира амировна
жүктеу/скачать 7,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Диссертация.
| 5.2
Экологияландырылған қорғау жүйесін құрастыру Алма көшеттіктерін негізгі зиянкес бөжектерден қорғау шараларын ұйымдастыру барысындағы нәтижелерге сүйене отыра, жоғары тиімділікті көрсеткен I-тәжірибе яғни экологияландырылған қорғау шараларын жүйелей келе біз алма көшеттіктерінің негізгі зиянкес бөжектерден қорғауға арналған- экологияландырылған қорғау жүйесін ұсынамыз. Экологияландырылған қорғау жүйесі -барлық шараларды үйлестіре отыра қолданатын яғни далалық зиянкес бөжектердін санын, сондай-ақ олардың табиғи жауларын еліктіру, агротехникалық шараларды толықтай орындау, өсімдіктің өсуін қамтамасыз ететін биоактивті заттарды қолдану. Өсімдіктердің төзімді сорттарын шығаруға, сондай-ақ, жалпы алғанда экологияға жатқызылуы мүмкін басқа әдістерді қолдануға көп көңіл бөлінеді. Зиянкес бөжектердің сан мөлшерін азайтуда энтомофагтар маңызды рөл атқарады. Көшеттіктер мен бақтарында практикалық маңызы бар көптеген энтомофагтар тіршілік етеді, оларға қолайлы орта жасай отыра еліктіру қажет. Сондықтан инсектицидтерді жиі қолдану табиғи паразиттер мен энтомофагтардың белсенділіне кері әсер етеді. Осы мәселені шешу барысында біз, зерттеулерімізде бірнеше қорғау шараларын біріктіру, зиянкес бөжектердің табиғи жауларын еліктіру мақсатында балшырын шөптесін өсімдіктер отырғызылды, қоршаған ортада пестицидтті жүктемені төмендету мақсатында зиянкес бөжектерге қарсы биопрепараттар, азтоксинді инсектицидтер және көшет сапасын жақсату мақсатында өсу реттеуіштері және минералдық тынайтқыштар қолданылды. Зиянкес бөжек нысандарына: жасыл цикадка (Cicadella viridis);алма бүргешіркейі(Psylla mali Schmdbg); жасыл алма бітесі (Aphis pomi Deg.); қызыл қан бітесі (Eriosoma lanigeruм); бүршік бізтұмсығы (Sciaphobus sgualidus Gyll); сұр бізтұмсық (Tanymecus palliatus); жидек қандаласы (Dolycoris baccarum); бүршік жапырақ ширатқыш көбелек (Spilonota ocellana)раушан гүлділердің жапырақ ширатқышы (Archips rosana); жапырақ асты үңгі күйе көбелегі (Lithocolletis pyrifoliella Grsm); жапырақ асты үңгі жеміс күйе көбелегі (Lithocolletis corylifoliella) алманың миналаушы күйесі (Lyonetia clerсkella L); бүршік масасы (Thomasiniana oculiperda Rubs) зиянкес бөжектері кірді. Аталмыш 13 зиянкес бөжектің биологиясы мен зияндылығын зерттей отыра оларға қарсы әр түрлі уақытта. I-II көшет танаптары мен аналық көшет және қалемшелі бақта келесі бағдарлама бойынша қорғау шаралары жүргізілді. Тәжірибе сызбасы: 1.Көшеттіктерде агротехникалық шаралар жүргізілді. 2.Энтомофагтарды еліктіру үшін балшырын өсімдіктерді (фацелия, қыша, аскөк) балшырын өсімдіктері бүкіл вегетация бойы, әр 14 күн сайын шахматты үлгіде көшет қатар аралықтарына және көшеттік жағалауларына отырғызылып отырдық. Балшырын шөптерді 20-сәуір айынан бастап отырғыздық. 3.Көшеттіктерде көшет сапасын (тамырын, жапырағын, сабағын) жақсарту мақсатында өсу реттеуіштері (корневин, экстрасол) және биотыңайтқыш (Байкал ЭМ-1)вегетативтік телітушілерді көбейтетін аналықта және 1-2 танап көшеттіктерінде, ерте көктемде және жазың соңында қолданылды. Экологияландырылған қорғау шараларында келесі препараттар қолданылды: Авермектин+бензамидтер химиялық класс биоинсектицидтері: 1.Фитоверм,к.э(аверсектин С 2г/л.) 2.Проклэйм вит, в.р.г. (эмамектин бензоат 50 г/кг + луфенурон 400 г/кг) Бактериалды биопрепараттар: 1.Ақкөбелек (вacillus thuringiensis, var. тhuringiensis) 2.Битоксибациллин (вacillus thuringiensis var. кurstaki) Неоникотиноидты химиялық класс инсектициді 1.Актара в.д.г. (тиаметоксам 240 г/л) Әр түрлі заттардан құралған химиялық класс инсектициді 1.Кораген, к.с. (хлорантранилипрол 200г/л) Көшеттердің өсуін реттейтін биоактивті заттар 1.Экстрасол (вacillus subtilis штамм Ч-13) 2. Корневин (индол-4-ил(майлы қышқыл) Биотыңайтқыш 1.Байкал ЭМ-1 4.Негізгі зиянкес бөжектерге қарсы биопрепараттарды және биоинсектицидтерді сондай-ақ азтоксинді препараттарды алмастырып, зиянкес бөжектердің даму кезеніндегі оңтайлы уақыттарда қолдандық. Біздің зерттеу нысандарымызға көшеттіктердің барлық танаптары мен аналық қалемшелі бақ алынғандықтан, зиянкес бөжектерге қарсы дәрілеу жұмыстарын барлық алқапта әр түрлі уакытта жүргіздік. жүктеу/скачать 7,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|