Адамзат ақыл-ойының қазынасы сериясы


физиологиялық қажеттіліктер



бет2/2
Дата17.04.2022
өлшемі30,04 Kb.
#139671
1   2
Байланысты:
лек

. физиологиялық қажеттіліктер;
. сақтану және қорғану қажеттіліктері;
. топ, қоғам мүшесі болуға, махаббат сезімдеріне деген қажеттіліктер;
. өзін-өзі сыйлау қажеттіліктері;
. өзіндік кемелдену немесе жеке тұлғалық жетілу қажеттіліктері.
Маслоудың адам табиғатын зерттеу процесі арқылы ой тұжырымдамаларын төмендегідей сипаттауға болады:

  • адамдарға денсаулықтықтың , шығармашылықтың , өзін жүзеге асырудың біршама жоғары деңгейіне ұмтылу (тырысу) қасиеті тән;

  • невроздар өзіндік кемелдену жолындағы бөгет (қоршау) ретінде қарастырылады;

  • синергетикалық қоғамның дамуы – табиғи және қажетті процесс. Бұл барлық индевидуум бір-бірінің бостандығын шектемей, тұлғалық дамудың жоғарғы деңгейіне қол жеткізетін қоғам;

бизнес және тұлғалық дамудың тиімділігі сәйкес болып табылады. Шын мәнінде өзіндік кемелдену процесі әрбір индевидтің өндірістік жетістігінің жоғарылауына әкеледі.
Психологтардың еңбектеріндегі жеке тұлға психологиясына арналған III тарауда Г.Оллпорттың “Личность в психологии”атты еңбегінен және Г.Айзенктің “Структура личности” атты еңбектерінен жекелеген үзінділеркелтірілген.
Адам табиғатына деген көзқарастарды ұсынатын теорияларнегізгі алты көрсеткіш ( снеімділігі; эвристикалық құндылығы; ішкі келісімділігі; үнемділігі ; қамту аймағының кеңдігі; функцияның маңыздылығы) бойынша бағаланады.
Жеке тұлға психологиясы – зерттеудің енді дамып келе жатқан өте жас саласы.Тек соңғы елу жылдың ішінде ғана бұл салада айтарлықтай бағыттар пайда болды. Болашақты шығармашылықпен зерттеушілер өздерінен бұрынғылардың интеллектілі қазынасына сүйенетін болады.
Адамға қатысты негізгі ғылыми ықпалдардың мәні олардың жаңа зерттеулерге қаншалықты дәрежеде дем беруімен байланысты. Сонымен бірге өзінің ғылыми мәнділіктерін жойып алмау үшін жеке тұлға теориялары жаңа эмперикалық мәліметтердің жиналу шамасына қарай түзетіліп отырылуы керек.
Адамның жеке тұлғалығына қатысты жаңа зерттеуулер негіізгі бес баағыт бойынша жүзеге асады деп шамаланады:

  1. Танымдық процестерді психологиялық қызмет жасаудан басқа да қырларымен өзара байланысты зерттеу;

  2. Ситуациялық факторлар мен жеке тұлғалық өзгерістердің өзара әрекеттесуі мен олардың мінез-құлыққа ықпалын зерттеу;

  3. Жеке тұлғаның нейрофизиологиялық, биохимиялық және генетикалық негіздерін зерттеу;

  4. Орта жастағы және мосқал адамның жеке тұлғалық дамуынзерттеу;

  5. Адамның тәжірибелі іс-әрекетіне қатысты проблемаларды зерттеу.

Психологиядағы жеке тұлға ұғымы аса күрделі және жан-жақты болғандықтан, Батыс ғалымдарының жеке тұлғаға деген негізгітұжырымдамаларын қазақ оқырмандарынаұсынуды жөн көрдік. Бұл көзқарастарды екңес психологтарының тұжырымдамаларымен салыстыра талдау келер күннің еншісінде болар.
Гуманистікпсихологияның, жеке тұлға психологиясының көрнекті өкілдерінің бірі- Карл. Роджерс Иллинойс штатында дүниеге келген.Көптеген ғылыми қоғамдардың белсенді мүшесі болған К. Роджерс өзінің психология ғылымына қосқан үлесі үшін Америка психологиялық ассоцияциясы тарапынан 1956, 1972 жж. Екі мәрте марапатталған. Теория және оның кәсіби психологияға әсері тұрғысынан К. Роджерстің еңбегі өте жоғары бағаланады.
К. Роджерстің негізгі еңбектері: “Психотерапия и изменение личности”(1954); “ Становление личности : взгляд психотерапевта” (1961); “ Свабода учиться : чем может стать образование” (1969); “КарлРоджерс о группах встреч” (1970); “Спасоб бытия” (1980) т.б.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет