Адамзат ақыл-ойының қазынасы сериясы
жүктеу/скачать 30,04 Kb.
|
1 2
Байланысты:лек
|
Психологиялық кеңес берудің теориялық және практикалық негіздері 15.03.2018 “Адамзат ақыл-ойының қазынасы сериясы” он томдығы жинағының бесінші томынагуманистік психология өкілдері – К.Роджерс, А.Мослоу еңбектерінен үзінділер, сондай-ақ Г.Оллпорт пен Г.Айзенктің жеке тұлға туралы көзқарастары ұсынылып отыр. Психотерапиясаласында өзіндік төңкерісжасаған, клиентке бағытталған терапияныңавторы К.Роджерстіңкеңес беру мен психотерапияға арналғанеңбектерінен негізгіүш бөліменгізілген.Олар: 1Кеңес берудің рөлі;2.Кеңесберугекіріспе ;3.Кеңес беру процесі . К.Роджерстің өзі осы еңбектерін – практикалықжұмыс саласындағы ең жаңа тұрғылар деп атайды. К.Роджерстің адам табиғатынакөзқарысы , Фрейдтіңкөзқарасысияқты; оныңэмоциялық бұзылулары бар адамдарментікелей жүргізгенжұмыстарыныңнегізінде қалыптасқан. Оның көзқарасы бойынша ,адам-белсенді субъект,өзінің алға қойған мақсатына сәйкесдаму қабілеті бар. Оның айтуынша , бүкіл адмзаттыңтабиғиүрдісі (тенденция) – тәелсіздік , әлеуметтік жауапкершілік,креативтілік жәнекемелденубағытындағықозғалыста болуы. Адам табиғатына осындай көзқарас Роджердің теориясының түйіні болып табылады да, гуманистік бағытқадәлме-дәл келеді. Роджерс те, Мослоу да адамдардың өзін-өзі жетілдірудегі әлеуеті шексіз деп санағнымен, бұлардың теориясыныңүш басты айырмашылығы бар. Роджерс – жеке тұлға мен оның мінез-құлқы қоршаған ортаны қабылдауына байланыстыдамып қалыптасады десе, Маслоу адамның мінез-құлқы мен тәжірибесі қажеттіліктер иерархиясымен реттеліп отырады дейді. Роджерстен бөлек, Маслоу адам феноменалогиясын ерекшелемеген. Екіншіден , Роджерс теориясы , негізінен , психологиялық проблемалары бар адамдармен жүргізген жұмысының нәтижесінде қалыптасқан. Шындығында, Роджерс адамның өзіндік кемелденуіне негіз болатынтерапиялық жағдайларға көңіл бөледі және терапияданалынғандарынжеке тұлғаның жалпы теориясына ендіреді. Ал Маслоу, керісінше, ешқашан терапиямен айналыспаған және, психология өз назарынауытқуларды зерттеуден гөрі психикалық тұрғыдан сау адамдарға аударуы қажет дегенді қадағалап айтып отырған. Сонымен, Роджерс адамдардың туа біткен әлеуетін жетілдіруге көмектесетін дамудың нақтыформаларын анықтаса, Маслаудың теориясында адамның толық өзіндік кемелденуіне қарай қозғалысын реттейтін даму процестері мүлдем есептелмеген . Оладам өмірсүру желісінің белгілі “күрт өзгеретін кезеңдерінде” қажеттіліктер фрустрациясына ұшырайтынын мойындаса да, оның еңбектері,негізінен, тек ересектерге арналған. Роджерс адамның бүкіл өмірлік тәжірибесін өзіндік кемелденуіне қалай қызмет ететіне байланысты бакғалайды. Родхжерс теориясындағы тірек ұғымдары:өзіндік кемелдену, феномендік бағдар (әрбір адамның ерекшелігі оның қабылдауерекшліктеріне тікелей байланысты ),субъективті тәжірибенің үстемдігі және “Мен”тұжырымдамасы.Роджерс бойынша , “Мен” тұжырымдамасы “нақты Мен-ді” және “идеалды Мен-ді”(адамдар қандай болғысы келеді және қандай болуы керек) қамтиды.”Мен” тұжырымдамасының дамуы, негізінен,әлеуметтену процесі арқылы (мәнді басқалар – ата-аналар ,аға-іні, апа-сіңлі,басқа да туысқандар)жүредіӘрбір адам үшін ең маңыздысы – оны басқалардың түсінуі және жақсы көруі. Гуманистік психология термині 1960 жылы Маслоудың жетекшілігімен персонологтар тобының ұсынған термині. Осы жинаққа А.Мослоудың “Мотивация и личность” аталатын еңбегінен оның негізгі көзқарастарын көрсететін:1) Мотивация теориясы;2) Психопотология мен нормаға сәйкестілік;3) Өзін-өзі кемелдендіру (өзіндік кемелдену);4) Өзін-өзі кемелдендіретін адамдардың креативтілігі;5) Жаңа психологияның мәселелері ;6) Ғылымға деген психологиялзық тұрғы атты тараулары аударылып берілді. Маслоудың гуманистік тұрғысының негізінде жатқан тезис – әрбір адамды біртұтас қайталанбас, ұйымдасқан тұтастық деп қарастыру. Мотивация мәселесі – Маслоудың бүкіл персонологиясындағы ең маңыздысы болып табылады, адамдар өздерінің жеке мақсаттарыніздестіруге мотивтелген. Мотивтелгенпоцестер жеке тұлғаның гуманистік теориясының діңгегі іспетті. Маслоудың айтуынша, адамның қажеттіліктеріиерархиялық жүйеге орналасқан, олар реттілігі бойынша: жүктеу/скачать 30,04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2