Адекватты тамақтану физиологиясы Тамақ өнімінің химиялық құрамы Ақуыз, көмірсу, май, витамин
жүктеу/скачать 0,89 Mb.
|
Майра
Көмірсулар 1гр-3,75ккалЖасушалардың құрылысына қарай көмірсулар үш класқа бөлінеді: моносахаридтер, олигосахаридтер және полисахаридтер. Моносахаридтерге молекулалары үш, төрт, бес немесе алты көміртек атомдарынан (тиісінше триозалар, тетрозалар, пентозалар, гексозалар) тұратын көмірсулар жатады. Олардың ең маңыздылары гексозалар (глюкоза, галактоза және фруктоза) және пентозалар (арабиноза, ксилоза, рибоза және дезоксирибоза). Азық-түлік өнімдерінде бос күйінде айтарлықтай мөлшерде глюкоза мен фруктоза ғана кездеседі. Олигосахаридтер. Оларға сахароза, мальтоза, лактоза жатады. Сахароза (қызылша немесе қамыс қант) өсімдік тағамдарындағы ең көп таралған қант болып табылады. Мальтоза (уыт қанты) меласса мен сояда еркін кездеседі. Ол крахмалдың қышқылдық немесе ферментативті гидролизі арқылы алынады. Мальтозаның тәтті дәмі сахарозаға қарағанда азырақ.Лактозаның сүт пен сүт өнімдерінде кездеседі. Бұл ең тәтті қант. Полисахаридтер. Оларға крахмал, гликоген, инулин, целлюлоза жатады.Өсімдіктер синтездеп, түйнектерде, жемістерде, жарма дәндерінде крахмал дәні түрінде жиналады.Картопта, жармада және нанда крахмал негізгі көмірсу болып табылады.Гликоген (жануарлар крахмалы) ол бұлшықет тінінде (4% дейін) және бауырда ( 20% дейін). Инулин алмұрт (шамамен 17%) мен цикорийде (13-17%) кездеседі. Целлюлоза тамақ өнімдерінде целлюлоза мөлшері 0,5-2,8%-дан (жеміс пен көкөністе) 11,5-13%-ға дейін (қарақұмықта). Витаминдер-адам ағзасының жасушаларында зат алмасуды реттеп, оның ауруларға төзімділігін арттыруға көмектеседі. Витаминдер ферменттердің синтезіне де қатысады.Дәрумендерді негізінен өсімдіктер өндіреді, кейбіреулерін жануарлар ұлпалары мен мүшелерінің жасушалары немесе асқазан-ішек жолдарының микрофлорасы синтездей алады. Адам ағзасы витаминдер шығармайды.Витаминдер-адам ағзасының жасушаларында зат алмасуды реттеп, оның ауруларға төзімділігін арттыруға көмектеседі. Витаминдер ферменттердің синтезіне де қатысады.Дәрумендерді негізінен өсімдіктер өндіреді, кейбіреулерін жануарлар ұлпалары мен мүшелерінің жасушалары немесе асқазан-ішек жолдарының микрофлорасы синтездей алады. Адам ағзасы витаминдер шығармайды.жүктеу/скачать 0,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|