Адильчаев камал
Халықтың абаданлығын арттырыўда олардың бәнтлилигин
жүктеу/скачать 0,62 Mb. Pdf көрінісі
|
aoyllyq zherlerde zheke isbilermenlik imkaniyatlarynan natijzheli pajdalanyo zhollary
Документ Microsoft Office Word
| 2.3. Халықтың абаданлығын арттырыўда олардың бәнтлилигин
тәмийинлеўдиң әҳмийети Ӛзбекстан Республикасы Президенти И.А.Каримовтың Ӛзбекстан Республикасы Конституциясының 20 жыллығына бағышланған салтанатлы мәжилисиндеги «Инсән мәпи, ҳуқық ҳәм еркинликлерин тәмийинлеў, турмысымыздың еледе еркин ҳәм абат болыўына ерисиў – бизиң баслы мақсетимиз» атамасындағы баянатында «Абад турмыс жылы» Мәмлекетлик дәстүриниң екинши бағдары сыпатында халықтың абаданлығын арттырыў белгиленилген. Бунда тийкарғы мәселелердиң бири халықтың турақлы жумыс орны менен бәнтлилигин тәмийинлеў жүдә әҳмийетли роль ойнайды. Бүгинги Конде мийнетке жарамлы халықтың бәнтлилигин тәмийинлеў мақсетинде жаңа жумыс орынларын жаратып атырған жумыс бериўшилер хошаметленилмекте, оларға салық, кредит ҳәм басқа мәселелерде жеңилликлер берилмекте; мийне базарында жумысшы күши сапасы ҳәм бәсекиге шыдамлылығын арттырыў иләжлары кӛрилмекте; Халықты жумыс пенен тәмийинлеўдиң ең нәтийжели қуралларынан болван киши бізнес, жеке исбилерменлик, ири кәрханалардан үйге алып ислеў, хызмет кӛрсетиў ҳәм сервис саласы еледе жеделирек пәтлер мене раўажландырылмақта; халықтың социаллық жәрдемге мүтәж болван қатламлары материаллық жақтан қоллап- қуўатланылмақта, олар ушын жумыс орынларын квоталаў тәртиби жолға қойылды; мәмлекетлик ҳәм жергиликли бюджет қаржылары есабынан ўақытша ҳәм жәмийетлик жумыслары шӛлкемлестирилип атыр; сыртқы ҳәм ишки миграцияны тәртипке салыўға тибар күшейтирилмекте. Мәмлекетимизде мийнетке жарамлы халықтың бәнтлигин тәмийинлеў мақсетинде ҳәр жылы жаңа жумыс орынлары жаратылып атыр. Атап айтқанда, 2013-жылда 972,7 мың жаңа жумыс орынларын шӛлкемлестириў нәзерде тутылмақта 10 . Бул жумыс орынлары жаңа ири санаат объектлерин иске түсириў, ислеп турған кәрханаларды реконструкція қылыў ҳәм кеңейтириў, киши бізнес, жеке ҳәм шаңәрақлық исбилерменликты, хызмет
10 2013-жылда жумыс орнын шӛлкемлестириў ҳәм халықтың бәнтлилигин тәмийинлеў Мәмлекетлик дәстүри 55
кӛрсетиў ҳәм сервис салаларын раўажландырыўды буннан былайда хошаметлеў, ири кәрханалардан үйге алып ислеў имкәниятларын, соның ишинде ири кәрханалар мене кооперацияласқан үйге алып ислеў имкәниятларын күшейтиўдиң есабынан шӛлкемлестириледи. Ӛндирислик ҳәм социаллық сала же терли дәрежеде раўажланбаған, жумыссызлық дәрежеси салыстырмалы ҳалда жоқары болван таў алды ҳәм шагара аймақларында жайласқан 28 узақ районларға айрықша тибар бериліди. 2013-жылда жумыс болатуғын мүтәжлик параметрлери мийнет базарындағы жумысшы күшине болған талап ҳәм усыныс балансына, соның ишинде демографиялық аҳўалға, миграция процесслерине тәсир
кӛрсететуғын социаллық-экономикалық раўажланыў факторлары ҳәм принциплерин, экономикадағы қурамлылық ӛзгерислер, сапаат,
инфраструктура, инвестиция, монетар ҳәм фискал сиясат иләжларының тәсирин анализлеў негизинде белгиленген. 2-кесте Ӛзбекстан Республикасында мийнет ресурсларының перспективалық кӛрсеткишлери, мың адам 11
қ/№ Кӛрсеткишлер 2013-жыл 2014-жыл 2015-жыл 1 Мийнет ресурслары саны 17365,5 17841,0
18329,5 2 Экономикалық жақтан белсенди халықтың саны 12929,9
13275,8 13658,0
3 Жумыс пенен бәнт халық саны 12303,1 12644,2
13014,1 4 Жумыссызлар саны 626,8 631,6
643,9 5 Жумыссызлық дәрежеси, процентте 4,8 4,8
4,7
Жумыс орынларына болван мүтәжлилик демографиялық фактор сезилерли ҳәм тиккелей тәсир ӛткизиўди даўам еттирмекте. 1985-1990- жылларды туўылыўшылық жоқары дәрежеде болып, сол дәўирде 37 промиллени қурағаны, яғный ҳәзирги ўақыттағыға салыстырғанда 1,7 есеге
11 Ӛзбекстан Республикасы мийнет ҳәм халықты социаллық қорғаў министрлиги мағлыўматлары 56
кӛп болғаны нәтийжесинде мийнетке жарамлы жасқа кирип атырған халықтың тез ӛсиў пәтлери сақланып қалмақта (2-кесте). 2- кестеден кӛринип турғанындай, 2013-2015-жылларда Мийнет
ресурслары саны 17365,5 мың адамнан 18329,5 мың адамға кӛбейеди. Бул дәўирлерде экономикалық жақтан белсенди халықтың саны 6,1 процентке кӛбейеди ҳәм прогноз қылынып атырған дәўирде оның мийнет ресурслары қурамындағы леси 74,3 проценттен 74,5 процентке артады. 3-кесте Ӛзбекстан Республикасында жаңа жумыс орынларын жаратыўға болван мүтәжлик прогнозы, мың адам 12
қ/№ Кӛрсеткишлер 2013-ж 2014-ж
2015-ж жүктеу/скачать 0,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|