Ақылбек КҮрішбаев, С


- Етті мал шаруашылығын да­мытудың көкейкесті мәселелері ту­ралы сіздің пайымдауыңыз?



бет5/7
Дата12.09.2020
өлшемі44,5 Kb.
#63867
1   2   3   4   5   6   7
- Етті мал шаруашылығын да­мытудың көкейкесті мәселелері ту­ралы сіздің пайымдауыңыз? 

- Алдымен шетелден мал са­тып әкелу мәселесіне тоқталсам дұрыс болар. Ол үшін жүйесіз мал әке­луді тоқтату керек! Мен бұл мә­селені бұған дейін талай көтеріп жүрмін. Бізге жоғары өнім беретін, асылтұқымды мал әкеліп, мал тұ­қы­мын асылдандырудың жүйе­лі се­лекциялық процесін құрып, оны жетілдіруіміз қажет. Мал шаруа­шы­лығы - күрделі де қиын сала екенін ешқашан есімізден шығарма­ғанымыз абзал. Жалғыз ұранмен ол көтерілмейді. Бұған дәйекті де жү­йелі жұмыс талап етіледі. Көр­ші­леріміздің тәжірибесіне сүйенсек, Ресей соңғы уақытта 400 мың бас асылтұқымды мал шетелден сатып алған. Ресей ғалымдарының айтуы бойынша, осы малдың едәуір бөлігі арам өлген. Себебі уақытында олар­дың генетикалық ерекшеліктері ескерілмей, қолайлы жағдай жаса­л­маған.


Енді Беларуссиядағы етті мал ша­руашылығын дамыту туралы бір мысал. Онда малды импорттау ба­рысы ғалымдардың тікелей арала­суы­мен іске асырылып, олар тек өз­деріне керекті ірі қараларды 
алып, генотипті малдардың тұқы­мын асылдандыруды жақсартуға оны пайдаланған. Бұл жағдай жү­-йелі түрде жүргізіліп, асылтұқымды мал шаруашылығын ұдайы, жан-жақты дамытуға ықпал етеді. Со­нымен қатар оларда малды он­шақ­тылап емес, біз сияқты жүздеп әке­леді. Бар­лық атқарылатын іс се­лекция­лық жұмыстың қажетті­лігінен туындайды және жеткілік­ті жем-шөп қорын дайындамай, шет­тен мал әкелудің ешқандай пай­дасы жоқ. Мен АҚШ-тың Солтүстік Дакота штатында асылтұқымды малға әзірлеген жем-шөп қорын өз көзіммен көрдім. Байқағаным, азық қорында негізінен бұршақ тұқым­дас дақылдар. Оның ішінде малдың күндік рационында басты азық - соя, ол малдың күнделікті салмағына қосымша екі келі қосуға жәр­дем­деседі. Негізінде, соя Қазақстан­ның солтүстігінде суармалы жерде өсе­ді. Басқа бұршақ тұқымдас дақылдар­ды да, суармалы жерлерде өсіріп, одан тұрақты да, жақсы өнім алуға бо­лады. Демек бізге малды әкелмес бұрын, осындай суармалы жерлерді әзірлеуіміз қажет. Малды әкеліп, оны не болса сонымен азықтандыру оның генетикалық мүмкіндігін әлсіретіп, асылтұқымды малды аз­дыра бастайды. Басты мәселе малды шетелден әкелуге қаржыны мем­лекет құяды. Қорыта айтқанда, одан қайтарым болмаса тек бизнесмен­дер ғана емес, мемлекетіміз де зар­дап шегеді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет