ҚАЙРАТ РЫСҚҰЛБЕКОВ Қайрат Рысқұлбеков 1966 жылы 13 наурызда Жамбыл облысы Мойынқұм ауданына қарасты Бірлік деген шағын ауылда дүниеге келді. Бала кезінде күреспен шұғылданған.
Желтоқсан көтерілісінің қаһарманы.
1973 – 81 жылы Шу ауданы Төле би ауылындағы орналасқан Сәду Шәкіров атындағы мектеп-интернатта оқып, 8 жылдық білім алды. 1981 – 83 жылы Бірлік ауылындағы бұрынғы Киров атындағы орта мектепте оқып, он жылдықты бітірген соң, әскер қатарына шақырылғанға дейін әкесі Ноғайбайға жәрдемші-малшы болып, Көктерек тауарлы-сүт фермасында жұмыс істеді.
Бауырмал, шындықты бетке тура айтатын тік мінезді, көпшіл, шыншыл еді. Сабақтан қолы босай қалса, кітапханаға асығып, кітап оқитын. Сөзге шешен болатын.
1984 – 86 жылы Амур өлкесі Белогор қаласында әскери міндетін абыроймен өтеді. Әскери-саяси қызметтердің үздігі ретінде бірнеше мақтау қағазымен марапатталып, әскери бөлімше командирлері ата-анасына алғыс айтқан құрмет қағаздарын жіберді. 1986 жылы мамырда әскери борышын өтеп ауылға оралды. Тамыз айында әскери бөлімшенің жолдамасымен Алматыдағы Сәулет-құрылыс институтына келіп сынақтан сүрінбей өтіп, оқуға түсті.
Осы жылы16 – 18 желтоқсанда болған қазақ жастарының отаршылдық және әміршілдік жүйеге қарсы көтерілісіне белсене қатысты. Бірақ көтеріліс қатыгездікпен жаншылғаннан кейін 1987 жылдың қаңтарында ішкі істер органының қызметкерлері «Алматыда бір төбелеске қатысты» деген желеумен Рысқұлбековті Мойынқұм ауданының орталығында тұратын нағашысы – М.Асанбаевтың үйінде демалып жатқан жерінен ұстап әкетеді. Кейіннен, көпшілікке мәлім болғанындай, тергеушілер зымиян әрекеттерімен Рысқұлбековке неше түрлі айла-шарғылар қолдана отырып, оны С.Савицкийдің өліміне кінәлі етеді.
Қазақ КСР-і Жоғарғы Сотының қылмыстық істер жөніндегі коллегиясының төрағасы Е.Грабарниктің 1987 жылы 16 маусымдағы Үкімімен Рысқұлбеков – ең жоғары жаза – өлім жазасы – атуға бұйырылды. Зиялы қауым өкілдері СОКП Бас хатшысы Горбачев пен КСРО Жоғарғы Кеңесі Президумының төрағасы Громыконың атына Рысқұлбековтің жазасын жеңілдету туралы өтініштерін жолдады. Кейіннен Рысқұлбековтың ату жазасы амалсыздан 20 жылға бас бостандығынан айыру жазасымен ауыстырылды. Бірақ Шу, Қарағанды темір жол бекеттері арқылы Рысқұлбеков белгісіз себептермен Семей түрмесіне жеткізіліп, құпия жағдайда оның өміріне қастандық жасалды.
Желтоқсан көтерілісінің бас құрбаны болған Рысқұлбеков еліміз егемендік алғаннан кейін Қазақстан Жоғарғы Соты Пленумының 1992 жылы 21 ақпандағы шешімімен толықтай ақталды. Оған «Халық Қаһарманы» атағы берілді. Тараз қаласында Рысқұлбеков есімімен аталатын демалыс паркі бар. Сондай-ақ онда Рысқұлбековке ескерткіш қойылған.
Қайрат Рысқұлбеков атындағы мектептің дирекциясы жыл сайын желтоқсан айында концерттер ұйымдастырады. Ондағы көптеген қойылымдардың кейіпкері – балғын Қайрат. Бұл күндері сондай-ақ волейболдан Қайрат Рысқұлбеков атындағы ауыспалы кубок жарысы өтеді.
Онан соң мектептегі «Жас Қайрат» тобының қатарына оқушы балаларды қабылдау рәсімі өткізіледі. Бұл топтың ұраны ретінде Қайрат Рысқұлбековтың сотта сөйлеген: «Мен қазақпын, менің арым таза, менің мақсатым – еркін Қазақстан» деген сөздері алынған. Зерттеушілер ол сотта дәл осылай айтқан дейді.
Осылайша, қазасының шынайы себептеріне қатысты жекелеген күмәнді сауалдарға нақты жауап табылмаған Қайрат Рысқұлбековтың бейнесі бүгінде қаһарман тұлғаға айналып отыр.