Алғашқы әскери дайындық пәнінен оқу – әдістемелік кешен Әйтеке би кенті -2017ж. Бекітемін
Дәріс№61 Ағзаның қатты қызуы,қатты салқындауы,үсік шалу және жалпы тоңу
жүктеу/скачать 0,63 Mb.
|
Алғашқы әскери дайындық пәні бойынша кешен
| Дәріс№61 Ағзаның қатты қызуы,қатты салқындауы,үсік шалу және жалпы тоңу.
Жалпы мұздаудың(катудың) симптомдары: қалтырау, шаршау, ұйкы басу, акырында ұйктап кету. Дене сіресіп, тыныс алу мен жүрек жұмысы әлсірейді. Мидың кан аздығы дамып, аяғында адам өледі. Жергілікті үсу арасында көбіне аяқтың, оның ішінде, башпайлардың үсуі жиі кездеседі. Жергілікті үсу симптомдары бойынша онын мынадай дөрежелері ажыратылады. Бірінші дәрежелі усу — терінің бозаруы, оның сезгіш-тігінін жоғалуы, жылыткан кезде терінін ашып, ауыруы, кызыл күрең түске боялып, ісінуі және ауыруы. Екінші дәрежелі — жоғарыда көрсетілген өзгерістерден баска іші сүрғылт қан түсті сүйыктыққа толған күлдіректер пайда болады. Үшішиі дәрежелі — барьнша аукымды жөне терең өзгерістер тән; тіндер сезгіштігін жоғалтады, кара көк түске еніп, өлектіктік белгілері пайда болады; Төртінші дәрежелі— үсіген тіндер терең өлі еттеніп, сезгіштік жойылады. Аяқ-қол суып, бозарып, көгереді. Үсудің әр түрлі дәрежелері қабаттасып келуі жиі кездеседі, мысалы, үшінші дәрежелі үсу екінші және бірінші дәрежелі үсу учаскелерімен; аяқтан басқа, кол, мүрын, қүлақ, бет және маңдай үсуі мүмкін. Жеңіл үсіктер кайталанғанда немесе суық ұзак уакыт әсер еткенде (аязда немесе ылғалды, суык көктемгі — күзгі уакытта) калтырау болуы мүмкін: жан ауыртар домбығу, көгеру, салқындау байқалып, тері кышиды ("каз терісі"); ол терінің ашык жерлерінде, кол саусақтарында, кұлақ калқанында, кейде аяқ басында байкалады. Зардап шегушіні жылы бөлмеге орналастыру керек. От немесе ыстық пеш жанында жылытуға болмайды. Жылыта отырып, ауруға ыстьқ шай, кофе, шарап немесе арақ беруге болады. Жалпы қату кезінде зардап шегушіні шешіндіріп, денесін спирт немесе арақпен сылайды, есін жинаткызып, сусын береді, жылы етіп кымтайды. Егер зардап шегуші дем алмаса, онда жасанды тыныс алдырады, тері астына камфора немесе кофеин, кажет болса, эфедрин, кордиамин енгізеді. Содан кейін ауруды жібереді. Клиникалық өлім белгілері байқалғанда, реанимация іс-шараларын жүргізеді. Жергілікті үсу кезінде жалпы жылыту, үсіген бөлікті жеңіл түрде уқалау ұсынылады. Бұл кезде суыктан ағарып кеткен бөлікті таза жуылған ылғал қолмен сылап ыскылайды, жылытатын таңғыш кояды. Ең жақсысы, үсіген жер кызарып, жылынғанша спирт немесе арақпен ысқылау кажет. Үсіген жерді қармен ысқылауға болмайды. Үсудің алғашкы кезінде, ен алдымен, аяқ-қолды жылы су ваннасында (су температурасын 20-дан 37°-қа дейін ақырындап көтере отырьш) жеңіл массаж жасай отырып жылыту керек. Ысқылағаннан кейін мақтаның қалың кабатымен таза (ең жаксысы, стерильді) таңғыш салу керек, аяк-колды жоғары көтеріп, дөрігерге жіберу кажет. Үсіген бөлік домбығып іссе немесе күлдірек пайда болса, ысқылауға болмайды. Ең дұрысы, үсіген бөлікке мақтаның қалың қабатымен стерильді таңғыш салады, аяқ-қолды жоғары қалыпта ұстайды жөне зардап шегушіні дерігерге жібереді. Жалпы қату (жедел) жөне жергілікті үсу (бірінші дережелі үсуден баскасы) кезінде госпитализациялау ұсынылады. Үсуді емдеу антибиотиктер, өр түрлі жақпа-майлар (мазь) сіңдірілген таңғыш салу, физиотерапевтік процедура (кұрғақ) ауа ванналары, кварц колдану, ал қажет болса, оперативтік емдеу (еліеттенген тіндерді алып тасту) жүргізіледі. 2,3,4 дөрежелі үсулер кезівде сіреспеге қарсы сарысу мен анатоксиннің профилактикалық дозасы енгізіледі. Қан айналымының жақсаруы үсуге кедергі келтіретінін атап өту керек. Мысалы, үсу немесе кату пайда болғанға дейін суықтағы қозғалыс (тез) жүру, жүгіру қан айналымды жақсартады, денені жылытады, сөйтіп, суыктын зиянды әсеріне қарсы тұрады, мұның профилактикалық мәні зор. жүктеу/скачать 0,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|