Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы Қазақ тілі мен әдебиеті

Бағалау критерийі
Білім алушы

• Мәтіндердегі ортақ мәселелерді айқындайды

• Таңдалған мәселелерге бүгінгі күнмен байланыстыра отырып

баға береді

Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары деңгейі
1-тапсырма

Мәтіндерді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

1-мәтін

Әлемдік тарихтан ерекше орын алған, 300 миллионға жуық халықты бір қазанға біріктірген Кеңестер одағы 1926 жылы НАУРЫЗ мерекесін «ислам дінінің қалдығы» деген желеумен мемлекеттік деңгейде атап өтуге, тойлауға тыйым салды.

1988 жылы Наурыз тойы Кеңестер одағы тыйым салған 62 жылдық үзілістен соң,

тұңғыш рет бас қала Алматының М.Горький атындағы орталық саябағында 100 мыңнан астам адамның қатысуымен тойланды. Қазақстанның барлық шаруашылықтары, өндіріс мекемелері, жоғары оқу орындары, мектептері , тіпті, ауруханаларға дейін айтулы мерекені өздерінше үсті-үстіне атап өтіп жатты. Сол жылы Наурыз мейрамы қыргүйек айының ортасына дейін тойланды. Наурыздың арғы-бергі тарихында мұндай ұзақ, мұндай құштарлықпен өткен мереке болмаған да шығар, сірә...

2-мәтін

«Наурыз» парсының нау – жаңа, рыз – күн, яғни «жаңа күн» деген сөзінен шыққан. Наурыз күнін жаңа жылдың басы - «ұлыстың ұлы күні » деп есептеп, зор қуанышпен қарсы алған. Ә. Фердоуси, Ә. Науаи, Махмұт Қашқари, Абай, Ахмет, Міржақып, Сәкен, Мұқағали сияқты ақын-жазушылар Наурыз туралы еңбектер, өлеңдер жазған.

Шығыс елдері наурызды бірліктің, татулықтың, ізгіліктің мерекесі деген. Наурыз мейрамын қазақтармен бірге көрші өзбек, қырғыз, қарақалпақ т.б. тойлаған. «Наурызда Самарқанның көк тасы жібиді» деген сөз бар. Наурыз - діни мейрам емес, халық мейрамы, ұлттық мереке. Бұл күні жұрт жұмыс істемейді, ренжімейді.

Наурыз тойына ғана тән мерекелік тағам – Наурыз көже. Ол әр үй жеті түрлі дәмнен: сүт, ет, су, тұз, тары, құрт, жеміс сияқты тағам түрлерінен жасап, оған қазы, шұжық сияқты сыйлы мүшелер қосылады.

Ұзақ жылғы үзілістен кейін 1988 жылдан бастап бүкіл Республика жұртшылығы Наурыз мейрамын зор қуанышпен атап өтіп, оны ұлттық мерекеге айналдырды.
Мәтіндерді оқып, ондағы ақпараттарды салыстырыңыз. Мәтіндегі мәселелерді анықтаңыз.