Цис - трансизомерия (кеңістіктік немесе геометриялық)
СН2 = СН СН3 СН2 = СН Н
С = С С = С
Н Н Н СН3
цис-пентадиен-1,3 транс-пентадиен-1,3
Алкадиендер алкиндер мен циклоалкендерге класаралық изомер.
Негізгі тізбекте екі қос байланыс та бар көміртек атомдары нөмірленуі керек.
Мысалы,
1 2 3 4 5 6
СН2 = С – СН2 - СН = СН – СН3
׀
СН2-СН3
2-этилгексадиен-1,4
Алкадиендердің алынуы
Диен көмірсутектерінің маңызды өкілдері бутадиен-1,3-ті (дивинилді) және 2-метилбутадиен-1,3-ті (изопренді) алудың негізгі жолдарына тоқталайық.
1. Өнеркәсіпте бутадиен-1,3 пен 2-метилбутадиен-1,3-ті Сr2O3 катализаторы қатысында 600 — 650°С температурада cәйкес алкандарды дегидрлеп алады:
H3C - CH2 - CH2 - CH3 → H2OCH - CH=CH2 + 2Н22. Алғаш рет С. В. Лебедевтің тәсілімен 1932 жылы бутадиен катализатор ретінде алюминий оксиді мен мырыш оксидтерінің қатысында этил спиртін дегидратациялап және дегидрогендеп алынды. Кейін бұл әдіс өнеркәсіпте қолданылды:
2С2Н5ОН → Н2С = СН — СН = СН2 + 2Н2О + Н2
Алкадиендерді алу
Лебедев әдісімен алу Дегидрлеу н-бутанды дегидрлеу Броммен әрекеттесуі Бутадиен-1,3-ті бромды су (бромның судағы ерітіндісі) арқылы өткізгенде, ерітінді түссізденеді. Бромның мөлшері жеткілікті болған жағдайдабарлық қос байланыстар үзіліп, бромның екі молекуласы қосылады.
Дегидрогалогендеу Физикалық қасиеттері Пропадиен-1,2 және бутадиен-1,3 –газдар
2-метилбутадиен-1,3 – ұшқыш сұйықтық
Оқшауланған қос байланыстары бар алкадиендер – сұйықтықтар
Жоғары диендер – қатты заттар
