Алматы экономика және статистика академиясы

зейнетақы иіартына сәйкес "А" қорына "Арай" АҚ-нан зейнетақы жарнасы түсті. Шартта салымшылардың тізімі берілген Иванов А.А. - 2 мың теңге, Югай В.В. - 2 мың теңге, Асқаров Б.А. - 2,5 мыңтеңге т.б., осылайша зейнетақы активтерін орна-ластырудан 15 мың теңге инвестициялық кіріс алынған.

Шартқа сәйкес құрылтайшылар қоры үшін делдалдық сыйақы зейнетақы жарналары сомасынан 1%, оның 0,15% зейнетақы активтерін басқару компаниясы көрсетілген қызмет үшін белгілеген, инвестициялық кіріс сомасы-нан -10%,оның 5% зейнетақы активтерін басқару ком-паниясы белгілеген.

Құрылтайшылар қоры үшін делдаддық сыйақы сомасы 1 мың теңге (ІООмың теңге х 1% : 100%) болды.

Осыдан қүрылтайшылар қоры үшін инвестициялық кіріс сомасы 13,5 мың теңге (15 мың теңге х 10% : 100%) болып, кейіннен алушының әрбір жеке зейнетақы есебі бойынша салған жарналарына тең бөлініп, алушы қоры зейнеақы активінің бухгалтерлік есебінде көрсетіледі.

3 мысал. 1 мысал негізінде.

2006жыддың ақпан айында "А" қоры 50 мың теңге сомасыңца қысқа мерзімді қаржы инвестациясьш алды (құрылтайшылар қоры қаржысын орналастырды). Олар қабылданган есеп саясатына сәйкес ағымдағы құны бойынша есептеледі және олардьщ қүны қор биржасындағы бағалы қағаздардың бағамына сәйкес ай сайын қайта қаралып отырады.

Құрылтайшылар қоры шығынының есебі "Тауар-мате-риалдық қорлар есебі" БЕС-7 бойынша сараланады. Қүрылтайшылар қорының шығьгаына мыналар жатады: кастодиан-банк, зейнетақы төлеу жөніндегі Мемлекеттік орталық жоне зейнетақы активтерін басқару компания-сының қызметін төлеу шығьгадары, қордың қызметіне байланысты өз шығындары.

4 мысал. 2 мысал негізінде.

Шартка сәйкес құрылтайшьтлар қоры зейнетақықорын басқару компаниясының қызметін зейнетақы жарнасы есебінен алынған 1 мың теңге х 0,15% : 1% = 0,15 мың теңге делдадцық сыйақы-дан және 1,5 мың теңге х 5% : 10% = 0, 75 мың теңге инвести-циялық кірістен төлейді. Осыдан компанияның қызметін төлеу шығыны 0,9 мың теңге болып, ол қүрылтайшылар қоры қаржы-сы қозғалысының бухгалтерлік есебінде шығын деп танылады.

Қордың зейнетақы активтері кастодиалдық шартқа сәйкес кастодиан-банктерде бөлектеніп сақталады.

Қор кастодиандық шартқа сәйкес кастодиан банктен және зейнетақы активтерін басқару компаниясынан зейнетақы акгивтерінің түскен сомалары, қосылған инвестициялық кірістер, бағалы қағаздарды өткізуден түсімдер, делдалдық сыңақылар және жасалған төлемдер туралы ақпараттар алады. Осы ақпараттарға сәйкес инвестициялау кірістері салымшылар арасында әрбір жеке зейнетақы есебіндегі тең бөлінеді.

Құрылтайшылар қорына, зейнетақы активтерін басқару компаниясына, кастодиан-банкке тиесілі зейнетақы жарнасы сомасынан делдалдық сыйақы, инвестициялық кіріс сомасы шартқа сәйкес алушылар қорының шығыны ретіңде танылады.

Қазақстан Республикасының бағалы қағаздарына, Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі бекітіп, банкілер шығарған бағалы қағаздарға, банк сертификаттарының депозиттеріне, халықаралық қаржы үйымдарының бағалы қағаздарына алушы қоры қаржысының инвестициялары ағымдағы қүны боынша есептеледі.

5 мысал. "А" қоры, зейнетақы активтерін басқару компаниясы, кастодиан - банк арасында 2007 жылдың ақпанында шартқа сәйкес 60 мың теңге сомасындағы зейнетақы активі мемлекеттік қыскд мерзімді бағалы қағаздарға - 30 мың теңге, мемлекеттік банк депозиттері сертификаттарына - 10 мың тенге, орта және ұзақ мерзімді бағалы қағаздарға - 20 мың теңге үлесінде орналастырылды.

2007 жылдың наурызында қор биржасындағы бағалы қағаздар бағамы мәліметтерінде мемлекеттік қысқа мерзімді инвестициялардың ағымдағы қүны 35 мың тең-ге, мемлекеттік орта және үзақ мерзімді бағалы қағаздар - 23 мың теңге және депозиггік сертификаттардан сыйақы (мүдде) түріндегі кірістер - 2 мың теңге болды.

10 мың теңге сома алушы қорының кірісі ретіңде таны-лады, оның ішінде депозит сертификаттарынан сыйақы (мүде) түріндегі кіріс - 2 мың теңге, активтердің қүны артуынан кіріс - 8 мың теңге.

Қүрылтайшылар қорына тиесілі инвестициялық қызмет-тен делдалдық сыйақы сомасы 0,2 мың теңге. Алушы қорының жеке зейнетақы қорына 1,8 мың теңге (2 мың теңге - 0,2 мың теңге) бөлінеді.

Зейнетақы жинағын бір қордан екіншісіне ауыстырғанда алушы қорының зейнетақы жинағы аударылған сомаға кемиді.

6. 
   мысал. 2 мысалға сәйкес "А" қорына салынған міндетті зейнетақы жарнасының сомасы 100 мьщ теңге болды. Шілде айында "А" қорынан салымшы (алушы) Б.А. Асқаров 2 мың теңге сома-сындаш зейнетақы жинағын басқа қорға ауыстырды. Осы опера-цияның нәтижесінде алушы қорының активі - 98 мың теңге болып қалды.
   

1. 
   Зейнеткерлік қамтамасыз ету жөніндегі бағдарлама дегеніміз не?
   
2. 
   Жарналардың көлемі белгіленген зейнеткерлік схема дегеніміз не?
   
3. 
   Зейнеткерлік қамтамасыз ету схемасы бойынша құрылатын есептер қандай ақпараттарды қамтуға тиіс?
   
4. 
   Зейнетақыларды төлеуге арналған таза активтердегі өзгерістер туралы есеп үш тараудан түрады. Бірінші тарауда не айқындалуға тиіс?
   

1. 
   Ә.Әбдіманапов «Қаржылық есеп» Алматы, 2007ж., 544-бет.
   
2. 
   Митюгина Г.Д «Оплата труда: удержания, вычеты, начисления;/ Библиотека бухгалтера и предпринимателя, №7(132) июль 2001 г;
   
3. 
   Кеулімжаев Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.А., Жантаева А.А. Қаржылық есеп, А., Экономика. 2001ж-400б. ;
   
4. 
   Баканов М.И., Шеремет А.Д. «Теория экономического анализа», М., «Финансы и статистика», 1998 г.
   
5. 
   Тулешова Г.К. Халықаралық стандарттарға сәйкес қаржылық есеп және есептілік Алматы, “Бизнес информация” 2005.
   
6. 
   Палий В.Ф., Соколов Я.В., “Бухгалтерлік есеп теориясы”, М Финансы и статистика 1998ж.
   

Алматы, 2010 ж.

Тапсырма №1.
1) «А» заңдық тұлғасы 33 млн.теңгеге 100%-тік дауыс ак-циясымен сатьш алған «К» заңдық тұлғасына бақылау қойды. Сабақтас серіктестіктің баланстық ақгивтер құны ағымдағы баға-мен сәйкес келеді делік. Сабақтас серіктестіктің жарғы капиталы 30 млн.теңгеге тең және бөлінбеген пайда сатып алынған күні 3 млн.теңге боддъг. Шоғырландырылған балансты дайындау кезінде негізгі серіктестіктің үлесін айқыңцау бойынша сатып алу мерзіміне дейінгі сабақтас серіюгестіктің таза активтеріне есептеулср жүргізу қажет.

мың теңге

бөлінбеген пайда 3 000x100%: 100%=3 000

Мың теңге

№2 Тапсырма

Есепті жылда өнім өндіру жоспарлы 103,4% орындалды. Нақты жалақы қоры – 69794 мың теңге. Жоспар бойынша жалақы қоры – 69190 мың теңге соның ішінде ауыспалы бөлігі – 42030 мың теңге.

№3 Тапсырма

Өнім өндірісі ырғақтығын талдаңыз.

№4 Тапсырма

Негізгі қорлардың техникалық жағдайын талдаңыз.

№5 Тапсырма

Аталған тақырып бойынша реферат


Реферат тақырыптары:

1.Инвестиция ұғымы.

2.Инвестиция классификациясы.

3.Инвестицияны иемдену.

4.Инвестицияны бағалау әдісі.

5.Инвестицияның қайта есептелуі мен үлестірілуі.

6.Ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді инвестицияны қайта есептеу әдістері.

7.Шоғырландырылған қаржылық есеп берудің мақсаты мен саласы.

8.Шоғырландырылған қаржылық есеп беруді құрудың тәсілдемесі.

9.Негізгі серіктестіктін жеке қаржылық есеп беруінде сабақтас серіктестікке 10.бөлінген инвестицияларды есепке алу.

11.Шоғырландырылған қаржылық есеп берудің пайда болуы және 12.қалыптасуының тарихи аспектісі.

13.Шоғырландырылған қаржылық есеп беруді жасау.

14.Негізгі серіктестіктің жеке қаржылық есеп беруіндегі сабақтас 15.серіктестіктің инвестицияларын есепке алу

16.Шаруашылық серіктестіктеріне тәуелді ивестициялардың есебінің мақсаты.

17.Шоғырландырылған қаржылық есеп.

18.Жекелеген қаржылық есеп.

19.Үлестік қатысу әдісі.

№6 Тапсырма (СӨЖ)

Аталған тақырып бойынша реферат

Реферат тақырыптары:

1. 
   Бірлесіп бақылынатын заңды тұлға.
   
2. 
   Пропорционалды шоғырландыру.
   
3. 
   Қатысушымен бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалар арасындағы операцияларесебі.
   
4. 
   Зейнетақымен қамтамасыз етуге кеткен шығын есебінің мақсаты.
   
5. 
   Зейнетақымен қамтамасыз етуге кеткен шығын есебі
   
6. 
   Жұмысшылармен және қызметкерлермен, және стипендиаттармен есеп айырысулар есебі.
   

• 
  Титульдық бет;
  
• 
  Мазмұны;
  
• 
  Көлемі 10-12 бет компьютерлік теру;
  
• 
  Шрифт 12, интервал 1,5.
  
• 
  Пайдаланған әдебиеттер тізімі 3-5
  

№7 Тапсырма

31-ші желтоқсан 2006жылы ($)

Осы компанияда желтоқсан айында төмендегідей операциялар орындалды:

• 
  Сақтандыру уақыты ағымдағы желтоқсан айында аяқталады. 40$
  
• 
  Желтоқсан айының аяғында канцеларлық тауарларды сатып алуға қор 75 $
  
• 
  100$ желтоқсан айына тозу есепке алынды
  
• 
  желтоқсан айының соңына 120$ болады деп еңбек ақы есептелінді
  
• 
  қызметтен түскен түсім келіп түспеген - 300$
  

• 
  Бухгалтерлік жазу беріңіз;
  
• 
  Тексеру баланс құрастырыңыз;
  
• 
  Кіріс және шығыс туралы есеп беруді құрастырыңдар
  

№8 Тапсырма

1) 5 қаңтарда кәсіпорын жұмыскерлеріне еңбек ақы төлеу үшін есеп айырысу шотынан кассаға нақты ақша алынды – 50000 теңге;

2) 6 қаңтарда кәсіпорын жұмыскеріне кассадан еңбек ақы төленді – 50000 теңге;

3) 7 қаңтарда басқа кәсіпорыннан тегін (ақысыз) алынған негізгі құрал кіріске алынды – 80000 теңге;

4) 10 қаңтарда жабдықтаушылардан келіп түскен шикізаттар қоймаға кіріске алыңды – 90000 теңге;

5) 12 қаңтарда банктің қысқа мерзімді несиесі есеп айырысу шотына қабылданды – 100000 теңге;

6) 20 қаңтарда сатып алушы кәсіпорынға дайын өнім жөнелтілді – 160000 теңге;

7) 25 қаңтарда есеп айырысу шотынан жабдықтаушының қарызы өтелді – 60000 теңге;

8) 7 қаңтарда қоймадан өндіріске шикізаттар босатылды – 70000 теңге;

9) 6 қаңтарда есеп айырысу шотына сатып өткізілген өнім үшін сатып алушылардың төлемі қабылданды – 190000 теңге;

10) 30 қаңтарда негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбек ақы есептелді – 80000 теңге.
Талап етіледі:

Қаржылық есеп берулерді құрастырыңдар.

№9 Тапсырма (СӨЖ)

өндіріс қуаттылығы - 5000 дана

бұйым бағасы – 2000 теңге

түсім – 10000 мың теңге

тұрақты шығындар – 2400 мың теңге

ауыпалы шығындар:

• 
  1 өнім бірлігіне – 1200 теңге
  
• 
  Бүкіл өнім шығарылымы – 6000 мың теңге
  

Маржиналды табыс - ? мың теңге

Түсімдегі маржиналды табыс үлесі ?

Ә: [5] с21-24, 251, 196-198; [9] с. 19,167