1.Мәтіннің бірінші абзацындағы қолданылған тәсіл
A) Баяндау
B) Суреттеу
C) Зерттеу
D) Пайымдау
E) Ақпарат
2.Мәтіндегі: « Қоршаған айналаның қоңырқай түсі қоңыр мұңмен бірігіп,батпандай салмақпен иығынан басқандай» деген сөйлемнің мәнісі
A) Қоңыр мұңға батқан адам күйін көрсетеді.
B) Сүреңсіз табиғат суретін беріп тұр.
C) Шалшық пен лайға малынған табиғатты суреттеп тұр.
D) Себелеп жауған толассыз жаңбырды суреттеп тұр.
E) Ауыр оймен келе жатқан адамды суреттеп тұр.
3. Мәтіннің соңғы бөлімінде автордың қандай көңіл күйі байқалады?
A) Жаңадан келген қызға деген сүйініші
B) Сүрең табиғатпен бірге мазасыздығы
C) Сабақ оқуға деген құлықсыздығы
D) Мұғалімдерге деген өкпесі
E) Жаңадан келен қызға деген ашуы
4.Мәтін мазмұнына лайықты тақырып
A) Қоңыр күз
B) Жаңадан келген қыз
C) Жаңбырлы күз
D) Патриот қыз
E) Кездейсоқ оқиға
45-мәтін
Баяғыда бір рудың барымташылары екінші бір рудың бір үйір жылқысын қуып кетіпті. Жылқыны барымталады дегенді естіген ауылдың атқа мінерлері мықты деген жігіттерден топ құрап іздеріне түсіпті. Ізден адастырмақ болып барымташылар қалай қарай бұрылса да қуғыншылар соңдарынан қалмай шамамен бір күншілік жерде келе жатса керек. Қуғыншылардың қалмай келе жатқанын қайдан біліп отыр деген заңды сұрақ туындары сөзсіз.
Араларында бір жауырыншы бар екен, сол барлығын жауырынына қарап болжап отырса керек. Қуғыншылардың да осал болмағаны түсінікті. Үшінші күн дегенде қуғыншылардың арасынан пыш-пыш сөз шыға бастайды. «Бұлар енді жеткізбейді, кім екенін де біле алмаймыз елге қайтайық» сынды сөздер шығы бастаса керек. Бұлардың да араларында бір жауырыншы бар екен, сол жігіт қоржынынан жауырынын алып жіберіп ұзақ үңіліпті. Содан соң«Жігіттер, рас айтасыңдар бұлай жүре берсек оларды ұстай алмаспыз. араларында бір жауырыншы бар тәрізді, сол біздің қай жерде келе жатқанымызды жауырынымен (жауырынымен сезу, көру деген сөз осы кезде шыққан шығар) көріп отыр, атты теріс ерттеңдер!» деп нұсқау беріпті.Қуғыншылар тегіс аттарынан түсіп, аттарының ерін теріс ерттеп алса керек.
Бұл кезде барымташы жақтың жауырыншысы да жауырынына қарап отырса керек. «Жігіттер, енді асықпай осы жерде ат суытып алайық. Қуғыншылар елдеріне қайтты, ерлері теріс қарап кетіп бара жатыр» десе керек. Үш күн,үш түн атсоқты болып шаршаған барымташылардың үстінен кешкілік аттарын теріс ертттеп алған қуғыншылар дәл түсіпті дейді.
1. Жауырыншы жауырынға қарап нені анықтаған?
A) Барымташылардың бағытын
B) Қуғыншылардың санын
C) Барымташылардың санын
D) Жылқылардың санын
E) Барымташылардың ойын
2. Жауырыншының қуғыншыларға ерді теріс ерттетуінің себебі
A) Барымташылар арасындағы жауырыншыны адастыру мақсатынды
B) Барымташыларды тез қуып жету мақсатында
C) Жауырыншы жауырыннан солай көргендіктен
D) Атты теріс ерттеп міну ырым болғандықтан
E) Теріс ерттелген ат жүрісін тездететіндіктен
3. «Барымташылар» деген сөзге сәйкес келетін ой
A) Рұқсатсыз өзге ауылдың малын айдап әкететін адамдар
B) Ауыл-ауылға түскен қарақшылар
C) Дала безген орман қарақшылары
D) Елді тонаған, малын айдап әкететін ұрылар
E) Басқа жақтан келген ұры-қарылар
4. Жауырыншыларға тін қасиет
A) Болжағыш, шешендік
B) Көріпкел, сәуегейлік
C)Тапқырлық, даналық
D) Бітімгершілік, сөзшеңдік
E) Әділдік, аңғалдық
Достарыңызбен бөлісу: |
