ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ ҚАРАҒАНДЫ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ “Ақпараттық технологиялар”
кафедрасы
Зертханалық жұмыс №4 Пәні:Жүйелер теориясы және жүйелік талдау Тақырып:Жүйенің құрылымдық диаграммасын құру Жетекшісі:Сагатбекова А.К. Студент:Сатыбаллы Нұрайым
2021
Жұмыстың мақсаты: құрылымдық сызбаның құрылысын меңгеру.
Теориялық ақпарат: Қара жәшік, композиция және құрылым модельдері басқа модельді құрайды, біз оны жүйенің құрылымдық диаграммасы деп атаймыз; Әдебиеттерде оның «қара жәшік» моделінен айырмашылығын көрсететін «ақ жәшік», «мөлдір жәшік» терминдері, сондай-ақ «жүйелік дизайн» термині бар, біз оны материалды іске асыруды белгілеу үшін қолданамыз.
Құрылымдық диаграмма жүйенің барлық элементтерін, жүйе ішіндегі элементтер арасындағы барлық байланыстарды және белгілі бір элементтердің қоршаған ортамен байланыстарын (жүйенің кірістері мен шығыстары) көрсетеді.Қарастырылып отырған үлгіде әрбір сұлба үшін жалпы ғана қалдырсақ, нәтиже схема болып табылады. Маған құрылымдық схемалардың мазмұндық жағынан абстракциялауға тура келді. Мұнда тек элементтердің болуы және олардың арасындағы сілтемелер, сондай-ақ элементтер арасындағы және сілтемелер арасындағы айырмашылық (қажет болған жағдайда) көрсетіледі. Бұл график деп аталады.
Көбінесе кейбір қатынастардың асимметриясын көрсету қажет; мұндай жағдайларда жиекті бейнелейтін сызық көрсеткімен қамтамасыз етіледі (бұл жағдайда жиек доғаға айналады). Егер қосылыстардың бағыттары көрсетілмесе, онда график бағытталмаған деп аталады, көрсеткілер болған жағдайда - бағытталған (толық немесе ішінара).
Жұмысты орындау реті: 1. Осы зертханалық жұмыстың теориялық бөлігін оқу.
2. Берілген жүйенің атауы мен мақсаты бойынша оның интегративті қасиетін анықтаңыз.
3. Зерттелетін жүйенің интегративті қасиетіне сәйкес жүйенің құрамдас бөліктері мен байланыстарын, оның ішінде қоршаған орта объектілерімен анықтау.
4. Жүйенің блок-схемасын құрастырыңыз
Жұмыс барысы: 7 – нұсқа “Телефон” жүйесінің блок – схемасы
Рычагты қосқыш
АТС
Қуат тізбегі
линиясы
Қоңырау шалу құрылғысы
ИК
Теру тақтасы
РК
Импульстік қосқыш
Трубканы қою
Телефон күшейткіші
Антилокальды схема
Микрофон күшейткіші
Пернетақта
генератор уақытының элементтері
Сөйлесу кілті
Бақылау сұрақтары 1.Құрылымдық схема- жүйенің барлық элементтерін, жүйе ішіндегі элементтер арасындағы барлық байланыстарды және белгілі бір элементтердің қоршаған ортамен байланыстарын (жүйенің кірістері мен шығыстары) көрсетеді.
2. Жүйелік (интегративті) қасиеттер - бұл тұтас жүйеге тән қасиеттер, бірақ оның ешбір элементтеріне бөлек тән емес.Интегративті қасиеттердің болуыжүйенің қасиеттері элементтердің қасиеттеріне тәуелді екенін көрсетеді ,бірақ олармен толық анықталмайды.
3. - компоненттердің не үшін қажет екенін (қажетсіз құрамдас бөліктер мен олардың арасындағы байланыстарды қоспау үшін) анықтап, түсіну
- құрамдас бөліктердің функциялары тағайындау
- қажетті компоненттердің функцияларының реттілігін тағайындау
4. - маңызды, яғни, жүйенің мінез-құлқының мәнін ашуға, айқын емес, тривиальды емес бөлшектерді ашуға мүмкіндік беру;
- күшті, яғни. маңызды ақпараттың кең ауқымын алуға мүмкіндік береді;
- үйренуге және қолдануға оңай, компьютерде оңай есептелетін;
- ашық, яғни, өзгертуге мүмкіндік береді.
5.
а) сызықтық; б) ағаш тәрізді; в) матрица
Қорытынды: Жүйенің құрылымдық диаграммасын құрудың негізгі міндеті – жүйенің құрылымының диаграмасын дұрыс құру болып табылады. Осы модельді құру барысында біз жүйенің құрылымының диаграммасын сызықтық, ағаш тәрізді және матрица түрінде салуға болатынын, сондай-ақ осы график жүйенің жұмыс істеу ретіне байланысты екенін түсіндік.