Апталардың сұрақтары
Элиталардың айналымы заңы
жүктеу/скачать 62,76 Kb.
|
Апталарды с ра тары
- Бұл бет үшін навигация:
- Саяси элиталарды таңдау жүйелері.
| Элиталардың айналымы заңы.
Саяси элитаның құрылымы (жоғарғы және орта). Дегенмен саяси элитаның ішкі құрылымы болатынын естен шығармау қажет. Саяси элитаның құрылымы: жоғары,орташа және төменгі деп үш деңгейге бөлінеді. Жоғары саяси элита өзіне жетекші саяси басшыларды, сонымен қатар заң шығарушы, атқарушы және со билік тармақтарында жоғарғы қызмет орындарына отырғандарды (президенттің тікелей төңірегіндегілер мен премьер – министр, оның орынбасарлары және жетекші министрлер, парламент спикері, депутаттық фракциялардың жетекшілерін) қамтыған. Бұлар миллиондаған адамдардың тағдырына қатысты аса маңызды саяси шешімдер қабылдайтын саны жағынан мейлінше шектеулі ғана адамдар (100-200 немесе 200-400 адам). Орташа саяси элита көптеген саналатын сайланған лауазымды адамдардан: губернаторлардан, парламенттік депутаттардан, саяси партиялар мен қоғамдық қозғалыстар көшбасшыларынан, сонымен қатар кәсіподақтардың басшыларынан қалыптасады. Әйтсе де дамыған демократиялық институттары бар елдерде партиялар мен кәсіподақтар көшбасшылары элитаның жоғары жігінің қатарына кіре алады. Жалпы орташа саяси элита өзінің саны жағынан халықтың 5% құрайтын аса маңызды адам топтарынан, сондай-ақ аймақтық деңгейдегі билік органдарының өкілерінен тұрады. Саяси элиталарды таңдау жүйелері. 1. Антрепренерлік жүйе (басқарудың демократиялық түрлері бар мемлекеттерде танымал) Кандидат үшін талаптардың ең аз саны болатын жүйенің демократиялығы мен ашықтығы қағидаты; Кандидат лауазымын атқарған кезде жауап беретін талаптардың аз саны; Барлық сайлау елдерінің іріктеуге қатысушылар шеңберіне кіру мүмкіндігі бар; Адамдардың лауазым үшін бәсекелестігінде көрсетілген іріктеу кезіндегі бәсекелестіктің жоғары деңгейі; Жеке қасиеттер-таңдау кезіндегі басты сипаттама, сайлаушылардан қолдау таба білу. Жүйенің кемшіліктері: кездейсоқ адамдар басшылық лауазымдарды атқара алады; кандидаттардың алдын-ала болжанбауы; элиталар біркелкі емес. 2. Гильдия жүйесі (тоталитарлық және авторитарлық елдерде өз көрінісін тапты, бірақ саяси партия бұзылмайтын құрылыммен сипатталатын демократиялық басқаруы бар мемлекеттерде де бар) Төменгі элитаның өкілдері басқаратын лауазымдарға жеке тұлғаларды іріктеудің жабық түрі; Іріктеуді институционализациялау белгілі бір лауазымға (жас, жыныс, еңбек өтілі, партиялық, Білім және т. б.) қойылатын көптеген талаптардың болуымен сипатталады.); Іріктеу партия немесе ұйым қызметкерлерінің тар шеңберімен жеке тұлғаларды таңдау кезінде жүреді. Гильдия жүйесінің көмегімен элитадағы қақтығыс деңгейі төмендейді, саясаткерлердің болжамдылық деңгейі артады. Жүйенің кемшіліктері: бюрократия негізінде конформизм мен консерватизмді дамыту; элитаны жабық топ ұсынады, өйткені бәсекелестік жоқ; тиімсіз басқару. 3. Номенклатуралық жүйе (социализмі бар елдерде таралған) Партиялық топтар мен ұйымдар барлық саладағы лауазымдарды ауыстыруға қабілетті; Элита жүйесі жоғары бәсекелестік пен саяси басқарудың сабақтастығын қамтамасыз ететін нақты иерархияға ие.; Жеке тұлғаны басшылыққа ұсыну. жүктеу/скачать 62,76 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|