«Қарағанды қаласының білім бөлімі» мм «Жалпы білім беретін №77 мектеп-балабақша кешені» кмм



Pdf көрінісі
бет163/171
Дата22.04.2022
өлшемі2,42 Mb.
#140462
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   171
ІІ топ. Алатаудың сұңқары 
 
1941 жылғы 26 ноябрь күні маршал К. К. Рокоссовский мені 
полк командирі етіп тағайындады. Онда менің жасым 
30-да еді. Әскери дәрежем аға лейтенант болатын. Ол кезде 
партия қатарында жоқпын. Полк командирі болу дейтін оңай 
емес. Мен одан бұрын батальон командирі болатынмын. Бес 
рет қоршауды бұзып шыққан. Менің штабқа кіргеніме бір 
сағат болған жоқ, күтпеген жерден немістер Трусовоға 
шабуыл жасады. Мен қатты састым. Немістердің күші мол. 
Қарсыласуға шамам жоғын сездім. Шегінуге мәжбүр 
болдым. Шегіну – оңай емес. Шегінуден шығу үшін 
тосқауыл керек. 
- Комиссар, сіздің қарамағыңызға бір рота қалдырамын. Мен 
полкті алып шығуым керек. Сіз тосқауыл боласыз, - дедім. 
Комиссар Ловиненко: 
- Түсінікті, командир жолдас, - деді маған. Жасыратын 
ешнәрсесі 
жоқ, 
быт-шытымыз 
шығыпқашып 
бара 
жатырмыз. Обалы не керек, комиссар бір ротамен сіресіп 
тұрып алып, тосқауылға тоқтау болып, немістерді алға 


200 
жібермепті. Бұл да оңай нәрсе емес. Соколово дейтін 
қыстаққа 
жеттім. 
Соған 
барып 
қорғаныс 
ұйымдастырдым. Есімізді зордан жинапалдық, 
Логвиненко ротаның қалғандарымен қайтып келді. 
Күштің аты - күш. Немістер тықсыртып келе жатыр. Біз 
де бедірейіп, қарсыласып тұрып алдық. Полкімде алты 
зеңбірегім бар еді. Соларды алғы шепке қойдым. 
Немістер сегіз танкпен келе жатыр. Зеңбіректер ата 
бастады. Немістердің де танкісінде зеңбірегі бар. Сарт-
сұртатып, алты зеңбірегімнің бесеуінің тас-талқанын 
шығарды. 
Бір 
ғана 
зеңбірек 
қалды.
Шыдай алмастан қалған зеңбіректің қасына жүгіріп 
бардым. Сөйтсем еңгезердей, қап-қара қырғыз екен 
командирі. Дәрежесі - старшина. 
- Ат! – деп айқай салдым. 
- Атып жатырмыз ғой, командир жолдас, - деді. 
Соғыста сәтті, сәтсіз нәрсе болады. Атқан оғың әркімге 
тие бермейді. Солжолы (әлгі қырғыз жігітінің - 
Тоқтағұлов, аты – Сатыбалды екен) оның зеңбірегінің 
сәті түсті. Әр атқан снаряды далаға кеткен жоқ. Сегіз 
танктің 
бесеуін 
қиратты. 
Немістерге 
жан керек. Қалған үш танкі шегінуге мәжбүр болды… 
30-ші ноябрь күні Крюковоға шегініп қайттық. Ол 
Москвадан отыз-ақ километр жерде. Москваның іргесі 
дірілдеп, қалтырап тұрған кезі еді. Крюковода алты күн 
соғыстық. Қолма-қол Крюковоны біресе немістер 
бізден тартып алады, немесе біздер немістерден тартып 
аламыз… 
Мен соғыс кезінде батальон командирі де, полк 
командирі де, дивизия командирі де болғандардың 
біреуімін. Бірақ та үлкен дәрежеме қарамастан (ол кезде 
жас едім ғой) солдаттармен қатар жүрген командирдің 
бірі болдым. Әр уақытта алдыңғы шепте жүргендердің 
біреуі болатынмын. Немістер бізді Крюководан қуып 
шықты. Есімізді жинап алғаннан кейін біз күш жинап, 
тағы 
да 
қарсы 
шабуылға 
шықтық. "Отан үшін, Сталин үшін" деп айқайлап, ұран 
салып бара жатырмыз. 
Мен де алдыңғы шептің қатарында жүгіріп бара 
жатырмын. Немістердің бірнеше минометтері бізді 
атқылай бастады. Сол бір шақта минаның жаңқасы 
менің алдымда кетіп бара жатқан әскердің қолына тиіп, 
білезігінен жүріп кетіпті де, оның қолы екі-ақ елі теріге 
ілініп қалыпты. Менің көзімше жаңағы әскер теріге 
ілініп тұрған қолын жұлып алып, қарға лақтырып 
жіберді. Соны көрген мен есімнен танып қала 
жаздадым. 
- "Атаңның, гөрі қоқи!" – деп мылтығын оқтап алып, 


201 
сермеп атып, алға тура жүгірді. Соғыс заңы бойынша ол 
ауыр жараланғаннан кейін шетке шығып тұрып қалуы 
керек еді, бірақ ол өйтпеді. 
Ол қайта ызаланып-өршеленіп алға жүгіріп барады. 
Мен тағы таң қалдым. Мен оны қуып жетіп, түріне 
қарасам, әлгі жауынгер - баяғы старшина Тоқтағұлов 
Сатыбалды 
екен.
Мен соғыста қорқақтықты да, батырлықты да 
көпкөрген кісілердің біреуімін. "Шың Алатаудың 
сұңқары екенсің
ғой!" деп ердің ерлігі алдында 
жүрегіммен басымды идім.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   171




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет