Арман пв баспасы

170
Ілияс Жан сү гі ров – қа зақ әде бие ті нің кө гін де гі аз ға на жа рық 
жұл дыз дар дың бі рі.
Ә.Тә­жі­ба­ев
 
ІЛИЯС ЖАН СҮ ГІ РОВ
Қа зақ тың «жыр Құ ла ге рі» атан ған 
ақы ны, қа зақ ке ңес әде бие ті нің не гі зін 
қа лау шы лар дың бі рі – Ілияс Жан сү гі ров 
1894 жы лы Алматы облысының Ақ су 
ау да нын да ту ған. Ана сы нан ер те қал ған 
Ілияс қа ес кі ше хат та ни тын, кө зі ашық 
әке сі Жан сү гір ел ау зын да сақ тал ған аңыз-
әң гі ме лер ді, ер те гі-жыр лар ды жа сы нан 
құ ла ғы на құй ып өсір ді.
Кіш кен тай Ілияс сау атын Қа ра ғаш 
ауы лын да ғы мек теп те оқып аша ды, 
кей ін Қа ра ған ды да ғы же ті жыл дық мек-
теп ті бі ті ре ді. Осы жыл да ры әде биет ке 
де ген құш тар лы ғы оя нып, ал ғаш қы 
ли ри ка лық өлең де рін жа за бас тай ды. 
Бо ла шақ ақын ға Же ті су өңі рі ақын да-
ры ның шы ғар ма ла ры әсер етіп, ақын дық 
да ры ны ның же ті луі не ық пал ете ді.
1920 жы лы Таш кент те гі екі жыл дық 
мұ ға лім дік курс ты бі ті ріп, өз ауы лын да 
мұ ға лім бо ла ды. Орыс, ше тел клас сик-
те рі нің шы ғар ма ла ры мен та ны суы осы 
ке зең ге сәй кес ке ле ді. Курс бі тір ген 
соң, І.Жан сү гі ров «Тіл ші» га зе тін де 
жұ мыс іс тей ді. Ақын ның қо ғам дық жә не 
шы ғар ма шы лық қыз ме ті осы уа қыт тан 
бас тала ды. 1922 жы лы Вер ныйда ғы Қа зақ ағар ту инс ти ту ты ның 
мең ге ру ші сі бо ла ды. 1925 жы лы Мәс кеу де гі Ком му нис тік жур-
на лис ти ка инс ти ту ты на тү сіп, 1928 жы лы бі ті ріп шы ға ды да 
«Ең бек ші қа зақ» га зе ті не ор на ла са ды. 1932–1934 жыл дар ара лы-
ғын да Қа зақ стан Жа зу шы лар ода ғы ның ұй ым дас ты ру ко мис сия-
сы ның тө ра ға сы, 1933–1936 жыл да ры Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы 
ІЛИЯС ЖАН СҮ ГІ РОВ
(1894–1938)
Мен Ілияс ты бұ рын да 
бі лу ші едім, өлең де рін 
де оқып жү ре тін мін. Бі рақ 
оның шын ма ғы на сын да­
ғы да рын ды ақын еке нін 
мой ын да ға ным – «Же ті су 
су рет те рі» өле ңін оқы ған­
нан кей ін.
М.Әуе­зов

жүктеу/скачать 4,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: