Шаянот
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Басқа мағыналар үшін, Шаянот (айрық) деген бетті қараңыз.
Arum
|
Arum palaestinum
|
Ғылыми топтастыруы
|
Дүниесі:
|
Plantae
|
(unranked)
|
Monocots
|
Сабы:
|
Alismatales
|
Тұқымдасы:
|
Araceae
|
Кіші тұқымдасы:
|
Aroideae
|
Тайпасы:
|
Areae
|
Тегі:
|
Arum L.
|
|
Species
|
See text.
|
Шаянот (Arum) — осы аттас тұқымдасқа жататын түйнекті өсімдіктер. Орталық және Оңтүстік Еуропа мен Батыс Азияда кездесетін 15 түрі белгілі. Қазақстанда биіктігі 2000 м-ге дейін, көлеңкелі, сызды жерлерде, аңғар-сайларда, жартас, бұта, ағаштың арасында өсетін 1 түрі — Корольков Ш-ы (А. korolkovіі) бар. Оның биікт. 50 — 60 см, тамыр түйнегі домалақ не сопақшалау, аздап қабысыңқы келеді. Жапырағының ұз. 15 см, ені 10 см, ұзын сағақты. Гүлі дара жынысты, гүлінің сыртын жабын жауып жатады, олар собық гүлшоғырына топталған. Аналық гүлдері собықтың төм. бөлігінде, аталық гүлдері сәл жоғары, екеуінің арасында жыныссыз [гүл|гүлдері] орналасады. Мамыр — маусым айларында гүлдеп, жемістенеді. Жемісі жидекке ұқсас домалақ, қызыл түсті. Шаяноттың түйнегінде алкалоидтар бар, сондықтан улы болады. Бірақ оларды қайнатқанда улылығын жояды, сондықтан жеуге жарамды. Халық медицинасында дәрілік шөп ретінде қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |