сында облыстар мен уездерде қазақ комитеттері қүрылды. Ол кейін Алаш
орда үкіметінің жергілікті органдарына айналған-ды.
Осы саяси партия мен қазақ комитетін құрып, үйымдастыру ісіне басшы-
лық жасаған Әлихан Бөкейхан. Ол сонымен қатар Уақытша Ү кім еттің
Торғай облысындағы комиссары әрі Түркістан комитетініц мүшесі болды.
1917 жылғы желтоқсанда екінші жалпы қазақтық съезд өтті. Онда Ала-
шорда үкіметі құрылды. Оның өкілі болып Әлихан Бөкейхан сайланды. Осы
146
А санбай А С К Д Р О В
Үлы 1 ұранның Ү лдары
147
съезде демократиялық Ресей федеративтік республикасының құрамында
Алаш автономиясын құру жөнінде шешім қабылданды.
Осылай өрбіген оқиғаның өзінен-ақ қазақ мемлекетін қайта құруға ни-
еттенген ақ жолды аңғаруға болады. Осы үлкен ақ жолдың қозғалыстың
басында Әлихан Бөкейхан тұрды. Сан-салалы ғалым, терең ойшыл Әлихан
Бөкейхан ағартушылық рухты көкседі, ол осы оқу-білім жолында өз халқы-
на өлшеусіз еңбек те сіңірді.
Сондықтан да болу керек, ол ұлы француз революциясының түпкі ой-
мақсатына үлкен құрметпен қарады. Ол былай деп өнегелі сөз қалдырды:
“Бостандық, тендік, бауырластық деген ұрандар дүниеге XVIII ғасырда пай-
да болды. Оларды жалындата жар салған Францияның саяси қайраткерлері.
Осы ізгіліктерді іздегендер қаласа біздің Құраннан, Інж ілден, Будда
ілімінен, Лев Николаевич Толстойдың философиясынан да таба алады.
Шын мәніндегі шынайы бақыт пен махаббатқа деген жол соларда. Басқа
жол жоқ. Бұл жолдан тайғандар жауыздыққа тап болумен пара-пар”
Әлихан Бөкейхан — қазақ халқының сол кездегі әлеуметтік сезімдері мен
көңіл-күйін, ұлттық мінез-болмыстарын, тұрмыс-тіршілігін, қоғамдық-са-
Достарыңызбен бөлісу: |