Тартылған заемдық қаражаттар және меншік иесінің капиталы (қаржылық)
сосын, алынған ақша қаражаттары операционық және (немесе) инвестициялық қызметті жүргізуге қолданылады:
Операциондық қызмет барысында шығындарды төлеу үшін
Табыс алу мақсатында инвестиция алуға (инвестициялық) жұмсау
Кейінгі ақша қаражаттарын басқару
Қаражат жетіспеген жағдайда (шығындардың түсімдерден асып кетуі) компания бұрын алынған инвестиция құнын қайтару жолымен (инвестициялық қызметтен түсімдер) немесе заемдық қаражаттарды тарту (қаржылық қызметтен түсімдер) жолымен ) өтімділікті сақтауына болады
Еркін қаражаттар болған жағдайда (түсімдердің қолданғандардан асқан жағдайында) компания еркін ақша қаражаттарының қалдығын инвестиция алуға (инвестициялық қызметтен шығыстар) немесе бұрын тартылған заемдық қаражаттарды қайтаруға (қаржылық қызметтен шығыстар (отток)) жұмсауы мүмкін.
Негізгі (операциондық ) қызметтен түсетін ақша ағымдары есептік жылы қарапайым шаруашылық операциялар нәтижесінде пайданы қалай жұмсайтыны (генерирует) туралы көрініс береді.
Негізгі (операциондық ) қызметтен түсетін ақша ағымдары есептік жылы қарапайым шаруашылық операциялар нәтижесінде пайданы қалай жұмсайтыны (генерирует) туралы көрініс береді.
Пайда және зияндар туралы есеп табыстар мен шығыстарды есептеуге негізделген компанияның пайдалығы немесе зияндылығын өлшеу критерийлерін көрсететін таза пайданы көрсетеді.
Дегенмен, пайда және зиян туралы есепті дайындау кезіне негіз болатын есептеу принципі ақшаны немесе төлемді алу фактісіне байланыссыз есептеу әдісіне сәйкес табыстар мен шығындарды ескеруді талап ететіндіктен қаржылық мәселелер нәтижесінде банкроттыққа ұшырауы мүмкін екендігін түсіну керек.
Бұл жағдайда операциондық қызметтен алынатын таза есептік пайда мен таза ақша қаражаттары арасындағы айырмашылық туындайды.
Айырмашылық бухгалтерлік баланста ағымдағы активтер мен ағымдағы міндеттемелер (дебиторлық берешек (сатып алушылардан алынған аванс)) өзгерісі ретінде, төленуі кейін ақша қаражаттарының келуі мен кетуіне әкелетін төлемге есептелген төлемдер (аванспен есептелген төлемдер) ретінде көрсетіледі..
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Аналитика екі негізгі көрсеткішті қарауы тиіс бұл операциондық қызметтен түсетін таза ақша түсімдері мен еркін ақша ағымы.
Амортизация – бұл ақшалық емес операция, шығыстары пайда және зиянындар туралы есепте көрсетіледі (яғни, пайдаға әсер етеді), бірақ қолма қол ақшаны көрсетпейді. Аммортизация басқаша айтқанда фирманы салық төлейтін табысты төмендету арқылы салықтарды төлеуден қорғайды, ақша қаражаттарының түсімі ретінде анықталады.
Операциондық қызметтен түсетін таза ақша ағымы = салықтар төлегеннен кейінгі таза пайда + Амортизация және басқа да ақшалық емес операциялар.
Мысалы, жыл бойғы төлеуге тиіс шоттардың (кредиторлық қарыздың) $1 000 өсуі ақша ағымдарының түсімі ретінде қарастырылады. Егер компанияның қорлары $2 500, өссе бұл фирма үшін ақша қаражаттарының кетуі болады.
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Сравнительные балансы корпорации «Lee» с изменениями в указанных счетах.
Есептеу және кассалық әдіс принциптері негізінде есеп жүргізудің өзара байланысы
Компанияның операциондық қызметтен түсетін пайданы табу процесінде жетістікке жетті мен әлде сәтсіздік болғандығын Пайда және зияндар есебі көрсетеді, бірақ ол осы қызметтен ақша қаражатының түсуі мен кетуін көрсетпейді.
Себебі пайда және зияндар есебі есептеу (начисления) принципі негізінде құрастырылады. Табыстар олар бойынша ақша қаражаттары міндетті түрде алынбаса да тіркеледі, ал шығыстар олар бойынша тікелей төленбесе де тіркеледі.
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Есептеу және кассалық әдіс принциптері негізінде есеп жүргізудің өзара байланысы
Алынған ақша қаражаттарына
Табысты түзету
Шығындар мен шығыстарды
Төленген ақша қаражаттарына
түзету
Кассалық әдіспен есепке алу
Есептеу әдісімен есепке алу
Кезеңдегі
пайда
Алынған табыстар
Шеккен зияндар
Операцион
дық
Қызметтен
Түсетін ақша
Қаражаттарының
түсімі
Нәтижесінде операциондық қызметтен түсетін ақша қаражаттарының ағымын анықтау үшін Пайда және зияндар туралы есепте көрсетілген сандарды есептеу принципінен кассалық әдіске сатудан алынған тапқан табыстарды ақша қаражаттарына түзету, Шығындар мен шығыстарды төленген ақша қаражаттарына түзету арқылы түрлендіру керек.
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Тікелей әдісте Пайда және зиян туралы есеп берудегі әрбір статья есептеу принципінен кассалық әдіске түзетіледі. Нәтижесінде сатып алудар бойынша ақша қаражаттарын төлеу, операциондық шығыстар, пайыздар бойынша төлемдер мен пайдаға салынатын салық алынып тасталатын сатудан түскен түсімдер деп басталатын есеп беру пайда болады.
Тікелей әдіс – бұл негізгі қызмет бойыша түсімдер мен төлемдер негізінде операциондық қызмет салдарынан қалыптасатын таза аұша ағымдарын есептеу әдісі.
Есептіліктің «операциондық қызметтен түсетін ақшаның таза өзгерісі» бөлімін дайындауда екі әдіс: тікелей және (немесе) жанама әдіс қолданылады.
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Тікелей әдісте келесідей форматтағы жалпы ақша түсімдері мен жалпы ақша төлемдерінің негізгі түрлері ашылып көрсетіледі:
Тікелей әдісте келесідей форматтағы жалпы ақша түсімдері мен жалпы ақша төлемдерінің негізгі түрлері ашылып көрсетіледі:
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Жанама әдіс, тікелей әдіспен салыстырғанда пайда және зиян туралы есептің әр статьясына түзету енгізуді талап етпейді, тек таза пайданы операционды қызмет кезеңіне келтіруге қажетті түзетулерді енгізеді.
Косвенный метод - это метод расчета чистого денежного потока от основной деятельности путем корректировки чистой прибыли/убытка на результаты неденежных операций, начисления и отсрочки платежей по основной деятельности, суммы доходов и расходов, связанные с финансовой или инвестиционной деятельностью.
2. Ақша қозғалысы туралы есептілікті талдау
Жанама әдіс жалпы түсімдер мен төлемдерді ашып көрсетпейді, тек тпайда және зияндар туралы есепте көрсетілген таза пайда мен операционды қызмет нәтижесінде түсетін таза ақша ағымдары арасындағы айырмашылыққа назарды шоғырландырады, бұл компанияның операционды қызметін қаржыландыру көздерін түсінуде маңызды болып табылады:
Жанама әдіс жалпы түсімдер мен төлемдерді ашып көрсетпейді, тек тпайда және зияндар туралы есепте көрсетілген таза пайда мен операционды қызмет нәтижесінде түсетін таза ақша ағымдары арасындағы айырмашылыққа назарды шоғырландырады, бұл компанияның операционды қызметін қаржыландыру көздерін түсінуде маңызды болып табылады: