5. Әлемді аудандастырудың негізгі белгілері бойынша сипаттаңыз а) Физикалық- географиялық аудандастыруды мазмұндаңыз.___________________________________ __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]
b) Тарихи-мәдени белгілер бойынша аудандастыруды түсіндіріңіз.______________________________ _____________________________________________________________________________________[1]
с) Саяси географиялық аудандастыру белгілері бойынша сипаттаңыз.___________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]
d) Геосаяси аудандастыруды сипаттаңыз.____________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]
Балл қою кестесі
№
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат
1
Солтүстік Америка: Канада, АҚШелдері аймағын белгілейді.
Орталықжәне Шығыс Азия: Қытай,Монғолия,Қазақстан, Өзбекстан,Қырғызстан,Түркменстан,Тәжікстан,Жапония,Корея Республикасы,Корей Халық Демократиялық Республикасы тарихи- географиялық аймақтарын кескін картаға түсіреді.
1
1
1
Кескін картаға аймақтарды түсіргені үшін баллқойылады
2
а) Кестедегі мәліметтерді пайдаланып, ЖІӨдеңгейі бойынша елдердің көрсеткіштерін диаграмма түрінде көрсетеді
b) Әлемнің қалған бөлігінің үлесін есептейді- 38,43%, диаграммаға мәліметтерді дұрыс түсіреді.
1
1
3
а) АҚШ экономикалық фактор- НАФТА-ға мүше,әлемдік сауда жүйесінде көптеген әріптестерінің болуы,ХВҚ мен әлемдік банкке әсер етуі.
b)Қазақстан географиялық фактор-Теңізге шығатын жолы жоқ.Еуразия материгінің орталығы мен Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан.
с) Қазақстан саяси фактор- Көрші елдермен жақсы ашық қарым- қатынаста.
d) Нигер әлеуметтік фактор- Халықтың сауатсыздығы. Халықының көпшілігінің әлеуметтік жағдайы осал.
1
1
1
1
4
«Адамзаттың дамуындағы басым мәселелері» схемасын толықтырады:
Энергетикалық
Экологиялық
Дүниежүзілік мұхит ресурстарын пайдалану.
1
1
1
5
Тапсырмаларға толық жауап береді.
а) Жан басына шаққандағы жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) – Жыл ішінде экономикада өндірілген түпкілікті тауарлар мен қызметтердің толық көлемінің жалпы нарықтық құны.
b)ЖҰӨ-ді есептеу әдісі: Жыл ішінде өндірілген тауарлар мен қызметтерді сатып алуға компанияның барлық шығындарының жиынтығы; сол жылы өндіріске түскен ақшалай кірісті қосу арқылы немесе қосылған мәндерді жинақтау арқылы.
с)ЖҰӨ-нің ЖІӨ -нен айырмашылығы ЖҰӨ көрсеткіші халық тұтынған тауарлар мен қызметтердің, мемлекеттік сатып алудың , күрделі салымдардың құнын қамтиды.
d)СҚП- сатып алу қабілетінің паритеті-түрлі елдерде ұқсас өнімдер құны негізінде екі валюта қатынасы болып табылады.
1
1
1
1
6
Аудандастырудың негізгі белгілерін сипаттайды.
а) физикалық-географиялық аудандастыру – табиғаттың өзара ұқсас және өзіндік ерекшеліктеріне ие аймақтар мен зерттеуге негізделген жер бетін аумақтық бөлу жүйесі.
b)Тарихи-мәдени аудандастыру– тарихи жағдайлардың ортақтығы, әлеуметтік экономикалық дамуы мен өзара ықпалына байланысты халықтың ұқсас мәдени тұрмыстық ерекшеліктері қалыптасатын аумақтар.
с) Саяси географиялық аудандастыру-
«Қандайда бір елдің саяси- географиялық жағдайы» ұғымы мемлекеттің басқа елдерге қатысты оның жағдайын білдіреді.
d) Геосаяси аудандастыруды- жаһандық , өңірлік , мемлекетішілік деңгейлердегі оқиғалардың дамуын зерттейтін сала.Мемлекеттердің мүдделерін көрсетеді.
1
1
1
1
7
Дүниежүзілік мұхит проблемаларының 2 себебін талдайды:Мұнай өндіру және тасымалдау кезінде мұхит суына қосылады, өнеркәсіптен шыққан лас сулар жеткілікті түрде тазартылмайды.
Дүниежүзілік мұхит проблемаларының 2 салдарын анықтайды:Мұхиттардың биологиялық өнімділігінің төмендеуі,мұхит суының ластануы,адамдардың түрлі тері ауруларына шалдығуы.
2
2
8
Жаһандық мәселе
Себебі
Салдары
Шешу жолдары
Атмосфера және онымен байланысты экологиялық мәселелер
Өнеркәсіп қалдықтары, автокөліктерден шығатын газдар,жылу энергетикасы кәсіпорындарының шығарындылары,ғарыш кемелері мен ұшақтардан бөлінетін ластағыштар
Бұл климат тың өзгеруіне адам денсаулығыныңбұзылуына апарып соғады.
Өндіріске қалдықсыз технологияларды енгізіп, автокөлік және ғарыш кемелері мен ұшақтарыныңтүтін шығаратын жеріне арнайы сүзгі қондырғы орнатуын қадағалау
Демографиялық мәселелер
Қазақстанның демогра
фиялық жағдайы 1990 жылдардағы өтпелі кезеңге байланысты халық санының өсуі тоқтап қана қоймай кері кетуі
Қазақс
танда туу деңгейі
нің төмен
деуі, өлу көрсеткішінің артуынан табиғи өсімнің мүлдем болмауы
Республика халқының тұрмыс деңгейі мен сапасын арттыруға бағытталған стратегиялар, денсаулық сақтау саласының уақтылы және сапасы қызмет көрсетулерін қадағалау,ха лықтың әлеуметтік қорғауын қамтамасыз ету жөнінде шаралар әзірлеу.
