Ақтөбе облысы Хромтау ауданы Тамды ауылы Бастауыш класс мұғалімі Бахтыбаева Майра Жарасовна Тақырыбы

Оқушыларға Ұлы Жеңістің қандай қиыншылықпен келгенін, Ұлы Отан соғысы кезінде батырлығы мен қайсарлығымен көзге түскен өжет мінезді қазақ қыздары Әлия мен Мәншүктің ерлігімен таныстыру;

-Ұлы Отан соғысы, оның зардаптары, Ұлы Жеңіс туралы мағұлмат беру.

-Кеңес Одағының батыр қыздары Әлия мен Мәншүктің биік тұлғасын суреттеу арқылы -----ұлтын сүйетін, еліміздің өсіп-өркендеуіне өз үлесін қосатын табанды азамат болып өсуіне, жан-жақты болуына әсер ету;

- Отан үшін жан қиған аталар мен апалардың, соғыстан оралған, қазіргі кезде арамызда жүрген ардагерлеріміздің ерлігін үлгі ете отырып, оларды құрметтеуге тәрбиелеу.

( Ұлы Отан соғысы видеоролик көрсетіліп тұрады.)

Бұл 1941 жылы 22 маусым еді. Фашистік Германия қарақшылықпен Кеңес Одағының шекарасын бұзып кірді. Ұлы Отан соғысы басталды. Фашистер күшті армия жасақтап, басқа халықтарды құлға айналдыру мақсатында соғыс ашты. Фашистер күзге дейін-ақ Кеңес Одағын талқандап жеңеміз деп даурықты. Неміс фашист армиясының түпкі мақсаты-Москаны басып алу еді. Фашистерге қарсы бүкіл халық көтерілді. Партия халыққа «Бәрі майдан үшін!» деген ұран тастады. Дәл осы кезде Отан –Ана шақырады! Деген ұран тастады. Бұл ұранды бүкіл ел болып қолдады.

Ұлы Отан соғысы басталуымен Қазақстан еңбек майданының негізгі республикасына айналды. Соғыс жылдары Қазақстан өндірісі қарқынды түрде әскери салаға көшірілді. 1944 ж мұнай өндіру үш есе өсті, тамақ және жеңіл өнеркәсіп өндірісі 1,5 есе өсті. Қазақстан колхоздары мен совхоздары мемлекетке 56 млн. Пұт астық, 733,9 мың тонна ет, 1142 мың тонна сүт, 62,4 мың жүн тапсырды. Қазақстан халқы ерікті қаражат жинауға үлес қосты. Тарышы Ш.Берсиев, күрішші Ы.Жақаев секілді жерлестеріміз жан аямай жұмыс жасаудың үлгі-өнегесін көрсетті. Республика 1 млн адамды, оның ішінде балалар үйінен 13 мың балаларды қабылдады. Сөйтіп еңбектеген баладан, еңкейген кәріге дейін Жеңіс күнін жақындатуға жұмылды.

Қазақстаннан 1 млн 870 мың Қазақстандықтар жан аямай шайқасты. 518 адам оның ішінде 96 қазақ Кеңес Одағының Батыры атағын алды. Кеңес елінің бірлігі мен достығының арқасында 1945 жылы 9- мамырда бұл оқиға Ұлы Жеңіспен аяқталды. Биыл Ұлы Жеңістің 70 жылдығы. «Ер етігімен су кешкен» сұрапыл соғыста ерлермен бірге колдарына қару алып Отанын қорғауға біздің батыр апаларымыз Әлия Молдагулова мен Мәншүк Мәметова асқан ерлік көрсетіп, батырлықпен қаза тапқан.

2-оқушы. Маншук Мәметова (1922-1943).

Ұлы Отан соғысы басталғанда ол медицина институтында оқып жүр еді. Ол 1942 жылы өзі сұранып майданға кетті, 21-атқыштар дивизиясында болды. Невель қаласын қорғау кезінде Маншук ақырғы оғы таусылғанша жауды жер жастандырып, ерлікпен қаза тапты.

( Осы сәтте Әлия Молдагулова туралы қысқаша видеоролик көрсетіліп тұрады).

2-бөлім. Поэзия минуты.

Ән. класс оқушысы Бисеналиева Дарина.

Әлия. Сөзі. Бәкір Тәжібаевтікі. Әні: Сейдолла Бәйтерековтікі

3-оқушы. Әлия. Сағи Жиенбаев (1 оқушы Әлия болып киініп шығады)

Даламыздың даңқысың,

Балауса гүл, балғын қыз.

Жанын қиып, халқы үшін

Жанып түскен ақ жұлдыз.

Биік бол деп таулардан.

Сенің балғын бейнеңді

Жасап қойдық мәрмәрдан.

Сілкінтіп зеңбіректер жердің жүзін,

Оқ борап, снарядтар қаққанда ызың.

Қаптаған қалың жаудан тайсалмаған

Мен көрдім пилоткалы қазақ қызын.
Қолында пулеметі «Максим»оның .

Бойында күш жігері тасқын оның.

Ерлермен тізе қосып шабуылда,

Оғымен қырғын майдан ашты жолын.

5-оқушы. (Әлия –Мәншүк. М.Ерімбетов)

Соғыс жайлы сұра анадан,

Айрылған туған баладан.

Әлі күнге күтіп хабарын,

Өшірмеген ойдан,санадан.

Қан майданданға қатар аттанды.

Жау жағадан мықтап жабысты

Гүлді дала қанға батқан-ды.

6- оқушы. Әлия –Мәншүк-ер қыздары елімнің,

ӘлиМәншүк-гүл қыздары.

Әлия-Мәншүк-аттары әнге айналған,

Әлия-Мәншүк-қос жұлдыз көкте жайнаған.

Отан-Ана намыс, әл берді.

Жұлдыздары ерте сөнді тек,

Болашақты қорғап, жан берді.

Ерліктерін ұрпақ жаттайды.

Аманат қып бізге қалдырды,

Бейбіт күнді мәңгі сақтауды.

Оқушыларға Әлия ауылы, Облыстық Әлия музейі, Ақтөбе қаласындағы Әлия ескерткіші,Әлияның майдандастары,Әлия ауылындағы музей,Молдағұловтар әулеті, Әлия дүниеге келген үй1960 жыл түсірілген,Бұрынғы Бұлақ ауылы, Әлия зираты. Моноковаселосы. Мәншүк суреті.Мәншүк Мәметованың музейі т.б таныстыру

- Мәншүктің шын есімі? (Мәнсия)

- Әлияның туған ауданы? (Қобда)

-Мәншүктің туған жылы ( 1922)

-Әлияның туған жылы (1925)

-Әлияның шын есімі (Ілия)

-Рейхстакқа ту тіккен қазақ жауынгері (Р. Қошқарбаев

-Соғыс қашан аяқталды?(1945.09.05.)

-Соғыс қашан басталды?(1941.06.22)

-Тылда еңбек еткен тарының атасы?(Ш. Берсиев)

- Тылда еңбек еткен ақ күріштің атасы?( Ы. Жақаев)

-Мәншүктің пулеметінің аты?(Максим)

-Қазақ ұшқышы Кеңес Одағының батыры?(Т.Бигелдинов)

-«Әлия» әнін орындайтын атақты әнші?( Р.Рымбаева)

-Әлия мен Мәншүкті қалай атаймыз?( Шығыстың қос шынары)

-Мәншүк неден шыққан ат?( Моншақ)

Мұғалім: Фашистер оңайлықпен берілмеді. 1710 қаламызды,70 мың селомызды, 32 мың өндіріс орнымызды қиратты. Жеңіс жеңілдікпен келген жоқ 50 млн. Адамның өмірін жалмалы. Соның ішінде 20 млн Кеңес адамдары да. Соғыс өрті қашанда халық есінде.

9-оқушы. Біз сүйеміз бейбіт күнді,

Бейбіт күнде туғанбыз

Біздің өмір күндей нұрлы,

Бақыт құшқан ұланбыз.

Олар Отанымыздың байтақ жерін қорғайды.

Ақ сүт берген, анасын қорғады.

Пәк жүзді арай баласын қорғады.

Ақтөбе облысы

Хромтау ауданы

Сәтпаев орта мектебі

Ұлы Жеңіске-70 жыл

Класс сағатының тақырыбы:

«Ұлы даланың батыр қыздары»

Класы: 3 класс

2015 жыл