ФИЛОСОФИЯНЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҒЫ

5. ФИЛОСОФИЯНЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҒЫ

• 5. ФИЛОСОФИЯНЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҒЫ

• генетикалық аспект –

не бірінші – рух па,
табиғат па?

6. ФИЛОСОФИЯНЫҢ БАҒЫТТАРЫ –МАТЕРИАЛИЗМ ЖӘНЕ ИДЕАЛИЗМ

• Философияның басты екі бағыты бар: идеализм мен материализм.
• Идеализм – сананы материалдылықтан жоғары қойды, идеяны мойындады. Идеализмнің объективтік (рухтың адамның санасы мен табиғаттан тыс, тәуелсіз өмір сүретінін мойындау) және субъективтік (заттар мен болмыс адам психикасының, рухани өмірінің жемісі) түрлері бар.
• Материализм (лат. materialis - заттық) – идеализмге қарама-қарсы ғылыми-философиялық бағыт, материяны немесе табиғат пен заттарды санадан жоғары қойды, матрияны мойындады. Ол дүниенің мәңгілігін, оның ешкімнің жаратпағанын, уақыт пен кеңістік жағынан шексіздігін көрсетеді. Сана материяның жемісі, яғни табиғатты тануға болады дейді.
• Философия тарихында материалистерді 3 түрге бөледі: 1) стихиялық, 2) метафизикалық, 3) диалектикалық.
• Стихиялық материализм – Ежелгі Үнді, Қытай, Греция материалистері. Дүниенің бастамасын табиғаттың 4 (5) cтихиясынан іздеді – судан, оттан, жерден, ауадан (металдан).