Қазақ лепрозорийі Лепра
жүктеу/скачать 20,72 Kb.
|
Лепра соөж
- Бұл бет үшін навигация:
- Лепра тарихы.
| Қазақстандағы жағдай: Қазақстанда аурудың таралуы біркелкі емес, жалпы республика бойынша ол 10000 халыққа шаққанда 0,3-ке тең. Алапес ауруының айтарлықтай төмендеуіне қарамастан, Қазақстанда бұл аурудың жаңа жағдайлары тіркелуде. Пациенттер эндемиялық аймақтарда да, эндемиялық емес аймақтарда да, сонымен қатар өте кеш мерзімде анықталады. Инкубациялық кезеңнің ұзақтығын ескере отырып (кейде 25 жасқа дейін немесе одан да көп), аурудың соңғы кезеңіндегі белсенді науқастарды анықтау Қазақстандағы алапес ауруы бойынша эпидемиологиялық жағдайдың күрделілігін көрсетеді.
Антилепрозиялық терапияның толық курсын алған пациенттер арасында да рецидивтер бар. Соңғы 10 жылда 4 пациент жаңадан анықталды, аурудың рецидивімен - 6 пациент. Қазіргі уақытта (01.01.2017 ж. Жағдай бойынша) Қазақстан Республикасында 401 алапеспен ауыратын науқас (бұрынғы КСРО елдері арасында ең көп науқастар) және 211 байланысқан адамдар тұрады. Науқастардың орташа жасы - 68 жас, орташа өмір сүру ұзақтығы - 74 жасқа жетті, бұл жұмысшылардың жанқиярлық еңбегі және алапа колониясы қабырғасында алапес науқастарға медициналық және әлеуметтік қызметтердің дұрыс ұйымдастырылуы арқасында. Лепра тарихы. Лепра дертінің тамыры ежелгі кезеңде жатқандықтан, оның Қазақстанға қандай жолдармен келіп, қай кезде басталғанын дөп басып айту қиын. Қазақстан территориясы өзінің географиялық орналасуымен Азия және Европа континенттерін қамтып жатыр. Көне замандарда қазақ елі арқылы ұлы континентаралық Қытайға өтер жол жатты. Бұл елге жатжұрттық басқыншылар талай рет шабуыл жасады. Демек, адамдардың осылай миграция жасауының жұқпалы аурулардың, оның ішінде лепра індетінің таралуына мол ықпалын тигізгені айдан-анық. Лепра кеселін Қазақстанға қарасты елді мекендерде ұшырастырғандығы жөніндегі деректерді П.С. Паластың 1769 жылғы еңбектерінен кездестіреміз. 1927 жылы лепраға қарсы күрес бойынша өткізілген І-ші Бүкілодақтық басқосуда С.М.Никоноров лепра ауруларын кездестіргені жөнінде мәлімдеді. 1928 жылы А.Н.Чистосердов Ташкент лепрозориясының жұмысы туралы өз дәрісінде: «Аурулар арасында 5 науқас Қазалы қаласынан, 5 сырқат Алматы облысынан тіркелді» деп хабарлады. Бүкілодақтық басқосу лепра жөніндегі ахуал күрделі екендігін, ал Қазалы қаласында оның көніл аударарлықтай ошағы барлығын атап өтіп, ол жерге дәрігер Дессин іссапарға аттандырылды. Тек 1929 жылдың наурыз айында РСФСР Халық Комиссариаты Кеңесінің (СНК) Қарарымен резервтік қордан лепрозорий ұйымдастыру үшін қаржы бөлініп, Қазақ Республикасының бюджетінен тыс 30 мың сом берілсін деп шешілді. Сөйтіп 1929 жылы облыста алғаш рет лепрозорий ашылды. Оның базасы ретінде Қызылордадан 9 шақырым қашықтықта орналасқан австриялық соғыс тұтқындарына арналған бұрынғы колонияның мекені таңдалды. Бұл мекен жай ауруларды жатқызуға лайықты емес еді. 7 бір қабатты, қам кесектен салынған үйшіктерден тұратын. Сол жылы онда 5 ауру адам, 1 дәрігер және 1фельдшер болды. Оған 6 ай бойына Дессин башылық етті. Қазақстандағы лепраға қарсы күрестің алғашқы кезеңі (1929-1950) елге медициналық көмек көрсетудің төменгі деңдейде жүргізілуімен, дәрігерлер және орта буын медицина қызметкерлерінің аз болуымен ерекшеленеді. Лепраға шалдыққан науқастар тек елден оқшауланып, көптеген жылдар бойына сыртқа шығарылмады. Алғашқы жылдары лепрозорийге аурулар аз түсті. Олар негізінен Қарақалпақ АССР-ның тұрғындары еді. 1929-1935 жж. лепрозорийге 77 ауру ғана жатқызылды. Сол кездегі лепрозорийдің бас дәрігері Н.В.Шилов (1929-1934) басқарған кезде, тіпті «лепрозорияның қажеті бар ма?» деген сауал да туындады. жүктеу/скачать 20,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|