есе,рет сөздерімен
тіркескен сан есімдер сын- қимыл (амал) пысықтауыш болады.
1
) Алдынан үш рет жалғыз аяқ жол кездесті.( Т.А)
Байыған соң екі есе қылып қайтарармын. 8.Есім сөздеріне, есімшелерге
-дай, - дей, - тай, -тей жұрнағы жалғанып,
етістіктен болған мүшемен байланысып, сын-қимыл (амал) пысықтауыш
болады. 1.
Жылап аққан арық суын жалаңдаған сары құм жалмап алып, түк көрмегендей сазара түседі.(Ғ.М)2. Қаңбақтай көшкен тағдыр желі қуып, қайран ел жаңа жетті сыбағаға.(Қ.А.) 168-жаттығу . Мысалдарды көшіріп жазып,сын-қимыл пысықтауыштардың астын
сызыңдар.Олардың қай сөз табынан жасалып тұрғандығын айтып беріңдер.
1.Газет шығарады деген хабарға Асқар қатты қуанды. 2) Урядник бұрқан-
тарқан ашуланып шығып кетті.3) Жел итеріп қарға малтыққан шалдар
сүрініп - жығылып зорға келді.4) Итбай Асқардың бетіне жалтақ - жалтақ
қарады. 5) Мен орыс тілін жақсы білмеймін. 6) Ол жол не жол екенін
Мадияр Итбайға қазақы жалпақ тілмен түсіндірді. 7) Сол үндемеген
қалпымен Сарбас оқуына кетті..(С.М). 8. Омбы станциясында біз айға жақын
тұрдық ( С. М. ). 9. Мынау болса айына он сомнан он бес сомға дейін ақы
береді ( Ғ. М. ). 10. Жәнібекті жөнелткен мезгілде күн арқан бойы көтерілген
еді ( М. Ә. ). 11. Қонақтар төрт тараптың бәрінен қырық-елуден, жиырма-
отыздан лек-лек болып келе жатыр ( М. Ә. ).
§ 124. Себеп пысықтауыш Етістік баяндауышпен немесе етістіктен болған өзге мүшемен байланысты болып, етістіктегі қимылдың себебін білдіретін пысықтауышты с е б е п п ы с ы қ т а у ы ш дейді. Себеп пысықтауыштар н е л і к т е н? н е г е? н е с е б е п
