Қазақ тiлi пәніне тест сұрақтары. Сұрақ кітапшасы 35 нұсқа
жүктеу/скачать 1,73 Mb.
|
|
B) Дауыссыз. C) Дауысты. D) Ұяң. E) Қатаң. 2. Жалпы есімді табыңыз. A) Абай.
B) Алатау. C) Балқаш. D) Көкшетау. E) Тау.
3. Қосарлану арқылы жасалған топтау сан есiмiн табыңыз. A) Төртеу. B) Жүз бес. C) Қырықтаған. D) Он-оннан. E) Жиырмасыншы. 4. “Дейін, шейін, таман” шылаудың қай түрі екенін белгілеңіз. A) Жалғаулық. B) Болжалдық демеулік. C) Шектік демеулік. D) Демеулік. E) Септеулік. 5. Берілген сөйлем жай сөйлемнің қай түріне жататынын белгілеңіз. Мені танимысың? A) Атаулы. B) Жалаң. C) Жақсыз. D) Толымды. E) Жақты. 6. Бірыңғай үнді дауыссыздан құралған сөйлемді белгілеңіз. A) Елімнің байтақ даласы. B) Елімнің сұлу көлдері. C) Елімнің мөлдір бұлағы. D) Елімнің асқар шыңдары. E) Елімнің ерен ерлері. 7. Дұрыс жазылған сөзді табыңыз. A) Жүрөк. B) Бүйрөк. C) Құрық. D) Қүйүк. E) Құлұн. 8. Үндестік заңына бағынатын қосымшаны табыңыз. A) -ды. B) -мен.
C) -хана. D) -паз.
E) -кер. 9. Қосымшаның қанша болатынын көрсетіңіз. A) 3 B) 4
C) 1 D) 2
E) 5 10. Жалпылау есімдігін табыңыз. A) Бүкіл. B) Кей шақта. C) Неге. D) Әрқашан. E) Дәнеңе. 11. Етістіктің мақсатты келер шақ түрін табыңыз. A) Көрген. B) Көрме. C) Көрді. D) Көрер. E) Көрмекпіз. 12. Еліктеудің қай түрі, анықтаңыз. Біреу оқыс жөтеліп қалса-ақ, ала қашатындай елең-елең етіп, ойнақшып келеді. A) Негізгі еліктеуіш. B) Дыбыстық. C) Күрделі бейнелеуіш. D) Туынды еліктеуіш. E) Дара бейнелеуіш. 13. Жалпылауыш сөзі сан есімнен болған сөйлемді анықтаңыз. A) Өнерлі бала сүйкімді. B) Отан - оттан да ыстық. C) Айлалы батыр алдырмас. D) Шолпан, Дана - екеуі жарыста озып шықты. E) Тіл - қылыштан өткір. 14. Стиль түрін ажыратыңыз. Тіл – тіліп түсер наркескен, сөз - өткір жебе тау тескен. A) Публицистикалық. B) Ауызекі. C) Көркем әдебиет. D) Ғылыми. E) Ресми. 15. Зат есімнен жасалған біріккен сөзді көрсетіңіз. A) Шегара. B) Ендігәрі. C) Былтыр. D) Әлдекім. E) Биыл. 16. Жай шырайды табыңыз. A) Армансыз адам қанатсыз құспен тең. B) Жанат кең үйге кірді. C) Орасан зор жетістік. D) Мына үй биігірек екен. E) Арман өте қызықты кітап оқыпты. 17. Сын-бейне үстеулі тіркесті көрсетіңіз. A) Әрқашан біргеміз. B) Жолшыбай кездесті. C) Елжіреді. D) Әрең қозғалады. E) Анағұрлым көп. 18. Сырттай қарағанда сөз тіркесіне ұқсас сөздер тобының қатарын көрсетіңіз. A) Ақ ешкі. B) Сәнді киім. C) Қызу еңбек. D) Келе жатыр. E) Кеше келді. 19. Бастауыштан кейін сызықша қай сөйлемде қойылатынын көрсетіңіз. A) Бұл баланың таланты бар екен. B) Бұл күз айында болған әңгіме. C) Бұл істі көпке қалдырмау керек. D) Бұл үйдің балалары естияр еді. E) Мен бұл жағын білмеп ем. 20. Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлемді табыңыз. A) Ол кітапханаға бара жатса, алдынан Серік шықты. B) Шахта жұмысы жаңа басталып жатқандықтан, Кенжебек бұл кемшіліктерге кеңшілік, кешірім жасайды. C) Екпей егін бітпес, үйренбей білім бітпес. D) Қаз дауысты Қазыбектің әкесі Келдібек би қыз таңдап, үйленбей біраз жүрсе керек. E) Күдері сөзінен Жақыпбектің жүрегіне жып-жылы бір сезім құйылғандай болып, соңынан ұшып түрегелді. 21. Аралас құрмалас сөйлемнің арасына үтір мен сызықшаның қойылу себебін анықтаңыз. Егер мұғалім болғымыз келсе, жалдайтын ауыл да табылды, менің жалданғым да келді, - оған Баймағамбет болмады. A) Күрделі сөз тіркестерінің арасына. B) Қарама-қарсылық мәні болғандықтан. C) Себеп мәнді мағыналы болғандықтан. D) Бірыңғай мүшеге. E) Қалған сөйлемге басыңқы сыңар ұйытқы болғандықтан. 22. Төл сөзге байланысты тыныс белгісінің дұрыс қойылған жерін көрсетіңіз. A) Шаhар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып: "Өзіңе лайықты орын тауып отыр" дейді. B) Шаhар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып: "Өзіңе лайықты орын тауып отыр", - дейді. C) Шаhар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып - Өзіңе лайықты орын тауып отыр - дейді. D) Шаhар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып: Өзіңе лайықты орын тауып отыр - дейді. E) Шаhар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып өзіңе лайықты орын тауып отыр - дейді. 23. Қойылуға тиісті тыныс белгісін көрсетіңіз. Дауысты а дыбысы - жуан дыбыс. A) Тырнақша. B) Нүктелі үтір. C) Сызықша. D) Дефис. E) Үтір. 24. Тыныс белгісі дұрыс қойылған орынды көрсетіңіз. A) Елге мойнымды созам: көрінбейді. B) Елге мойнымды созам- көрінбейді. C) Елге мойнымды созам; көрінбейді. D) Елге мойнымды созам, көрінбейді. E) Елге мойнымды созам,- көрінбейді. 25. Сөздің тура мағынасын табыңыз. A) Нариман-тепсе, темір үзетін жігіт. B) Бала нанның жартысын үзіп берді. C) Арқасынан таяқ үзген жоқ. D) Ол әке-шешеден ерте қол үзді. E) Қарт әбден күдер үзген екен. 26. Көп мағынаға ие бола алатын сөзді көрсетіңіз. Ол - сыныбымыздағы мінезі ауыр бала. A) Бала.
B) Ауыр C) Ол
D) Мінезі E) Сыныбымыздағы 27. Көнерген сөзді табыңыз. A) Жақсылық ағаш басында, жамандық аяқ астында. B) Ол жанын шүберекке түйді. C) Сексен түйе үстінде Алтын жағлан орнаған D) Өзі оңбаған ант ұрған. E) Отаның мен халқыңа еңбек ет. 28. Көптік жалғауының дұрыс жалғанбағанын көрсетіңіз. A) Балалар. B) Құрылысшылар. C) Ұндар. D) Газеттер. E) Кітаптар. 29. Оқшау сөздердің белгісін көрсетіңіз. A) Тұрлаулы мүше қызметінде жұмсалады. B) Тек бас әріппен жазылады. C) Сөйлем мүшесі бола алады. D) Сөйлем мүшесі бола алмайды. E) Қабысу, меңгеру, қиысу байланысына түсе алады. 30. Сызықшаның қойылу себебін белгілеңіз. Жастар - біздің болашағымыз. A) Бастауыш та, баяндауыш та - зат есім. B) Бастауыш - есім, баяндауыш - есімдік. C) Бастауыш, баяндауыш - сын есім. D) Бастауыш та, баяндауыш та - сан есім. E) Бастауыш -есімдік, баяндауыш - сын есім. 25 нұсқа 1. Езулік дауыстыны табыңыз. A) ұ.
B) о. C) а.
D) ү. E) у.
2. Деректі зат есімдер қатарын табыңыз. A) Ауа, жел. B) Мектеп, ағаш. C) Көңіл, сезім. D) Ақыл, ес. E) Ой, сана. 3. Сын есiмдi табыңыз. A) Әрине, мүмкiн. B) Бес, отыз. C) Сонау, мына. D) Кiтап, оқушы. E) Қызыл, көк. 4. Сан есім мағыналарына қарай нешеге бөлінетінін табыңыз. A) 5.
B) 6. C) 7.
D) 8. E) 4.
5. Жай сөйлемнің қай түрі екенін белгілеңіз. Біркелкі жақсы өсіпті. A) Сабақтас. B) Толымды. C) Толымсыз. D) Салалас. E) Атаулы. 6. Ұяң дауыссыздар қатар тұрған сөзді анықтаңыз. A) Наурыз. B) Кітап. C) Жаңбыр. D) Аспан. E) Қаздар. 7. Ілгерінді ықпалды табыңыз. A) Көре кел. B) Қырықаяқ. C) Бозжігіт. D) Штабта. E) Асхана. 8. Тәуелдік жалғаулы сөзді табыңыз. A) Үйдің іші. B) Жақсы жаман. C) Айнашпен сөйлесті. D) Аяқ-табақ. E) Маған айтты. 9. Болымсыздық есімдігін көрсетіңіз. A) Ешқайсысы. B) Әлдеқайда. C) Әсемпаз. D) Жайраңда. E) Отыздарда. 10. Етістік құрамына қарай нешеге бөлінетінін табыңыз. A) 3. B) 6.
C) 4. D) 5.
E) 2. 11. “Ертең жүрмекші”тіркесінің лексика-грамматикалық мағынасын айқындаңыз. A) Істің мезгілі. B) Істің себебі. C) Істің мөлшері. D) Істің салдары. E) Қимыл-сын. 12. Кімім? Нем? – сұрағына жауап беретін сөйлем мүшесін табыңыз. A) Пысықтауыш. B) Толықтауыш. C) Бастауыш. D) Анықтауыш. E) Баяндауыш. 13. Тыныс белгісі дұрыс қойылған орынды көрсетіңіз. A) “Сөйлемді сауатты, құрастырған жөн,” - деді мұғалім. B) Сөйлемді сауатты: құрастырған жөн, - деді мұғалім! C) “Сөйлемді сауатты құрастырған жөн” - деді мұғалім. D) Сөйлемді сауатты; құрастырған жөн деді мұғалім. E) “Сөйлемді сауатты құрастырған жөн,” - деді мұғалім. 14. Стиль түрін ажыратыңыз. «Барлық сілтілердің төмендегідей ортақ химиялық қасиеттері болады.» A) Іс-қағаздар. B) Публицистикалық. C) Ауызекі сөйлеу. D) Ғылыми стиль. E) Көркем әдебиет. 15. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді белгілеңіз. A) Тасбақа. B) Қосаяқ. C) Асқазан. D) Атжалман. E) Түйеқұс. 16. Сөздердің қайсысы туынды түбір, көрсетіңіз. A) Аспанда. B) Аста. C) Сызғыш. D) Ақылым. E) Менде. 17. Дәстүрлі принцип бойынша жазылған сөзді табыңыз. A) Есболат. B) Тұрманбек. C) Әлдекім. D) Ендігәрі. E) Әлдебір. 18. Мекен үстеуін табыңыз. A) Былтыр. B) Жедел. C) Сонша. D) Жоғары. E) Ертең. 19. Жалғаулық шылау арқылы байланысып тұрған сөзді көрсетіңіз. A) Орманға таман. B) Мал мен бас. C) Мектепке қарай. D) Мен келдім. E) Сен отыр. 20. Бастауыштан кейін дұрыс қойылған сызықшаны табыңыз. A) Көрмес - түйені де - көрмес. B) Көрмес түйені де - көрмес. C) Көрмес - түйені де көрмес. D) Көрмес түйені - де көрмес. E) Көрмес түйені - де - көрмес. 21. Бағыныңқының баяндауышының тұлғасын ажыратыңыз. Сұрғылт тұман дым бүркіп, Барқыт бешпент сулайды (Абай). A) Шартты рай. B) Етістікке септік жалғауы. C) Ортақ етіс. D) Көсемше. E) Есімше. 22. Қыстырма сөзі бар сөйлемді табыңыз. A) Үлкенді сыйлау – асыл қасиет. B) Тұрмыс құр, балам. C) Көктем айларында біресе жаңбыр, біресе қар жауады. D) Мен, шынымды айтайын, қорқудамын. E) Жаман айтпай, жақсы жоқ. 23. Қос нүктенің қойылу себебін анықтаңыз. Бұл жолы інге кірген із жалғыз: ақ тиіннің барында еш күмән жоқ еді. A) Ыңғайлас салалас. B) Қарсылықты салалас. C) Талғау мәнді салалас. D) Кезектес салалас. E) Себеп-салдар салалас. 24. Тырнақша не үшін қойылған, дұрысын белгілеңіз. ²Қалауын тапса, қар жанар² деген мақал - үлкен философия. A) Төл сөз. B) Объекті етіп алынған мақал. C) Дәйексөз. D) Объект етіп алынған сөз. E) Диалог. 25. Сөйлемдерден омоним сөздерді табыңыз. A) Маған осы өлке өте ұнайды. B) Асханада тамақты дәмді пісіреді. C) Алматы - әдемі қала. Қалаға алғашқы келуі. D) Қыздың аты - Айкүміс. Асқар қоян атты. E) Оның арманы-ұшқыш болу. Армансыз адам-қанатсыз құс. 26. Көнерген сөзді табыңыз. A) Бадана көзді кіреуке Шар айнасы бес қабат. B) Ел үмітін ақтау-ер атағын сақтау. C) Ел болып, етегіме паналағандарыңа мен ағайын болайын. D) Ыстан қорыққан қазақтың құрсын заңы. E) Шамадан аспа, кемеріңнен таспа. 27. Араб тілінен енген сөзді табыңыз. A) Ине, ер, сұлу. B) Емтихан, кітап, мұғалім. C) Бос, бер, жұлдыз. D) Әдемі, көркем, жаман. E) Бала, берік, жақсы. 28. Еліктеу сөзді тіркесті көрсетіңіз. A) Сендер үйге келіңдер. B) Үй-үйімізге тарадық. C) Қиқаң-қиқаң етті. D) Жан-жануар көп. E) Күз келді. 29. Салдар мәндісі екінші тұрған салаласты көрсетіңіз. A) Ақан шын сүйді, сол себепті өз сүйгенін жамандыққа бұрмады. B) Біржан келесі өлеңін оқыған: мұнда ел билеушілерді сынап жазыпты. C) Жанар бар шынын айтты, өйткені анасын ренжіткісі келмеді. D) Ол бірде бір жиналысқа қатыса алмады, себебі өкіл емес еді. E) Шұға мырс етіп күліп жіберді, оған Қадишаның ойы ұнаған жоқ. 30. Төл сөз бен автор сөзін байланыстырушы дәнекер сөздің тұлғасын көрсетіңіз. Төле би: “Қарап отырғанша, бір нәрсеге жарап отыр”, - деп ақыл айтты. A) Етістік. B) Көсемше тұлғалы көмекші етістік. C) Көсемше тұлғалы негізгі етістік. D) Күрделі етістік. E) Көсемше. 26 нұсқа 1. Дұрыс жазылған сөзді белгілеңіз. A) Ләззәт. B) Жәмила. C) Күлай. D) Күләндә. E) Дүдамал. 2. Зат есімді көрсетіңіз. A) Әдемі. B) Өлең айт. C) Білім. D) Осында. E) Сұр.
3. Қатыстық сын есімді көрсетіңіз. A) Жарық. B) Тәтті. C) Қымбат. D) Аттылы. E) Ақшыл. 4. Күрделi сан есiмді анықтаңыз. A) Мың.
B) Тоғыз жүз елу. C) Үшiншi. D) Жеті. E) Алтау. 5. Өздік есімдігін табыңыз. A) Өркендету. B) Көрсеткіз. C) Мүлдем. D) Өздеріңіз. E) Көңілсіз. 6. Буын талғайтын дыбыстар қатарын белгілеңіз. A) А, Ы. B) Е, И. C) О, Ө.
D) У, І. E) О, Ы. 7. Септік жалғауы жалғанған сөзді көрсетіңіз. A) Қағазды. B) Күз. C) Көріксіз. D) Қашты. E) Кітап. 8. Күрделі нақ осы шақты табыңыз. A) Берер. B) Бере бер. C) Беріп жібер. D) Бере сал. E) Беріп жатыр. 9. Шылауды табыңыз. A) Сөз – өмірдің үлкен қаруы. B) Үміт өрге тартады, үмітсіздік көрге тартады. C) Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті: ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек. D) Ой жетпейтін жер болмайды. E) Басты мәселе – оқу үлгерімі. 10. “Көзді ашып-жұмғанша” – тұрақты сөз тіркесінің мағынасын белгілеңіз. A) Жай жүру. B) Лезде. C) Әдемі. D) Момын. E) Алыс жер. 11. Жалпылауыш сөзге тән тыныс белгілерін көрсетіңіз. A) Тырнақша, жақша. B) Қос нүкте, сызықша. C) Үтір, сұрақ белгісі. D) Нүкте, дефис. E) Нүктелі үтір, леп белгісі. 12. Үтірі дұрыс қойылған жерді көрсетіңіз. A) Не әскери мектепке, не химия институтына түседі. B) Дана сөзді ұғу да, айту да, даналық. C) Ұра су, дами берсе, көл болады. D) Шөлде мына ағаштар өсе алады: сексеуіл итмұрын, тікенді, тал-шіліктер. E) Шаңғы тепкен, із кескен, ит жүгірткен, адамдар көрінеді. 13. Сызықша дұрыс қойылған сөйлемді табыңыз. A) Бозбаламын – мен де енді. B) Сұрмерген аң аулап жүрсе – алдынан үш елік қаша жөнелді. C) Ата-ананың – ақ тілеуі ақ жол. D) Білім адамның – қанаты. E) Ата-ананың ақ тілеуі – ақ жол. 14. Сөйлемнің қай стиль түріне жататынын анықтаңыз. Туу, ит-ай … Сонша ұмытпай жүр бәрін. A) Публицистикалық. B) Ауызекі сөйлеу. C) Ғылыми стиль. D) Іс-қағаздары стилі. E) Көркем әдебиет стилі. 15. Ілгерінді ықпалды табыңыз. A) Машина. B) Мәдениет. C) Жанбады. D) Қамысбай. E) Добым. 16. Ілгерінді ықпалды көрсетіңіз. A) Баянауыл. B) Жексенгүл. C) Гүлжан. D) Жауқияқ (шөп). E) Қызылбалақ (құс). 17. Дұрыс жасалған сөзді табыңыз. A) Білімжан. B) Білімкер. C) Білімқой. D) Білімпаз. E) Білімгер. 18. Түбір тұлғасын сақтап біріккен сөзді көрсетіңіз. A) Әкел. B) Бүгін. C) Жаздыгүні. D) Биыл.
E) Қарақағаз. 19. Оңашаланған айқындауыш қатысқан сөйлемді табыңыз. A) Жұлдыздар сиреп, түн қараңғыланды. B) Қазытай өте орынды ақыл айтты. C) Тіл қаруы – сөз, сөз қаруы –ой. D) Жалқаулық аздырады; еңбек оздырады. E) Сіздер маған өз халқыңызды, қазақ халқын, сүюді үйреттіңіздер. 20. Жай сөйлемнің түрін белгілеңіз. Күні-түні жұмыс істеуге тура келді. A) Жақсыз жайылма сөйлем. B) Жалаң. C) Атаулы жалаң. D) Атаулы жайылма. E) Атаулы. 21. Себеп бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсетіңіз. A) Кеш тым ыстық болғандықтан, жұрт әдеті бойынша далаға шығып отырған секілді. B) Әдейі танытпайын деп, ол бет-аузын жауып алыпты. C) Ағам келетін уақыт болды. D) Әңгіме жалпақ елдің жайына көшкен кезде, Абай шешіле түсті. E) Түн. Ай жап-жарық. 22. Мезгіл бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсетіңіз. A) Ол кітапханаға бара жатса, алдынан Серік шықты. B) Екпей, егін бітпес, үйренбей, білім бітпес. C) Күдері сөзінен Жақыпбектің де жүрегіне жып-жылы бір сезім құйылғандай болып, орнынан ұшып түрегелді. D) Шахта жұмысы жаңа басталып жатқандықтан, Кенжебек бұл кемшіліктерге кеңшілік, кешірім жасайды. E) Мен шаңғы теуіп жүремін. 23. Қаратпа сөзге байланысты қойылып тұрған тыныс белгісін көрсетіңіз. A) Үлгілі үйдің – ұл-қызы ұялтпайды. B) Алматы - Республиканың ең үлкен қаласы. C) Ойпырай, мына күннің қағынуын-ай. D) Ісің өнімді болсын, Қуат. E) Әрине, бұл істе кім озары белгісіз. 24. Тырнақшаның қойылу себебі, дұрысын белгілеңіз. Қоян «батыр» қорыққаннан зыта жөнелді. A) Әдет - салт аты. B) Ерекше объект етіп алынған сөз. C) Кері мағынадағы сөз. D) Жалқы есім атауы. E) Жеке ұғым атауы. 25. Синонимдік қатарды көрсетіңіз. A) Қанды ауыз, ашушаң. B) Тұңғыш, орташа. C) Арып-талып, асығып. D) Көкпар тарту, атқа шабу. E) Ат төбеліндей, азын-аулақ. 26. Диалект сөздерді көрсетіңіз. A) Қара, ат. B) Орман, тоғай. C) Оның, соған,тасбиық. D) Бөз, боз. E) Көпшік, дарбаза. 27. Көнерген сөзді табыңыз. A) Қарлығаштар әдемі ұя сала бастады. B) Басқарма мүшелерінің жиналысы болды. C) Мен Біржан күннен-күнге айқындалған, Көкшетау дуанына даңқым барған. D) Үйге кеше ағайым келді. E) Жер-жерге үндеухат жазылды. 28. Бағыныңқысы үстеуден болатын етістіктің тіркес түрін белгілеңіз. A) Жанасу. B) Меңгеру. C) Қиысу. D) Қабысу. E) Матасу. 29. Баяндауыш болатын еліктеу сөзді табыңыз. A) Алыстан дабырлаған дауыс естілді. B) Жарқ етіп шам жанды. C) Иық тірескен қоңыр таулар тағы күңк етті. D) Оның сөзіне елең еткен адам болмады. E) Шоқан қалжыңға түсініп, қарқ-қарқ күлді. 30. Тыныс белгісі дұрыс қойылған диалогты белгілеңіз. A) –Абайды да білемін. Ол – Құнанбайдың өлеңші баласы емес пе? B) –Абайды да білемін. Ол Құнанбайдың өлеңші баласы емес пе? C) –Абайды да білемін, Ол Құнанбайдың өлеңші-баласы емес пе? D) –Абайды да білемін. Ол Құнанбайдың өлеңші баласы емес пе. E) –Абайды да білемін? Ол Құнанбайдың өлеңші баласы емес пе? 27 нұсқа 1. Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз. A) Қисық бұтақ. B) Білімді оқушы. C) Қызыл гүл. D) Қара сиялы қалам. E) Қоңыр дауыс. 2. Қысаң дауыстылардың саны қанша екенін белгілеңіз. A) 7.
B) 10. C) 4.
D) 6. E) 8.
3. Жалқы есімді табыңыз. A) Сауысқан. B) Қарлыға. C) Қарға. D) Тауық. E) Дуадақ. 4. Бөлшектік сан есімді көрсетіңіз. A) Отызға тарта. B) Он-оннан. C) Тоқсан. D) Үш ширек. E) Алпысыншы. 5. Тұйық етістікті анықтаңыз. A) Шегелеу. B) Көрсет. C) Көмектес. D) Түсіндір. E) Дәлелде. 6. Жіңішкелік белгісіне (ь) біткен сөзге дұрыс жалғанбай тұрған жалғауды табыңыз. A) Бинокльінен. B) Рульді. C) Hольден. D) Артельде. E) Лагерьге. 7. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшаны табыңыз. A) - лар. B) - шы. C) - кеш D) - ым.
E) - лық 8. Көмектес септікте тұрған тұйық етістікті көрсетіңіз. A) Баруға. B) Келуімнің. C) Келуіңмен. D) Айтуы. E) Сөйлеуден. 9. “Ешқандай, ешқайдан” сөздері тән қатарды белгілеңіз. A) Болымсыз етістік. B) Белгісіздік есімдігі. C) Өздік етіс. D) Үстеуші есім. E) Болымсыздық есімдігі. 10. Атаулы сөйлемді табыңыз. A) Жарыс жалғаса берді. B) Бізге уақытты ұту керек. C) Сайын дала. D) Ауа желсіз екен. E) Баламен ойнады. 11. Себеп-салдар салаластың шылауларын табыңыз. A) Дегенмен, әйтсе де, ал. B) Өйткені, сол себепті, бірақ. C) Сондықтан, және, әрі. D) Өйткені, сондықтан, сол себепті. E) Немесе, бірде, кейде. 12. Көңіл-күй одағайын табыңыз. A) Арман. B) Айт.
C) Моһ-моһ. D) Сөйтіп. E) Алақай. 13. Бастауыштан кейін дұрыс қойылған сызықшаны табыңыз. A) Көрмес - түйені де көрмес. B) Көрмес түйені де көрмес. C) Көрмес түйені - де көрмес. D) Көрмес түйені де - көрмес. E) Көрмес - түйені де - көрмес. 14. Мына сөйлемдердің қайсысы ғылыми стильге жататынын анықтаңыз. A) Күнге бәрінен де жақын бірінші шеңбер жолында Меркурий тұрады. B) Қайдан келуші ем? Сендерді іздеп келдім. C) Әр халықтың өзінше жаңа жылы, жыл басы болады. D) Президент республика халқын жаңа жылмен құттықтады. E) Су түбінде жатқан тас жел толқытса шығады. 15. Дауыссыз дыбыстардың үндесуін табыңыз. A) Сингармонизм. B) Екпін. C) Дыбыс үндестігі. D) Үндестік заңы. E) Буын үндестігі. 16. Біріккен сөздердің қалай жазылатынын белгілеңіз. A) Сызықша арқылы B) Бірге
C) Бөлек D) Үтір арқылы E) Дефис арқылы 17. Сын есім - қандай сөйлем мүшесі, белгілеңіз. Еркін сабағын жақсы оқитын. A) Бастауыш. B) Баяндауыш. C) Анықтауыш. D) Толықтауыш. E) Пысықтауыш. 18. Күшейткіш демеулікті табыңыз. A) -ау
B) -ды C) сайын
D) ше E) дейін
19. Бірыңғай толықтауыштың байланысу түрін көрсетіңіз. Ол Шығанақ пен Олжабекке өз қасынан орын берді. A) Қабысу. B) Жанасу. C) Қиысу. D) Матасу. E) Меңгеру. 20. Жалпылауыш сөз қатысып тұрған сөйлемді табыңыз. A) Пайда, мақтан - бәрі тұл. B) Ол да, ол тұрған село да жас еді. C) Саят өте еңбекқор еді. D) Жүрісіміз кейде бүлкіл, кейде бөкен желіс. E) Қар суы да, жаңбыр суы да- соның ырысы. 21. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Айгүл аттан түсіп еді, су қайта таязданып қалғандай екен. B) Еңбектің наны, жалқаудың жаны тәтті. C) Хамиттер ерте тұрып аттанатын болғандықтан, жаңағы жай-күй айтысудан өзге әңгіме қозғалмады. D) Ауылда жаңа мектеп салынды. E) Күн бұлттанды, бірақ жаңбыр жауған жоқ. 22. Қаратпа сөзді табыңыз A) О не дегенің? B) Құр, жануар, құр-құр, Бір орныңда тұр-тұр. C) Қош болыңдар, амандықпен кездесейік. D) Өлтіре алмас, алайда, өлеңді ешкім. E) Жо-жоқ, дұрыс емес. 23. Берілген төл сөздің қай нұсқасында тыныс белгілері дұрыс қойылғанын көрсетіңіз. A) - Мырза, жүргелі жатырмыз. Киін - деді де, солдат ізінше қайта шықты. B) - Мырза жүргелі, жатырмыз. Киін, - деді де, солдат ізінше қайта шықты. C) - Мырза жүргелі жатырмыз. Киін, -деді де, солдат, ізінше қайта шықты. D) - Мырза, жүргелі жатырмыз. Киін, - деді де, солдат ізінше қайта шықты. E) - Мырза, жүргелі жатырмыз. Киін! - деді де солдат, ізінше қайта шықты. 24. Тырнақша қойылмайтын жерді көрсетіңіз. A) ’’Алтын алқа’’ белгісі. B) ’’Мемлекеттік Опера және балет театры’’. C) ’’Арман’’ кинотеатры. D) ’’Абай’’ романы. E) ’’Қазақстан әйелдері’’ журналы. 25. Асты сызылған сөздер - мағынасына қарай қандай сөздер, дұрысын табыңыз. Үлкен бастар, Кіші қостар. A) Көп мағыналы. B) Ауыспалы мағына. C) Антоним. D) Синоним. E) Омоним. 26. Сіріңке, тәрелке, кәмпит сөздері қай елдікі, анықтаңыз. A) Араб. B) Орыс.
C) Моңғол. D) Иран.
E) Парсы. 27. Туынды зат есім жасап тұрған жұрнақты көрсетіңіз. A) Немесе. B) Сана.
C) Алатау. D) Күзем. E) Жануарлары. 28. Сөздердің қайталануынан, қосарлануынан жасалған үстеулер қандай тыныс белгісі арқылы жазылатынын белгілеңіз. A) Үтір. B) Тырнақша. C) Қос нүкте. D) Жақша. E) Дефис. 29. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз. A) Алыстан дүрсілдеген ат тұяғының дыбысы естілді. B) Жұт тігерге тұяқ қалдырмады. C) Артында қалған бір тұяқ бар еді. D) Омардың ірілі-ұсақты он бес тұяғы бар. E) Малдың тұяғын да іске асыруға болады. 30. Тыныс белгісі дұрыс қойылған жерді көрсетіңіз. A) ’’Әй Баянды’’ деймін, осы дүниені Қызылжарға апаратын менмін ғой. B) Әй, Баянды, деймін, осы дүниені Қызылжарға апаратын менмін ғой. C) Әй Баянды, деймін, осы дүниені Қызылжарға апаратын менмін ғой. D) -Әй, Баянды деймін, осы дүниені Қызылжарға апаратын менмін ғой. E) Әй Баянды деймін, осы дүниені Қызылжарға апаратын менмін ғой.
A) Бұзаулы сиыр. B) Ұйқыдан ояту. C) Жел мінез. D) Жүйрік ат. E) Ақырын қозғалу. 2. Дауыссыз дыбыстардың жасалуын көрсетіңіз. A) Тілдің ілгері қарай созылуынан. B) Езудің кейін қарай тартылуынан. C) Өкпедегі ауаның кедергіге ұшырап шығуынан. D) Жақтың тар ашылуынан. E) Өкпедегі ауаның кедергісіз шығуынан. 3. Зат есім нені білдіретінін белгілеңіз. A) Заттың қимыл-әрекетін. B) Заттың мөлшерін. C) Заттың сапасын. D) Заттың санын. E) Заттың атын. 4. Қатыстық сын есімді табыңыз. A) Тәуірлеу қағаз. B) Ащы дәм. C) Жап-жасыл жер. D) Орманды алқап. E) Қызғылт орамал. 5. Топтау сан есiмді көрсетіңіз. A) Әйгiлi. B) Туып-өскен. C) Әркiм. D) Үш-үштен. E) Бәйтерек. 6. Антонимдік жұпты көрсетіңіз. A) Ащы - тұщы. B) Татуласу - жарасу. C) Әдейі - жорта. D) Тоқпақ - қол ағаш. E) Тынығу - жату. 7. Қазақтын төл сөздерінде сөз соңында келмейтін дыбысты белгілеңіз. A) Е.
B) І. C) О.
D) Ы. E) А.
8. Шығыс септігінде тұрған өздік есімдікті табыңыз. A) Өзіміздің. B) Өзімде. C) Өзіме. D) Өзімнен. E) Өзіммен. 9. 2-жақ көпше түрінде тұрған етістікті табыңыз. A) Жатырмыз. B) Жатырсыңдар. C) Жатырсың. D) Жатырсыз. E) Жатырмын. 10. Барыс септіктегі сөздермен тіркесетін шылауларды табыңыз. A) Қатар, бірге, қабат. B) Ма, ме, ба, бе. C) Кейін, соң, гөрі, әрі, бері. D) Жайында, жөнінде, үшін, сайын. E) Дейін, шейін, таман, қарай. 11. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз. A) Жазғы жайлау. B) Жол торабы. C) Сын және сынау. D) Таза жүру. E) Жұлдызы қарсы болу. 12. Жалаң сөйлемді табыңыз. A) Сары жапырақ. B) Күн шықты. C) Сендер де оқуды бітірдіңдер. D) Талдықорған. E) Ит өлген жер. 13. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Өнер алды - бірлік, ырыс алды - тірлік. B) Семинарияны бітіргеннен кейін, мен осы кім боламын деген ой орала беріп еді. C) Адам баласының ең жаманы - талапсыздығы. D) Ұлтшыл адам біреуге зорлық қылады да, содан соң Отанының дәуірлеуін іздейді. E) Соны тағы оқып шығайын деп едім: маған бір жері қатты ұнады. 14. Құрамында бірнеше бағыныңқысы бар сөйлем қалай аталатынын табыңыз. A) Көп басыңқылы. B) Аралас құрмалас. C) Сатылы бағыныңқылы. D) Көп бағыныңқылы. E) Жарыспалы бағыныңқылы. 15. Дұрыс жазудың кепілі не, белгілеңіз. A) Аударма сөздік. B) Орфографиялық сөздік. C) Синонимдік сөздік. D) Орфоэпиялық сөздік. E) Терминологиялық сөздік. 16. Буын үндестігін тағы қалай деп атауға болады, табыңыз. A) Сингармонизм B) Дыбыс үндестігі C) Ассимиляция D) Орфоэпия E) Орфография 17. Еш, әр, кей, бір, әлде сөздерімен келген есімдіктердің жазылу тәртібін табыңыз. A) Бірге. B) Тіркес түрде. C) Қысқарған түрде. D) Қосарлы түрде. E) Бөлек. 18. Белгісіздік есімдікті көрсетіңіз. A) Біздің. B) Бәріміз. C) Қайсыбіреу. D) Баршамыз. E) Өзіміздің. 19. Сөйлемдегі еліктеу сөз қай сөйлем мүшесі болып тұрғанын белгілеңіз. Мен бір тарсыл естідім. A) Толықтауыш. B) Баяндауыш. C) Пысықтауыш. D) Бастауыш. E) Анықтауыш. 20. Сұраулық шылау арқылы жасалған сұраулы сөйлемді табыңыз. A) Күн бұлттанып тұр (ма). B) Ғылым таппай мақтан(ба). C) Әй, сен көп асқақта(ма). D) Сен одан қорық(па). E) Жабырқа(ма), сабыр ет. 21. Қарсылықты жалғаулық шылау арқылы байланысқан бірыңғай мүшені табыңыз. A) Өзің-ақ бар. B) Ескі ақынша мал үшін тұрмын зарлап. C) Жомарт қазіргісі мен кешегісін салыстыруда. D) Баланың бас ұстазы – ата-анасы. E) Сөзге сараң,бірақ ісін орындайды. 22. Төл сөзді сөйлемді табыңыз. A) Өнер алды – қызыл тіл. B) Арғын, Найман, Керей, Уақ – төрт арыс бас қосыппыз. C) – Е, біз қайда кетеміз?! – деп, Жетпіс күйіп кетті. D) Қиыншылықты жеңу үшін жігер керек. E) Ол даусын соза сөйлеп, өзінің Тайжан екендігін айтты. 23. Бастауыш пен баяндауыштың арасына сызықша қойылатын жерді табыңыз. A) Даланы өрлей жүрген ақын Абай әнге салды. B) Ұстазың үйде ұйықтап жатыр. C) Үңгір іші қараңғылана түсті. D) Көңіл кірлесе, сол жаман. E) Сондағы оқитыным Некрасовтың өлеңдері. 24. Тырнақшамен жазылатын сөздерге қосымша қалай жазылатынын көрсетіңіз. A) Дефис арқылы. B) Бірге. C) Үтір арқылы. D) Бөлек. E) Сызықша арқылы. 25. Көп мағынаға ие бола алатын сөзді көрсетіңіз. Марат домбыраның құлағын бұрап берді. A) Домбыраның B) Марат C) Құлағын D) Бұрап E) Берді
26. Түбірдің анықтамасын табыңыз. A) Бір түбірден жасалған әр түрлі сөздер. B) Заттың атауы. C) Дыбыстардан құралған бөлшек. D) Жалпыға ортақ тіл. E) Сөздің бастапқы мағыналы бөлшегі. 27. Үстеудің сөйлемде негізінен қандай қызмет атқаратынын табыңыз. A) Толықтауыш. B) Бастауыш. C) Баяндауыш. D) Пысықтауыш. E) Анықтауыш. 28. Сөйлемдегі ойға, оның айтылу тәсіліне айтушының көзқарасын білдіретін сөзді табыңыз. A) Қыстырма сөз. B) Төлеу сөз. C) Одағай сөз. D) Қаратпа сөз. E) Төл сөз. 29. Қабаттасып келген тыныс белгілердің қойылуына не себеп екенін белгілеңіз. - Астапыралда (солай дейтін оның кейде әдеті болушы еді)!-деді Итбай. A) Төл сөз, одағай. B) Лепті, қыстырма, диалог. C) Төл сөз, бұйрықты сөйлем. D) Қаратпа сөз, төл сөз. E) Төл сөз, қыстырма. 30. Техникалық әдебиет тілін қай қатарға жатқызамыз, белгілеңіз. A) Көркем әдебиет тілі. B) Публицистика тілі. C) Ресми тіл. D) Ғылыми тіл. E) Ауызекі тіл.
A) 1.
B) 8. C) 4.
D) 2. E) 3.
2. Жалқы есімді көрсетіңіз. A) Таулы. B) Ауасыз. C) Өзенді. D) Ақылбай. E) Гүлдер. 3. Дара сын есiмдi табыңыз. A) Жақсы-жаман. B) Биiктеу. C) Қара күрең. D) Сары ала. E) Тұп-тұнық. 4. Жинақтық сан есiмдерiн белгілеңіз. A) Бiреу, жетеу. B) Бесiншi, алтыншы. C) Ондаған, мыңдаған. D) Бестен үш, он бүтiн оннан үш. E) Екi, сегiз. 5. Мына сөйлемге қай шылау лайық, көрсетіңіз. Кейбір өсімдіктердің өзінен сүт бөліп шығаратыны ертеден-… белгілі. A) -мыс. B) -ау.
C) -ді. D) -ақ.
E) -ай. 6. Тура мағыналы сөзді табыңыз. A) Сен менің оң қолымсың. B) Қолды болып жүрме. C) Қолыңды көтер. D) Қолы жеңіл. E) Ол қол ұшын берді. 7. Архаизм сөзді табыңыз. A) Шаңырақ. B) Бетеге. C) Адырна. D) Маржан. E) Саяжай. 8. Бірыңғай үнді дауыссыз дыбыстарды табыңыз. A) Р,л,й,у. B) М,н,ң,һ. C) Б,в,й,ж. D) Н,л,г,ғ. E) У,л,м,т. 9. Сілтеу есімдігін табыңыз. A) Осынау, анау. B) Үйде, кеште. C) Он, алтау, бір. D) Тақ, жүз, оқы. E) Бүгін, кеше. 10. Етістіктің бұрынғы өткен шақ түрін табыңыз. A) Сездің. B) Сезіпті. C) Сезбек. D) Сезермін. E) Сезесің. 11. Іс-оқиғаны баяндамай, тек зат-құбылыстың, мезгіл, мекеннің атауын ғана білдіретін сөйлем түрін белгілеңіз. A) Атаулы сөйлем. B) Толымды сөйлем. C) Жайылма сөйлем. D) Толымсыз сөйлем. E) Жалаң сөйлем. 12. «Әлде» жалғаулық шылауына тән құрмаластың түрін анықтаңыз. A) Ыңғайлас салалас. B) Кезектес салалас. C) Талғаулы салалас. D) Қарсылықты салалас. E) Себеп-салдар салалас. 13. Үтірдің қойылу себебі, дұрысын белгілеңіз. Мүмкін, келіп қалар. A) Еліктеу. B) Одағай. C) Қаратпа. D) Қыстырма. E) Шылау. 14. Мекемелерде жүргізілетін жазу үлгісіне тән стиль түрін анықтаңыз. A) Ғылыми. B) Іс-қағаздар. C) Ауызекі сөйлеу. D) Көркем әдебиет. E) Публицистика. 15. Дұрыс жазылған сөзді көрсетіңіз. A) Жабаевті. B) Жабаевтің. C) Жабаевта. D) Жабаевіңіз. E) Жабаевте. 16. Кейінді ықпалды табыңыз. A) Сағындық. B) Бейсенбай. C) Қырманнан қайтты. D) Айжан. E) Тастай қатты. 17. Күшейтпелі буынды қос сөзді табыңыз. A) Ата-ана. B) Күйме-жүйме. C) Ыдыс-аяқ. D) Қып-қызыл. E) Киім-кешек. 18. Туынды үстеу тудыратын жұрнақтарды белгілеңіз. A) -ар, -ер, -р. B) -а, -е, -й. C) -ма, -ме, ба, -бе. D) -шы, -ші. E) -ша, -ше. 19. Еліктеу сөздің сөйлемдегі қызметін белгілеңіз. Ыза мен ашу қысып, қалш-қалш етеді. A) Анықтауыш. B) Бастауыш. C) Пысықтауыш. D) Толықтауыш. E) Баяндауыш. 20. Матаса байланысып тұрған тіркесті табыңыз. A) Қаладан келді. B) Таулы жер. C) Ауылдың маңы. D) Мөлдір махаббат. E) Кірпіш үй. 21. Бұйрықты сөйлемді көрсетіңіз. A) Япырым-ау, қайда сол күндер. B) Дұшпанға тастай қатты бол. C) Ақылды адам айтқызбай біледі. D) Тіл-сарқылмас ғылым. E) Көп алғысы көгертер. 22. Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылған сызықшаны табыңыз. A) Ол мәселені шешіп кетті. B) Үйде екі-ақ адам отыр. C) Телефон-автомат бұзылып қалыпты. D) Олар бір-бірлеп келе бастады. E) Еңбек - жан рахаты. 23. Тыныс белгісі дұрыс қойылған көп құрамды төл сөзді табыңыз. A) Әсел Айгүлге бүгін мектепке бармайтынын, дүкенге баратынын айтты. B) – Мен барақ жайын айтам, – деді Ушаков. C) Өнер алды – қызыл тіл. D) «Тіл тас жарады. Тас жармаса, бас жарады,» – деген. E) – Құдай біледі, сол сенің Ақботаң, – деді. – Мұндай ұқсамас, деп бастады да, артығырақ кетіп бара жатқанын аңдап, тоқтай қалды. 24. Сызықша дұрыс қойылған жерді табыңыз. A) Егер де – қолға түсіп қалсаң, мені білмейсің. B) Сол – үміт әлі үміт боп келеді. C) Біз – жиырма төрт екенбіз. D) Біздің тоқталатынымыз – соңғысы. E) Саябақтың ішінде жан жоқ – тым-тырыс. 25. Синонимі бар сөйлемді табыңыз. A) Бие үш жыл қысырап, биыл құлындады. B) Сапардың аярлығы Сағиланы жирендірді. C) Даңқ үшін, думан үшін қызмет етпе. D) Бала қышқыл өрік пен алманы жей алмады. E) Біреуді мұқату, кеміту дұрыс емес. 26. Қате жазылған сөзді табыңыз. A) Треске. B) Киоскіден. C) Трестке. D) Митингіге. E) Съезі. 27. Бірігу арқылы жасалған өсімдік аттарын көрсетіңіз. A) Кемпірқосақ, итмұрын. B) Мысыққұйрық, алабота. C) Көкжөтел, меңдуана. D) Жыланкөз, есекжем. E) Сушешек, бұзаубас. 28. Шартты бағыныңқы сабақтасты көрсетіңіз. A) Ержан үйге кіріп кеткенде, Асқар мен Серік тыста қалды. B) Әңгімені басынан бастау үшін, Саржанмен кездескен күнді есіме түсірдім. C) Жұмыс бізді үш үлкен жамандықтан: зерігуден, аурудан, жоқшылықтан құтқарады. D) Білікті адам айтпай-ақ жаныңды ұғар. E) Жаңа жұмысшыларға техника қауіпсіздігін ұғындырмайынша, шахтаға жіберуге тыйым салған. 29. Қаратпа сөзді анықтаңыз. A) Ескертуден қорытынды шығар, бала. B) Бала, бала деп құрақ ұшады. C) Бала тілі - бал. D) Бала, баланың ісі - шала. E) Келіп кеткен - сол бала. 30. Қандай тыныс белгісі қойылмағанын көрсетіңіз. Тұрайын деп еді тұра алмады. A) Үтір, сызықша. B) Нүктелі үтір. C) Үтір, көп нүкте. D) Сызықша, қос нүкте. E) Көп нүкте, үтір. 30 нұсқа 1. Көп нүктенің орнына қай дауысты дыбысты қойғанда бір буынды сан шығатынын белгілеңіз. Б…р A) ы.
B) о. C) ү.
D) е. E) і.
2. Зат есімге лайық қатарды көрсетіңіз. A) Етістік. B) Бейтарап сөздер. C) Еліктеу сөздер. D) Көмекші сөздер. E) Есім сөздер. 3. Сын есімді табыңыз. A) Сырт.
B) Найза. C) Қышқыл. D) Өнер. E) Мезгіл. 4. Топтау сан есімді табыңыз. A) Ондаған. B) Алпыстай. C) Екі жарым. D) Екіден. E) Қырыққа таяу. 5. Көсемшені табыңыз. A) Жазба. B) Жазбақ. C) Жазып. D) Жазар. E) Жазған. 6. Мақалдың тақырыбын анықтаңыз. Әдептілік, ар-ұят – адамдықтың белгісі. A) Достық. B) Егіншілік. C) Ерлік. D) Адамгершілік. E) Еңбек. 7. Омоним болатын сөз қайсысы, табыңыз. A) Мін. B) Неге?
C) Құдірет. D) Бес-бестен. E) Тәрбие. 8. "Әлде" сөзінің қай сөзбен бөлек жазылатынын көрсетіңіз. A) Әлде(қандай). B) Әлде(адам). C) Әлде(қалай). D) Әлде(қашан). E) Әлде(кім). 9. "Мыс", "міс" - шылауларының мағынасын анықтаңыз. A) Лептік. B) Шектік. C) Күшейткіш. D) Болжалдық. E) Сұраулық. 10. Негізі екі буыннан құралған еліктеуіш сөзді табыңыз. A) Қыңқ. B) Тыртың. C) Арс. D) Күмп.
E) Лып. 11. Күрделі етістікті белгілеңіз. A) Нұрбек құлап қала жаздады. B) Табысты еңбек. C) Мен келдім. D) Бес - тақ сан. E) Ұшақ аспанға көтерілді. 12. Баланы жаман үйретпеу керек. Жай сөйлемнің қай түрі, көрсетіңіз. A) Жалаң сөйлем. B) Құрмалас сөйлем. C) Жақсыз сөйлем. D) Жақты сөйлем. E) Атаулы сөйлем. 13. Төл сөздің алдынан автор сөзі келсе, қойылатын белгіні көрсетіңіз. A) Үтір. B) Нүктелі үтір. C) Көп нүкте. D) Қос нүкте. E) Нүкте. 14. Тіл білімін зерттейтін ғылымды атаңыз. A) Жаратылыстану. B) Филология. C) Философия. D) Археология. E) Тарих. 15. Синоним сөздерді көрсетіңіз. A) Сынау, зерттеу. B) Әңгіме, ертегі. C) Таңертең, түсте. D) Таңдау, таныс. E) Несібелі, ырысты. 16. Дауыссыз дыбыстың түрін табыңыз. A) Үнді. B) Ашық.
C) Жіңішке. D) Еріндік. E) Езулік. 17. Қара ала сөзіндегі үндестік орнын көрсетіңіз. A) Қос сөзде. B) Түбір сөзде. C) Күрделі сөзде. D) Тұрақты тіркесте. E) Біріккен сөзде. 18. Сөз ішіндегі кейінді ықпалды белгілеңіз. A) Баяғы балғын балалық. B) Шақырсам даусым жетпейді. C) Есімнен, сірә, кетпейді. D) Қайран, менің жас күнім! E) Ұсынсам қолым жетпейді. 19. Есімдерден жасалған туынды етістікті белгілеңіз. A) Есім. B) Елпілде. C) Қалашыл. D) Бағала. E) Тақ. 20. Мақсат үстеулі тіркесті табыңыз. A) Босқа әуре болма. B) Әдейілеп келді. C) Бірден сөйледі. D) Төмен түсті. E) Ертең барады. 21. Бастауыштың жасалу жолын белгілеңіз. Балалар айналаға масаттана қарайды. A) Сын есім. B) Зат есім. C) Есімдік. D) Сан есім. E) Есімше. 22. Зат есімнің толықтауыш қызметіндегі нұсқасын табыңыз. A) Гүл- жердің көркі. B) Сара келді. C) Батыр оралды. D) Жазықсыз жазалама. E) Кешегі жұмысты бітір. 23. Мына сабақтас құрмалас сөйлемнің бағыныңқысының баяндауышының сұрауы қалай, белгілеңіз. Ағасына көзінің астымен қарап, таңырайған шолақ танауымен шуылдай дем алып тұр. A) Қайтіп? B) Қалайша? C) Не үшін? D) Қашан? E) Неге? 24. Қыстырма сөзді табыңыз. A) Мә-ә-ә, онысы не? B) Күнім-ау, жұлдызың жанайын деп тұр-ау. C) Несін айтасың, біздің бақытымызға орай берілген жан ғой. D) Тоқтай тұр, бәлем! E) Оһ, дүние жалған-ай! 25. Қайталама қос сөздердің жасалу жолын белгілеңіз. A) 6 B) 2
C) 3 D) 4
E) 5 26. Бірігу арқылы жасалған жұлдыз аттарын табыңыз. A) Атауыз, Алакөл. B) Жетіқарақшы, ұлтабар. C) Қаражорға, Есекқырған. D) Ақбозат, Темірқазық. E) Мырзашөл, қосаяқ. 27. Жарыспалы көп бағыныңқы сабақтасты табыңыз: A) Жұмысың өнсін десең, өткенге өкінгің келмесе, әр минутыңды ұқыпты пайдалана біл. B) Оқудағы қызы келіп еді, туыстары жиналып, той-думан өткізді. C) Үй іші мұздап, сырттағы ызғырық азынай бастаса, Бұзаубақ пен Айжан пештің жанына бөстекті төсеп, бір-біріне тығыла түсіп бүрсиіп отыратын. D) Ұсақ балалардың көпшілігі жеке-жеке тайға мініп, бірен-сарандары екі-екіден мінгесіп алып, Абайларға ілесе шапқанда, жұрттың бәрінің артында қалғаны Оспан болды. E) Сыйластық – адамның ақыл-ой, мінез-құлқын, санасы мен мәдениеттілігін аңғартатын қасиеттердің бірі. 28. Төл сөзді сөйлемді табыңыз. A) Өлеңдері ’’Жас Алашта’’ жарияланды. B) Розаның ’’Әлиясын’’бүкіл қазақ сүйіп тыңдайды. C) ’’Шұға айныса, амалым жоқ,’’- деді Әбдірахман. D) Естігенді ұмытпас үшін не істеу керектігі айтылды. E) Апасының ’’кішкенесі’’- 20 жаста. 29. Қандай тыныс белгісі жетпей тұр, белгілеңіз. Әділ, аман қайттың ба? Амандасады. A) Үтір.
B) Қос нүкте. C) Сызықша. D) Дефис. E) Жақша. 30. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемде алайда, бірақ деген жалғаулықтар түсіп қалса, 2 сөйлем арасына не қойылатынын белгілеңіз. A) Үтір.
B) Нүкте. C) Үтір, дефис. D) Қос нүкте. E) Үтір, сызықша. 31 нұсқа 1. Екі буыннан құралған сөзді анықтаңыз. A) Кіріспе. B) Бүгін. C) Қаламгер. D) Оқушы. E) Бояушы. 2. Дерексіз зат есімдерді белгілеңіз. A) Тау, орман. B) Бала, ата. C) Ақыл, ой. D) Үй, көше. E) Дәптер, қағаз. 3. Есептік сан есімнің сұрағын табыңыз. A) Нешеу? B) Нешеден? C) Неше?
D) Қаншадан? E) Нешінші? 4. Тұйық етістікті анықтаңыз. A) Шегелеу. B) Көмектес. C) Көрсет. D) Түсіндір. E) Дәлелде. 5. Мына сөйлемге қай шылау лайық, көрсетіңіз. Алтынсары қадалған …, оның кескіні құбыла бастады. A) Қарай. B) Туралы. C) Тарта. D) Сайын. E) Таман. 6. Архаизм сөзді табыңыз. A) Бетеге. B) Маржан. C) Шаңырақ. D) Саяжай. E) Адырна. 7. Дұрыс жазылған сөздi белгілеңіз. A) Модельдi. B) Моделмен. C) Модельi. D) Моделге. E) Моделде. 8. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшалы сөзді белгілеңіз. A) Ертеңгіміз. B) Арманды. C) Балаға. D) Қарашашпен. E) Үшінші. 9. Түбір сөзді көрсетіңіз. A) Аумалы. B) Достық. C) Жазбалы. D) Ой.
E) Кірме. 10. Біріккен түбірден жасалған сөзді табыңыз. A) Алтын. B) Дара.
C) Көртышқан. D) Жасыл. E) Әнуар. 11. Болымсыздық есімдігін табыңыз. A) Әлдекім. B) Қайсыбір. C) Кімдер. D) Ешкім. E) Кімде-кім. 12. Еліктеудің қай түрі, анықтаңыз. Біреу оқыс жөтеліп қалса-ақ, ала қашатындай елең-елең етіп, ойнақшып келеді. A) Дара бейнелеуіш. B) Негізгі еліктеуіш. C) Туынды еліктеуіш. D) Күрделі бейнелеуіш. E) Дыбыстық. 13. Қарсылықты бағыныңқылы сабақтасты табыңыз. A) Өміріңде қауіп-қатер төніп тұрса да, ата тегіңе кір келтіретін нәрсеге аяқ баспа. B) Сын түзелмей, мін түзелмес. C) Балаларымыз білім алсын деп, елде барлық жағдай жасалған. D) Сәл нәрсеге ренжімейін деп, сезімін ақылға жеңдірді. E) Басталып қойған әңгімеге тез оралу үшін, одан өзімнің қалай айырылғанымды айтып берейін. 14. Ресми стильге жататын қатарды көрсетіңіз. A) Өтініш, сенімхат, қолхат. B) Көркем шығарма. C) Ғылыми шығармалар. D) Қоғамдық-саяси әдебиет. E) Газет-журнал тілі. 15. Антоним сөзі бар мақал-мәтелді табыңыз. A) Адал достық алтыннан да қымбат. B) Ақылың аз, ашуың көп болса - қор боласың. C) Ашуың келсе, қолың тарт. D) Татулық - табылмас бақыт. E) Тіл тас жарады, тас жармаса, бас жарады. 16. Дауысты дыбыстардың үндесуін не дейміз, белгілеңіз. A) Сингармонизм дейміз. B) Екпін дейміз. C) Орфоэпия дейміз. D) Орфография дейміз. E) Дыбыс үндестігі дейміз. 17. Қысқарған сөз қатысқан қатарды табыңыз. A) Талдықорғанда тұрады B) Аққулы көл C) Күні бойы ойнады D) Ата анасымен сөйлесті E) Педколледжге барды 18. Салыстырмалы шырайды табыңыз. A) Көгірек. B) Өте жақсы. C) Үп-үлкен. D) Қалпақты. E) Тым әдемі. 19. Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылатын сызықшаны табыңыз. A) Баруға тиістісің бе? B) Екі-үш күн күтерсің. C) Екі ұшты нәрсе екен. D) Ертелі-кеш бір келер. E) Адам - ардақты ат. 20. Толықтауышқа тән байланысу түрін көрсетіңіз. A) Қабысу, матасу. B) Меңгеру, қиысу. C) Қиысу, қабысу. D) Меңгеру, жанасу. E) Жанасу, матасу. 21. Тыныс белгісі дұрыс қойылған қаратпа сөзді табыңыз. A) Көп сағындырдың ғой: қуатым! B) Көп сағындырдың ғой, қуатым! C) Көп сағындырдың ғой - қуатым! D) Көп, сағындырдың ғой қуатым! E) Көп, сағындырдың ғой - қуатым! 22. Төл сөздің төлеу сөзге айналып тұрған түрін көрсетіңіз. A) - Мен, - деді ол түрі бал-бұл жанып, - сізге қонаққа келдім. B) Жүзі бал-бұл жанып: - Мен сізге қонаққа келдім, - деді ол. C) - Мен сізге қонаққа келдім, - деді ол түрі бал-бұл жанып. D) Жүзі бал-бұл жанып ол былай деді: - Мен сізге қонаққа келдім. E) Жүзі бал-бұл жанған ол өзінің қонаққа келгенін айтты. 23. Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді көрсетіңіз. A) –Армысыз ардақты, ата?! B) –Армысыз, ардақты ата! C) –Армысыз, ардақты, ата. D) –Армысыз ардақты ата? E) –Армысыз ардақты ата. 24. Қандай тыныс белгісі жетпей тұр, белгілеңіз. Отыз алтыға бөлінеді. A) Нүктелі үтір. B) Қос нүкте. C) Сызықша. D) Үтір.
E) Дефис. 25. Мақалды табыңыз. A) Құс аяған көкке қарар. B) Үндемеген ит қабар. C) Пішуіне қарай тігісі. D) Ит ашуын тырнадан алады. E) Алтын алма, алғыс ал. 26. Үстеудің қызметін анықтаңыз. Жата-жастана қонуымызды өтінеді. A) Толықтауыш. B) Бастауыш. C) Пысықтауыш. D) Баяндауыш. E) Анықтауыш. 27. Пысықтауыштық қатынастағы сөз тіркесін көрсетіңіз. A) Оқуды бітірді. B) Көпір арқылы өту. C) Хатқа жауап. D) Баланың кітабы. E) Менің оқушым. 28. Атаулы сөйлемді көрсетіңіз. A) Білесің бе? B) Қыс. C) Білмесең, тыңда! D) Сен – оқушысың! E) Ол жақын жерде орналасқан. 29. Төмендегі аралас құрмалас сөйлем қай қатарға тән екенін табыңыз. Өздері елеп шақырмаған соң, Бақтыбайлар да біраз уақыт өкпелі боп үнсіз жатып алып еді, қыз алған жақ одан сайын тоң-теріс сыртын беріп, қарым-қатынасты біржола үзді. A) Бағыныңқы, басыңқы, басыңқы. B) Басыңқы, бағыныңқы, басыңқы, бағыныңқы. C) Бағыныңқы, басыңқы, бағыныңқы, басыңқы. D) Бағыныңқы, бағыныңқы, басыңқы, басыңқы. E) Бағыныңқы, басыңқы, басыңқы, бағыныңқы. 30. Қандай тыныс белгісі жетпей тұр, белгілеңіз. Әділ, аман қайттың ба? Амандасады. A) Дефис. B) Үтір. C) Сызықша. D) Қос нүкте. E) Жақша. 32 нұсқа 1. Езулік дауыстылардың саны қанша екенін белгілеңіз. A) 8.
B) 6. C) 7.
D) 12. E) 10.
2. Жалқы есімді табыңыз. A) Көше.
B) Облыс. C) Өзен.
D) Ертіс. E) Қала. 3. Бөлшектік сан есімді табыңыз. A) Жүздеген. B) Екі жарым. C) Төртеу. D) Сегіз. E) Он тоғызыншы. 4. Мына сөйлемге қай шылау лайық, көрсетіңіз. Кейбір өсімдіктердің өзінен сүт бөліп шығаратыны ертеден-… белгілі. A) -ақ. B) -ау.
C) -ді. D) -мыс.
E) -ай. 5. Еліктеуіш сөзді көрсетіңіз. A) Тәйт. B) Жарқ.
C) Шөре-шөре. D) Жә.
E) Ту. 6. Бірыңғай үнді дауыссыздан құралған сөйлемді белгілеңіз. A) Елімнің сұлу көлдері. B) Елімнің ерен ерлері. C) Елімнің мөлдір бұлағы. D) Елімнің байтақ даласы. E) Елімнің асқар шыңдары. 7. Үндестік заңына бағынатын қосымшаны табыңыз. A) -паз. B) -кер.
C) -хана. D) -мен.
E) -ды. 8. Барыс жалғаулы сөзді табыңыз. A) Қылышына. B) Жағаны. C) Береке. D) Далам. E) Тара. 9. Күрделі сөзді табыңыз. A) Күркілдек. B) Толқымалы. C) Ақмола. D) Парасат. E) Бақташылық. 10. Болымсыздық есімдігін көрсетіңіз. A) Әсемпаз. B) Жайраңда. C) Әлдеқайда. D) Ешқайсысы. E) Отыздарда. 11. Қалау райлы етістікті табыңыз. A) Әкелді. B) Әкелсін. C) Әкелерсің. D) Әкелмессің. E) Әкелгейсің. 12. Атаулы сөйлемді табыңыз. A) Жарыс жалғаса берді. B) Ауа желсіз екен. C) Баламен ойнады. D) Бізге уақытты ұту керек. E) Сайын дала. 13. Төл сөздің алдынан автор сөзі келсе, қойылатын белгіні көрсетіңіз. A) Нүктелі үтір. B) Көп нүкте. C) Нүкте. D) Қос нүкте. E) Үтір. 14. «Қазақ тілі - әрі бай, әрі көркем тіл» деген кімнің сөзі, табыңыз. A) С.Мұқанов. B) А.Құнанбаев. C) М.Әуезов. D) К.Аханов. E) Б.Момышұлы. 15. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз. A) Халық саны өсуде. B) Сен өсіріп сөйлеме. C) Баласы өсті. D) Өсу жолы - бұл емес. E) Бұл ойды мен өсірген емеспін. 16. Эвфемизмді табыңыз. A) Қолды болды. B) Табылмады. C) Жоғалды. D) Ұрланды. E) Іздеді. 17. Кейінді ықпал әсерінен өзгеріске ұшырайтын сөзді табыңыз. A) Келу. B) Қар.
C) Бал D) Теп.
E) Ара. 18. Өлшем атауына дұрыс жалғанған қосымшаны табыңыз. A) см-ден B) смге
C) ГАЗ-51 ге D) ИЛ-86-мен E) см. ден 19. Сапалық сын есімді табыңыз. A) Мейірімді. B) Баласыз. C) Желсіз. D) Базарлы. E) Ақшыл. 20. Мекен үстеуін табыңыз. A) Жорта айтты, қасақана үндемеді. B) Ілгері жүрді, төмен түсті. C) Бұрын жүрді, күні-түні оқиды. D) Үйге кетті, қатты өкінді. E) Бірден сөйледі, шалқасынан құлады. 21. Бұйрықты сөйлемді көрсетіңіз. A) Дұшпанға тастай қатты бол. B) Япырым-ау, қайда сол күндер. C) Көп алғысы көгертер. D) Тіл-сарқылмас ғылым. E) Ақылды адам айтқызбай біледі. 22. Жалпылауыш сөзі бар сөйлемді табыңыз. A) Оқушылардың бәрі қысқы демалысқа тарады да, мектеп бос қалды. B) Үлкенді сыйлау - асыл қасиет. C) Ақылбай, Ербол және Мағаш келді. D) Қазақстанның ең ірі көлдері мыналар: Балқаш, Арал, Алакөл және Марқакөл. E) Жел қатайып кетті,-күн суытпады. 23. Төл сөздің автор сөзінен соң орналасып тұрған түрін көрсетіңіз, A) ''Біз қайда жатырмыз? - деді, - кеше кеткен жоқпыз ба?''. B) Мен колхозшыларға: ''Өзім бұл жерде туғаным жоқ'', - дедім. C) ''Иә,-деді Дина, басын изеп, - тіл мен үн арасында айырма жоқ''. D) ''Біз қайда жатырмыз?'' - деп сұрады. E) Ол бірде маған шынын айтты: ''Сенімен сапарға шықсам, көңілім бір түрлі көтеріңкі болады''. 24. Қыстырма сөзге байланысты қойылып тұрған тыныс белгіні табыңыз. A) Менің бұлай ашық мойындап отырғаныма-байқаймын-кейбір бала қайран. B) Менің бұлай ашық, мойындап- отырғаныма кейбір бала, қайран. C) Менің бұлай ашық мойындап отырғаныма, байқаймын, кейбір бала қайран. D) Менің бұлай ашық мойындап отырғаныма, байқаймын кейбір бала қайран. E) Менің бұлай ашық мойындап отырғаныма байқаймын, кейбір бала қайран. 25. Көп мағынаға ие бола алатын сөзді көрсетіңіз. Бәрін қойып, ашық әңгімеге кірісейік. A) Әңгімеге B) Қойып C) Кірісейік D) Бәрін E) Ашық
26. Күрделі сөз қатысқан тіркесті табыңыз. A) Кеш суықтау. B) Торы ат. C) Ағаштардың жапырақтары. D) Қара торы қыз. E) Зәулім ағаш. 27. Жатыс жалғаулы есімшенің шарттылық мәндегі қатарын табыңыз. A) Жазған - есімше. B) Сен жақсы оқығаныңда, бес алып кетер едің. C) Мен келгенде жоқ болдың. D) Сен туғанда қуандық. E) Айтылған сөз - атылған оқ. 28. Жарыспалы көп бағыныңқы сабақтасты табыңыз: A) Жұмысың өнсін десең, өткенге өкінгің келмесе, әр минутыңды ұқыпты пайдалана біл. B) Сыйластық – адамның ақыл-ой, мінез-құлқын, санасы мен мәдениеттілігін аңғартатын қасиеттердің бірі. C) Оқудағы қызы келіп еді, туыстары жиналып, той-думан өткізді. D) Үй іші мұздап, сырттағы ызғырық азынай бастаса, Бұзаубақ пен Айжан пештің жанына бөстекті төсеп, бір-біріне тығыла түсіп бүрсиіп отыратын. E) Ұсақ балалардың көпшілігі жеке-жеке тайға мініп, бірен-сарандары екі-екіден мінгесіп алып, Абайларға ілесе шапқанда, жұрттың бәрінің артында қалғаны Оспан болды. 29. Қаратпа сөзді анықтаңыз. A) Бала, баланың ісі - шала. B) Бала, бала деп құрақ ұшады. C) Ескертуден қорытынды шығар, бала. D) Келіп кеткен - сол бала. E) Бала тілі - бал. 30. Тырнақшаның қойылу себебін анықтап, дұрысын табыңыз. Сарқылмас сөзі таудың бұлағындай, Сиқыр сөз көлдің сұлу құрағындай. Жортады желмаядай шал кеңеске, ²Осылай болған екен, шырағым-ай². A) Дәйексөз. B) Өлең ішіндегі төл сөз. C) Мақал. D) Сөйлем ішіндегі төлеу сөз. E) Мәтел. 33 нұсқа 1. «О» дыбысы қандай дыбыс екенін белгілеңіз. A) Қатаң. B) Дауысты. C) Дауыссыз. D) Үнді. E) Ұяң.
2. Күрделі зат есімді анықтаңыз. A) Азық-түлік. B) Тағамдар. C) Нан.
D) Сушы. E) Аспаз. 3. Сын есiм нені бiлдiретінін белгілеңіз. A) Заттың атын. B) Заттың ретiн. C) Заттың сынын. D) Заттың қимыл-әрекетiн. E) Заттың санын. 4. Болжалдық сан есiмді анықтаңыз. A) Қырық. B) Он-оннан. C) Отыз шақты. D) Сегiзiншi. E) Бiр жарым. 5. Көсемшенің жұрнағын белгілеңіз. A) -ды, -ді, -ты, -ті. B) -қалы, -келі, -ғалы, -гелі. C) -ма, -ме. D) -атын, -етін, -йтын, -йтін. E) -ар, -ер, -р. 6. Жіңішкелік белгісіне (ь) біткен сөзге дұрыс жалғанбай тұрған жалғауды табыңыз. A) Рульді. B) Hольден. C) Артельде. D) Лагерьге. E) Бинокльінен. 7. Дұрыс жазылған сөзді табыңыз. A) Құлұн. B) Бүйрөк. C) Жүрөк. D) Құрық. E) Қүйүк. 8. Буын үндестігіне бағынбайтын біріккен сөзді табыңыз. A) Көкқұтан. B) Қосаяқ. C) Жолбарыс. D) Тасбақа. E) Қарақұрт. 9. Туынды сөзді көрсетіңіз. A) Соң. B) Қызғылт. C) Үсті. D) Алыстан. E) Қуырдақ. 10. Мына сөздерге көптік жалғауының дұрыс жалғанғанын табыңыз. A) 250 қойлар. B) Екі құрттар. C) Студенттер. D) Бірнеше кісілер. E) Сүттер. 11. “Ешқандай, ешқайдан” сөздері тән қатарды белгілеңіз. A) Үстеуші есім. B) Белгісіздік есімдігі. C) Болымсыз етістік. D) Өздік етіс. E) Болымсыздық есімдігі. 12. Қуанышты жасыруға болмайды. Сөйлем түрін анықтаңыз. A) Атаулы. B) Жақты. C) Құрмалас. D) Толымды. E) Жақсыз. 13. Аралас құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Жел үрлеген сайын, сапырылысып түскен сары жапырақтар жер бетін түгел жапты. B) Дәркембай, Абылғазы, Қаңбақ, Тоқсан, Жұмыр да осында. C) Жалғасы қызық болды, олар таңға көз ілмеді. D) Кейде ұзақ жырлар жырланып, кейде ел ішінің әңгімелері айтылады, ауыл адамдары бұларды қызыға тыңдайды. E) Үсен пышақтың сыртымен тасқа қатты ұрып еді, мақта тұтанды. 14. Тыныс белгісі дұрыс қойылған орынды көрсетіңіз. A) “Сөйлемді сауатты құрастырған жөн,” - деді мұғалім. B) Сөйлемді сауатты: құрастырған жөн, - деді мұғалім! C) Сөйлемді сауатты; құрастырған жөн деді мұғалім. D) “Сөйлемді сауатты, құрастырған жөн,” - деді мұғалім. E) “Сөйлемді сауатты құрастырған жөн” - деді мұғалім. 15. Омоним бола алмайтын сөзді табыңыз. A) От.
B) Өзек. C) Кітап. D) Орыс. E) Қазы. 16. Синонимдік қатарды табыңыз. A) Жақсы, тәуір, оңды. B) Көкшіл, көгілдір, жасыл. C) Кенет, тосын, мүлде. D) Келесі, ендігі, бұрынғы. E) Біреу, кейбіреу, әркім. 17. Зат есімнен жасалған біріккен сөзді көрсетіңіз. A) Ендігәрі. B) Биыл. C) Әлдекім. D) Шегара. E) Былтыр. 18. Сұраулық шылау қатысып тұрған қатарды көрсетіңіз. A) Сен әкел(ме). B) Сен сен(бе). C) Жаман әдетке үйрен(бе) D) Сенейін(бе), сенбейін(бе) E) Өтірік айт(па). 19. Сөз тіркесіндегі матасуды табыңыз. A) Ала тай. B) Сегіз жас. C) Сенің үйің. D) Айтып бер. E) Он жеті. 20. Дара бастауышы бар сөйлемді табыңыз. A) Республика сарайы адамға лық толды. B) Ұлжан – сыншыл адам. C) Төрт жердегі төрт – он алты. D) Келе жатқан – Жамал. E) Оның еңбегі жанды. 21. Сапалық сын есім қатысып тұрған тіркесті табыңыз. A) Көк аспан. B) Он оқушы. C) Ақылды адам. D) Білгеннің пайдасы. E) Малдың шөбі. 22. Қарсылықты салалас сөйлемді көрсетіңіз. A) Бұл шөп әдемі, бірақ зияны да бар. B) Күн де шығып тұр, жел де соғып тұр. C) Айжан дүкенге кетті. D) Мен кеше сабаққа келген жоқпын. E) Біресе ол барады, біресе Айгүл барады. 23. Сөйлеушінің біреудің айтқан сөзін ешбір өзгертпей беруінің атауын табыңыз. A) Қыстырма сөз B) Автор сөзі C) Қаратпа сөз D) Төл сөз E) Төлеу сөз 24. Көп нүкте қай жерге қойылмайтынын табыңыз. A) Ой белгілі себеппен бөліп-бөліп айтылғанда. B) Ой санамалап айтылса. C) Ойға өте алшақ нәрсе қосылып кетсе. D) Оқиға толық айтылмай тоқталса. E) Ойдың бас жағынан, арасынан, соңынан сөз қалдырылса. 25. Көнерген сөзді табыңыз. A) Отаның мен халқыңа еңбек ет. B) Өзі оңбаған ант ұрған. C) Жақсылық ағаш басында, жамандық аяқ астында. D) Сексен түйе үстінде Алтын жағлан орнаған E) Ол жанын шүберекке түйді. 26. Күшейткіш үстеуі бар сөйлемді табыңыз. A) Шарасыздан айтқанға келісті. B) Жаздыгүнгідей емес, ауыл үйлері біріне-бірі әдейі жақын қонған. C) Аққасқа көлденең келіп, Көксеректі құлақ шекеден ала түсті. D) Аққасқаны Қасен мен Бейсенбай зорға айырып алды. E) Ауыл реңі мүлдем жүдеу еді. 27. Сөйлемнен еліктеу сөзді табыңыз. Қанаттары елбелеңдеген сұр жапалақ кеңк-кеңк етіп, төбеден қайта-қайта түнеріп өтті. A) Түнеріп өтті. B) Сұр жапалақ. C) Қайта-қайта түнеріп. D) Төбеден өтті. E) Кеңк-кеңк етіп. 28. Сөйлемде кездесетін оқшау сөздің түрлерін белгілеңіз. Ей, сен, жаңылмасам, біздің қақпанға талай кездескен кәрі қасқыр көрінесің. A) Одағай сөз, қаратпа сөз. B) Қаратпа, қыстырма. C) Тек қана қыстырма сөз. D) Қаратпа, шылау. E) Қаратпа сөз, жалғау. 29. Драмалық шығармалардағы ремаркаларға (автордың түсіндірмелері) қандай тыныс белгісі қойылатынын көрсетіңіз. Амангелді. Миша! Жайнаққа Әкет машиналарыңды! A) Сызықша. B) Жақша. C) Тырнақша. D) Үтір. E) Қос нүкте. 30. Техникалық әдебиет тілін қай қатарға жатқызамыз, белгілеңіз. A) Ауызекі тіл. B) Көркем әдебиет тілі. C) Ғылыми тіл. D) Публицистика тілі. E) Ресми тіл. 34 нұсқа 1. Езулік дауыстыны табыңыз. A) ұ.
B) ү. C) о.
D) а. E) у.
2. Қатаң дауыссыздан басталып қатаң дауыссызға аяқталған сөзді табыңыз. A) Тамыр. B) Сақтан. C) Арман. D) Парыз. E) Қайрат. 3. “Тоғызыншы” – сан есiмнiң қай мағыналық түрi екенін белгілеңіз. A) Болжалдық. B) Жинақтық C) Бөлшектiк. D) Топтау. E) Реттiк. 4. Өздік есімдігі қатысқан мақал-мәтелді табыңыз. A) Ел-елдің бәрі жақсы, Өз елің бәрінен жақсы. B) Еңбек – ырыстың бұлағы. C) Туған үйдің түтіні жылы. D) Ел іші – алтын бесік. E) Ырыс алды – ынтымақ. 5. Сөйлемнің қай мүшесі бірыңғайласып тұрғанын көрсетіңіз. Көрген, білген әңгімелерді кітап қылып тартамын. A) Бірыңғай бастауыш. B) Бірыңғай толықтауыш. C) Бірыңғай анықтауыш. D) Бірыңғай баяндауыш. E) Бірыңғай пысықтауыш. 6. Туынды түбірді табыңыз. A) Жеті.
B) Жол. C) Дос.
D) Айтыс. E) Аяқ.
7. Күрделі сөзді көрсетіңіз. A) Адамға табыну. B) Балалар бақшасы. C) Ертеңгілік болды. D) Болашақ жастардікі. E) Ән, жыр асқақтады. 8. Етістік құрамына қарай нешеге бөлінетінін табыңыз. A) 4.
B) 6. C) 5.
D) 3. E) 2.
9. Шылаулар мағынасына, тұлғасына, қызметіне қарай қалай бөлінеді, табыңыз. A) Жалғаулық, жіктік, реттік. B) Демеулік, реттік, жіктік. C) Септеулік, жіктік, тәуелдік. D) Септеулік, демеулік, жалғаулық. E) Жалғаулық, есептік, септеулік. 10. Мақалды аяқтаңыз. Ер қанаты - .... A) ат. B) табандылық. C) серігі. D) жылқы. E) қару. 11. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Соны тағы оқып шығайын деп едім: маған бір жері қатты ұнады. B) Ұлтшыл адам біреуге зорлық қылады да, содан соң Отанының дәуірлеуін іздейді. C) Семинарияны бітіргеннен кейін, мен осы кім боламын деген ой орала беріп еді. D) Өнер алды - бірлік, ырыс алды - тірлік. E) Адам баласының ең жаманы - талапсыздығы. 12. Көңіл-күй одағайын табыңыз. A) Алақай. B) Айт.
C) Арман. D) Моһ-моһ. E) Сөйтіп. 13. Үтірі дұрыс қойылған жерді көрсетіңіз. A) Шөлде мына ағаштар өсе алады: сексеуіл итмұрын, тікенді, тал-шіліктер. B) Шаңғы тепкен, із кескен, ит жүгірткен, адамдар көрінеді. C) Ұра су, дами берсе, көл болады. D) Дана сөзді ұғу да, айту да, даналық. E) Не әскери мектепке, не химия институтына түседі. 14. «Рецензия» сөзінің анықтамасын табыңыз. A) Мазмұндау. B) Шолу.
C) Сынау. D) Ой түйіні. E) Бағалау. 15. Омоним болатын сөзді табыңыз. A) Буын. B) Елп.
C) Қозы. D) Кел.
E) Сызғыш. 16. Мына сөздердің ішінен синонимдік қатарды табыңыз. A) Өлең, жыр, ән, терме, күй. B) Еңбек, іскер, жалқау. C) Бет, жүз, оң, ауыз. D) Жаратылыс, табиғат, дүние. E) Қайрат, жігер, ел. 17. Біріккен сөздегі кейінді ықпалды белгілеңіз. A) Бірқазан. B) Сазсырнай. C) Шалкөде. D) Жетіген. E) Дауылпаз. 18. Дәстүрлі принцип бойынша жазылған сөзді табыңыз. A) Әлдебір. B) Тұрманбек. C) Ендігәрі. D) Есболат. E) Әлдекім. 19. Жай шырайды табыңыз. A) Арман өте қызықты кітап оқыпты. B) Жанат кең үйге кірді. C) Мына үй биігірек екен. D) Армансыз адам қанатсыз құспен тең. E) Орасан зор жетістік. 20. Сөйлемдегі сан есім қандай мағынада жұмсалып, сөйлемнің қай мүшесі екенін көрсетіңіз. Еламан жеті-сегіздей балықшымен ұлы теңізге қарай беттеді. A) Жинақтық, баяндауыш. B) Болжалдық, анықтауыш. C) Бөлшектік, толықтауыш. D) Топтау, пысықтауыш. E) Болжалдық, пысықтауыш. 21. Құрмалас сөйлемдерден қарсылықты салалас түрін табыңыз. A) Өлең жазуға ыңғайландым, бірақ шабытым келмеді. B) Үлкендер төрде отыр, жастар босағада. C) Жазира осы жұмысқа орналасты, себебі мамандығына сәйкес еді. D) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей. E) Таңат біресе сұрланды, біресе бозарды. 22. Қаратпа сөзі бар сөйлемді көрсетіңіз. A) Мүмкін, Баймақан бабын тапқан болар. B) Меніңше, Щербаков кемшіліктерді тауып айтты. C) Шынын айту керек, өте оңай жеңдіңіз. D) Сапарың құтты болсын, қарағым! E) Апырау, Сүгірәлі ғой мынау! 23. Қандай тыныс белгісі жетпей тұр, белгілеңіз. Мен тауда ойнаған қарт марал. A) Нүктелі үтір. B) Үтір.
C) Сызықша. D) Қос нүкте. E) Нүкте. 24. Қойылмаған тыныс белгісін белгілеңіз. Абай жолы, Ботагөз романдарын оқымаған оқушы жоқ. A) Дефис. B) Қос нүкте. C) Тырнақша. D) Сызықша. E) Үтір. 25. Мақалды көрсетіңіз. A) Көптің құрығы ұзын. B) Ақ түйенің қарны жарылды. C) Ақылы асқанды аға тұт. D) Ат тұяғын тай басар. E) Құрғақ қасық ауыз жыртар. 26. Бірге жазылатын сөзді көрсетіңіз. A) Сыр дария, Жиренше шешен. B) Қара қыпшақ, қалам ақы. C) Тыйым салу, кәсіп одақ. D) Қол таңба, оқу орны. E) Бес жылдық, жылдан жылға. 27. "Арманыма" - сөзіндегі соңғы қосымшаны табыңыз. A) Жіктік жалғау. B) Барыс септік. C) Тәуелдік жалғау. D) Көптік жалғау. E) Септік жалғау. 28. Сын-бейне үстеулі тіркесті көрсетіңіз. A) Осыншама ауыр. B) Тіпті ұзақ емес. C) Бермен кел. D) Ілгері кетті. E) Бірден келді. 29. Мұны айтпауына болмай да қалып еді. Сөйлем түрін анықтаңыз. A) Жақсыз. B) Атаулы. C) Жақты. D) Толымды. E) Құрмалас. 30. ²Еркем, неғып тұрсың?²- деп қала жаздаған Айбала... аузына келіп қалған сөзді ернімен бөгей қойды. Төл сөз түрін табыңыз. A) Мақал. B) Дәйексөз. C) Біреудің сөзі. D) Айтуға оқталған сөзі. E) Біреудің ойы. 35 нұсқа 1. Езулік дауыстылардың саны қанша екенін белгілеңіз. A) 8.
B) 6. C) 10.
D) 7. E) 12.
2. Қосарлану арқылы жасалған сөзді табыңыз. A) Қазақтың тілі. B) Құрбы-құрдас. C) Жезтырнақ. D) Ашудас. E) Көкшіл. 3. Күрделі зат есімдерді белгілеңіз. A) Оқушы, білім. B) Ауыл, арба. C) Өнеркәсіп, қызыл отау. D) Көрме, теңіз. E) Көңіл, күлкі. 4. Жинақтық сан есiмді анықтаңыз. A) Үштен бір. B) Үштік. C) Үш үштен. D) Үшеу. E) Үшінші. 5. “Гөрі, үшін, сайын” шылаудың қай түрі екенін белгілеңіз. A) Жалғаулық. B) Тәуелдік. C) Жіктік. D) Демеулік. E) Септеулік. 6. Архаизм сөзді табыңыз. A) Саяжай. B) Бетеге. C) Маржан. D) Адырна. E) Шаңырақ. 7. Дұрыс жазылған сөздi белгілеңіз. A) Модельi. B) Модельдi. C) Моделде. D) Моделмен. E) Моделге. 8. Тек орыс тілінен енген сөздерде ғана қолданылатын таңбаны белгілеңіз. A) е
B) ь C) щ
D) ә E) к
9. Сөз жасаушы жұрнақтың дұрыс қолданылған түрін көрсетіңіз. A) Білімсек. B) Білгер. C) Білек. D) Білгек. E) Білгіш. 10. Біріккен түбірден жасалған сөзді табыңыз. A) Дара.
B) Алтын. C) Әнуар. D) Көртышқан. E) Жасыл. 11. Болымсыздық есімдігін табыңыз. A) Ешкім. B) Қайсыбір. C) Әлдекім. D) Кімдер. E) Кімде-кім. 12. Қалау райлы етістікті табыңыз. A) Әкелмессің. B) Әкелді. C) Әкелерсің. D) Әкелгейсің. E) Әкелсін. 13. Мақалды аяқтаңыз. Ер қанаты - .... A) табандылық. B) ат.
C) серігі. D) жылқы. E) қару. 14. Ресми стильге жататын қатарды көрсетіңіз. A) Қоғамдық-саяси әдебиет. B) Көркем шығарма. C) Газет-журнал тілі. D) Ғылыми шығармалар. E) Өтініш, сенімхат, қолхат. 15. Антоним сөзі бар мақал-мәтелді табыңыз. A) Ақылың аз, ашуың көп болса - қор боласың. B) Адал достық алтыннан да қымбат. C) Тіл тас жарады, тас жармаса, бас жарады. D) Ашуың келсе, қолың тарт. E) Татулық - табылмас бақыт. 16. Дауысты дыбыстардың үндесуін не дейміз, белгілеңіз. A) Екпін дейміз. B) Орфоэпия дейміз. C) Дыбыс үндестігі дейміз. D) Орфография дейміз. E) Сингармонизм дейміз. 17. Салыстырмалы шырайды табыңыз. A) Үп-үлкен. B) Тым әдемі. C) Көгірек. D) Қалпақты. E) Өте жақсы. 18. Бастауыштың қимыл әрекетін білдіріп, онымен қиыса байланысатын сөйлем мүшесін табыңыз. A) Баяндауыш. B) Айқындауыш. C) Толықтауыш. D) Пысықтауыш. E) Анықтауыш. 19. Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді табыңыз. A) Рабиға біресе маған, біресе Әмірге, қарады. B) Рабиға біресе, маған, біресе Әмірге қарады. C) Рабиға біресе маған, біресе Әмірге қарады. D) Рабиға біресе, маған біресе Әмірге қарады. E) Рабиға біресе маған, біресе, Әмірге қарады. 20. Тыныс белгісі дұрыс қойылған қаратпа сөзді табыңыз. A) Көп сағындырдың ғой, қуатым! B) Көп сағындырдың ғой: қуатым! C) Көп сағындырдың ғой - қуатым! D) Көп, сағындырдың ғой қуатым! E) Көп, сағындырдың ғой - қуатым! 21. Төл сөздің төлеу сөзге айналып тұрған түрін көрсетіңіз. A) Жүзі бал-бұл жанып ол былай деді: - Мен сізге қонаққа келдім. B) Жүзі бал-бұл жанып: - Мен сізге қонаққа келдім, - деді ол. C) - Мен сізге қонаққа келдім, - деді ол түрі бал-бұл жанып. D) - Мен, - деді ол түрі бал-бұл жанып, - сізге қонаққа келдім. E) Жүзі бал-бұл жанған ол өзінің қонаққа келгенін айтты. 22. Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді көрсетіңіз. A) –Армысыз ардақты ата? B) –Армысыз, ардақты ата! C) –Армысыз ардақты, ата?! D) –Армысыз, ардақты, ата. E) –Армысыз ардақты ата. 23. Үтірдің қойылу себебін белгілеңіз. Бұл үйден ешкіні, лақты, шыбышты, тушаны - бәрін көруге болады. A) Айқындауыш. B) Оқшау сөз. C) Бірыңғай толықтауыш. D) Құрмалас сөйлем. E) Қыстырма сөз. 24. Қандай тыныс белгісі жетпей тұр, белгілеңіз. Отыз алтыға бөлінеді. A) Қос нүкте. B) Дефис. C) Үтір. D) Нүктелі үтір. E) Сызықша. 25. Мақалды табыңыз. A) Құс аяған көкке қарар. B) Алтын алма, алғыс ал. C) Пішуіне қарай тігісі. D) Ит ашуын тырнадан алады. E) Үндемеген ит қабар. 26. Үстеу қатысқан есімді тіркесті табыңыз. A) Қазір жалғызбын. B) Бәріміздің өміріміздің басталуы осылай еді. C) Ол қайта-қайта қарады, бірақ танымады. D) Мұнда бір салқындық бар. E) Жаздың көркі енеді жыл құсымен. 27. Еліктеу сөзден жасалған зат есім қай сөйлем мүшесі болып тұрғанын белгілеңіз. Оның құлағына гүріл естілді. A) Пысықтауыш. B) Баяндауыш. C) Анықтауыш. D) Бастауыш. E) Толықтауыш. 28. Атаулы сөйлемді көрсетіңіз. A) Зал кең. B) Дала жазық. C) Кең зал. D) Үй жап-жарық. E) Тұрмыс жақсарды. 29. Жатыс жалғаулы есімшенің шарттылық мәндегі қатарын табыңыз. A) Айтылған сөз - атылған оқ. B) Сен туғанда қуандық. C) Сен жақсы оқығаныңда, бес алып кетер едің. D) Мен келгенде жоқ болдың. E) Жазған - есімше. 30. Төмендегі аралас құрмалас сөйлем қай қатарға тән екенін табыңыз. Өздері елеп шақырмаған соң, Бақтыбайлар да біраз уақыт өкпелі боп үнсіз жатып алып еді, қыз алған жақ одан сайын тоң-теріс сыртын беріп, қарым-қатынасты біржола үзді. A) Бағыныңқы, басыңқы, бағыныңқы, басыңқы. B) Бағыныңқы, бағыныңқы, басыңқы, басыңқы. C) Бағыныңқы, басыңқы, басыңқы. D) Бағыныңқы, басыңқы, басыңқы, бағыныңқы. E) Басыңқы, бағыныңқы, басыңқы, бағыныңқы. жүктеу/скачать 1,73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|