Қазақ тілінен үлестірмелі тапсырмалар
(орыс тобы)
Ауа райы
Бүгін ауа райы жаман емес. Күн ыстық емес, салқын. Аспан бұлтсыз,ашық, көкпеңбек. Далада қатты жел жоқ. Оңтүстіктен самал жел соғып тұр. Жаңбыр жауған жоқ. Қар еріді. Қазір көктем мезгілі. Табиғат тамаша. Көк шөп көп шықты. Ауа таза. Күн ұзарып,түн қысқарған. Құстар жылы жақтан ұшып келіп жатыр. Бүгін 12 градус жылы. Кеше аспан бұлтты болды. Ертең де ауа райы жақсы болады. Шығыстан жылы жел соғады.
Мәтінді оқы.
Орысшаға аудар
ауа райы-
жаман емес-
ыстық емес-
бұлтсыз-
желсіз-
3. Қазақша аудар
Сегодня-
Вчера-
Завтра-
с теплых краев-
чистый-
4. Астын сызған сөздерге сұрақ қой
Бүгін ауа райы жаксы.
Далада жел жоқ.
Табиғат тамаша.
Кеше аспан бұлтты болды.
Қар еріп жатыр.
5. Көп нүктенің орнына керекті сөздерді жаз
Бүгін ауа райы ............................................
Күн ұзарып,..................................................
Шығыстан жылы..........................................
......................................самал жел соғып тұр
Далада ..................................жоқ
Жаз
Жылдың төрт мезгіді бар: қыс,көктем,жаз және күз. Қыста қатты аяз, жазда ыстық, күзде қоңыр салқын күндер жиі болады. Жаз айлары: маусым,шілде,тамыз. Жазда жаңбыр көп жаумайды. Жазда күн желсіз, аспан көбінесе бұлтсыз ашық болады. Маусымның 22-сінде күн мен түн теңеледі. Жаз айында табиғат қысқы ұйқысынан оянып, бақтарда құстар ән салады. Жаз айының ауасы да ерекше. Хош иісті ауаны жұтып қыдыра бергің келеді. Балалар айлы, ашық, бұлтсыз кеште далада ойнауды ұнатады. Жаз айында балалар ерте тұрып,кешт жатады. Өйткені бұл айда жұмыс көп болады. Күн ұзақ, түн қысқа болады.
Мәтінді оқы
Сұраққа жауап бер
Бір жылда неше мезгіл бар?
Күн мен түн қашан теңеледі?
Жаз айлары қалай аталады?
Жаз айларында жұмыс көп болады ма?
3. Сөйлемдерді аяқта
Жазда жаңбыр көп.............................................
Жаз айының да ауасы........................................
4. Мәтіннен 4 сын есімді тап
..................................................., ...................................................,
...................................................., ..................................................,
5. Орысшаға аудар
Кыс-
Көктем-
Жаз-
Күз-
Сынып
Сыныптың қабырғасы –ақ, төбесі –биік, едені –сары. Сыныпта үш терезе бар. Олардың әйнеге үлкен. Қабырғада әдемі сурет ілінген. Сыныпта парталар үш қатар қоылған. Парталардың үстінде дәптерлер, қаламдар, оқулықтар, қағаздар, күнделіктер жатыр. Сыныпта үстел, тақта, орындық, бор, шүберек бар. Орындық үстелдің жанында тұр. Тақтаның түсі қоңыр. Есіктің түсі ақ. Парталардың түсі ақ. Біздің сынып таза және жарық.
Сұраққа жауап бер
Сыныпта қанша терезе бар?
Қабырғада не ілінген?
Парталар неше қатарға қойылған?
Орындық қалай тұр?
Сынып қандай?
2. Көптік жалғауда тұрған 7 зат есімді тауып жаз
................................................................................................................
................................................................................................................
.................................................................................................................
3. Орысшаға аудар
Қабырға-....................................................................
Әйнек-.........................................................................
Дәптер-........................................................................
Партаның үстінде-......................................................
Үстелдің жанында-.....................................................
4. Толықтырып жаз
Сыныптың қабырғасы....................................
Тақтаның түсі..................................................
Есіктің түсі......................................................
5. Қазақшаға аудар
На парте.......................................................................
Дневник.......................................................................
Возле стола..................................................................
Широкий......................................................................
Светлый......................................................................
Менің бөлмем.
Біздің үй 5-ші қабатта орналасқан. Пәтерімізде 4 бөлме бар. Менің бөлмем үлкен, кең, жарық, жылы. Онда терезе бар. Терезеде перделер ілінген. Әйнектері таза. Терезелер биік. Терезенің алдында гүлдер тұр. Есіктің түсі ақ. Бөлменің ортасында үстел тұр. Оның жанында 4 орындық тұр. Үстелдің үстінде оқулықтар, сызғыш, қалам, дәптерлер жатыр. Бөлменің оң жағында төсек тұр, сол жағында кітап сөрелері орналасқан. Еденде алаша жатыр. Мен оны шаң сорғышпен тазалаймын. Менің бөлмем кең және жарық.
Орысшаға аудар
Үй- .................................................
Бөлме-...........................................
Терезе-..........................................
Гүлдер-..........................................
2. Сөйлемді аяқтап жаз
Біздің үй 5-ші қабатта ...............................................................
Терезеде перделер .................................................................
Әйнектері...................................................................................
Еденде ..............................................жатыр
Менің бөлмем...................................және...................................
3. Мәтіннен зат есімді тауып жаз
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
4. Септік жалғаулары бар сөздерді жазыңдар
.........................................................................................................
.........................................................................................................
........................................................................................................
Қазақ тілінен үлестірмелі тапсырмалар
(қазақ тобы)
1. Мектеп туралы қандай мақал – мәтел білесің?
2. Ашса, мектебім, ақ ешкі, дәптерлер.Қарамен жазылған сөздердің үндесу заңдылықтарын айт.
3. Еріндік, езулік дауыстыларды айтып бер.
4. Дауысты дыбыстардың түрлерін анықтап, кестені толтыр.
дауысты дыбыстар
тілдің қатысына қарай
жақтың қатысына қарай
___________________________________________________________________
еріннің қатысына қарай
_____________________________________________________________________
2. Ашық буынға, тұйық буынға, бітеу буынға мысалдар жаз:
3. Ұстаздың қандай болуын қалар едің? Ұстаз тақырыбына шағын әңгіме жаз.
ІІІ.
Дауыссыз дыбыстар дегеніміз не?
Дауыссыз дыбыстар неше түрге бөлінеді?
Төмендегі сөздердің ішінен тек қатаң дауыссыз дыбыстан басталытын сөздерді теріп жаз.
Дала, қала, бала, қатар, су, қамшы, жаз, түлкі, тазы, перне.
Дауыссыз дыбыстар түрлерін еске түсіріп, кестені толтыр.
Дауыссыз дыбыстар:
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Төмендегі сөздерге сатылай кешенді (фонологиялық) талдау жаса.
Ұшқыштар, жүргізуші, талапкер, оқушы.
дауыссыз дыбыстан басталатын сөйлем немесе өлең жолдарын
құрастыр.
Буын неше түрге бөлінеді?
Қырғауыл сөзінде неше буын бар?
Төмендегі сөздерді буынға бөліп жаз. Буын түрлерін анықта.
Қарлығаш, шағала, бозторғай, аққу, бірқазан, сұңқар, шымшық.
Буын түрлерін еске түсіріп, мысалдар жаз.
буын
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Мәтінді оқып, түсініп ал. Дыбыс үндестігі дегеніміз не?
Күбі
Қазақ жерінде күбі - ағаштан жасалынып, май шайқауға, қымыз, шұбат пісуге, кейде көже ашытуға арналған піспе шелек. Күбінің ауыз жағы жіңішкелеу келеді де, дөңгелек қақпағының үстінде піспек өткізетін тесік жасалынады. Қазақтар күбі мен піспекті қайыңнан, еменнен, аршадан, жидеден және т. б. ағаштардан жасайды.
( «Қазақ халқының салт – дәстүрлері» кітабынан.60-б.)
Көп нүктенің орнына қосымшалардың тиістісін қойып жаз.
Бала... дәптері, гүл... шоғы, ата... с уреті, көкек.. дауысы.
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаларға мысалдар келтір.
Үндестік заңын еске түсіріп, әр түріне мысал теріп жаз.
үндестік заңы
буын үндестігі
_____________________________________________________________________
дыбыс үндестігі
____________________________________________________________________
үндестік заңына бағынбайтын қосымшалар
_____________________________________________________________________
Естілуі бойынша берілген сөздерді орфографиялық норма бойынша жаз.
Башшы, Сарарқа, Дошшан, жасса, сөмбеді, жамбады, тайақ, үшүн.
Өзіңе ұнайтын ұлттық тағамның жасалу тәсілін әңгімелеп бер.
Қарамен жазылған сөздердегі дыбыстың орны ауыстырылып берілген дыбыстарды тап.
Адасқан әріптер
Күз түсті,
Тырмалар жылы жаққа ұшты.
Ешкі егіз бақ тапты,
3. Балалар оны күтіп бақты.
* Тасымалдауға келмейтін сөздерді теріп жаз.
Қалалар сөзін тасымалда.
Достарыңызбен бөлісу: |