Лексикология – тіл туралы ғылымның бір саласы. Онда тілдегі сөз байлығы(қанатты сөздер), сөздің лексикалық мағынасы(тура-ауыспалы мағынасы, көп мағыналы сөздер, синоним, омоним, антоним), шығу тегі (диалект, кәсіптік, неологизм, кірме сөздер, архаизм) қолданылуы зерттеледі. | | - 1) белый 2) молочные продукты
| | | - 1) живот 2) пей 3) внутренность
| | | | | | - 1) имя 2) стреляй 3) лошадь
| | | | | | | | | | | | | - Омонимдер - жазылуы бірдей, бірақ мағынасы басқа сөздер.
Синонимдер – мағыналары бірдей сөздер. | | | | | - 1) мұғалім 2) ұстаз 3) оқытушы
| | | | | | - Сұлу, әдемі, көрікті, әсем, көркем, ажарлы
| | | | | | - 1) оқымысты 2) білімді 3) сауатты 4) зиялы
| | | - 1) жазылу 2) сауығу 3) айығу
| | | - 1) құрметті 2) ардақты 3) қадірлі 4) қымбатты
| Антонимдер – мағыналары бір – біріне қарама – қарсы сөздер. | | | | | | | | | | | | | | - Тяжелый(трудный) – легкий
| | | | | | | | | | | | | | | | Сөздер: - 1) Диалект сөздер (диалектные слова) – диалектілер, говорлар, жергілікті тіл ерекшеліктері.
- 2) Кәсіптік сөздер (рофессиональные слова)
- 3) Неологизм (новые слова - неологизмы)
- 4) Кірме сөздер (заимствованные слова)
- 5) Архаизм (көнерген – устаревшие слова)
Сөздіктер: - 1) Фразеологиялық сөздік
- 2) Қазақша-орысша сөздік
- 3) Орысша – қазақша сөздік
- 4) Лингвистикалық сөздік
- 5) Энциклопедиалық сөздік
- 6) Түсіндірме (толковый) сөздік
Морфология – сөз таптарын қарастыратын тіл білімінің бір саласы, сөз құрамын зерттейді(дара-күрделі сөздер, сөз таптары, қосымшылар) Қазақ тілінде 9 сөз таптары(части речи) бар. Дара сөздер: - 1)түбір сөздер – бас, ел, қазы
-
- 2)туынды сөз - тәрбие-ші, бас+тық
-
- 1)қос сөздер (парные слова) – ата-ана, әп-әдемі, қайта-қайта
- 2)біріккен сөздер (слитные): қырық(40)+аяқ(нога)- қырықаяқ(сороконожка)
- 3) қысқарған сөздер(сложносокращенные слова): МАБ-мемлекеттік аралық бақылау,
- ПОМ – Первомай орта мектебі
Достарыңызбен бөлісу: |
