Лабораториялық жұмыс №3
Электродинамикалық жүйенiң ваттметрiнiң тексерiсi
Жұмыстың мақсаты:
Ваттметрдiң тексерiсiнiң схемасын талқылану;
Сендiрiлетiн ваттметрдiң дәлдiк класын анықтау;
Өлшегiш аспаптарды тексерiстiң әдiстерiн талқылану.
Техникалық жабдықтау:
Лабораториялық стенд «Электр өлшемдері»;
Кiрiстiрiлген өлшегiш аспаптар;
Жалғағыш өткiзгiштер және ұстатқыштардың жиыны.
Қысқаша теориялық жағдайлар:
Электродинамикалық жүйенiң ваттметрiнiң өлшеу тетiгi 3.1. сурет көрсетiлген. Iшiнде жылжымайтыны катушкасы шеттетiлген сымнан қаңқасыз шеңбер нығыздалған өстерге айналады; ондағы тоқ спираль серiппелерi бойынша түседi, магнит электр жүйе құралдарындағы сияқты дәл осылай. Жылжымалы орамның токтардың өзара әрекеттесуi және жылжымайтын қажеттi айналдырушы моменттi құрады. Тетiк сондай әуе немесе магнитоиндукциялық жұбатушымен жабдықтандырылады.
Электродинамикалық жүйенiң тетiгiнiң шәкiлiнiң теңдеуi сияқты болады:
мұнда - шеңбердi ауытқудың бұрышы,
- тұрақты құрал, санға байланысты орамды және орамның ауданы және саңылаудағы индукциядан,
- меншiктi серiппенiң қарсы жұмыс iстейтiн моментi.
Моларды өзара индуктивтiлiк жылжымайтын орам туралы жылжымалы катушканың орналастырылуынан тәуелдi болады, және шама , катушка орналастырған жазықтықтардың арасындағы бұрыштың кейбiр функциясы болып табылады. Шәкiлдiң теңдеуi алған жоғары такомалардың түрiнде бұл есепке ала жазуға болады:
Электродинамикалық құралдар және ваттметрлер вольтметр амперметрлер сапада қолданады вольтметр.
Егер электродинамикалық жүйенiң өлшеу тетiгiнiң катушкалары шынжырға қосылса, 3.1-шi сурет көрсетiлгендей болса, онда суретте белгiлермен пайдалана отырып, аламыз:
Сонда:
Мұндағы :
К = const,
Р -күш
Құралдың шәкiлi алу керек бiр қалыпты болды алу керек үшiн:
Бұл өлшемдердiң таңдауы және катушкалардың формасы және олардың бастапқы өзара жағдайына жолымен жетедi.Құралдың шәкiлiнiң теңдеуi айнымалы ток тiзбегiне ваттметрдiң қосындысында:
Мұнда:
Zв - ваттметрдiң параллель шынжырының толық кедергiсiнiң модулы;
- I2 және Uнiң аралығында жылжуды салдарынан параллель шынжырдың реактивтiгi және ваттметрдiң болатын бұрыштық қателiк пайда болатын бұрыш.
Айнымалы тоқтың қуаты үшiн, бұрыштарды жасауға пропорционалдық ұмтылатын болады аз болуы мүмкiн. Айнымалыға, оларды бөлiктеп сендiредi де, тұрақты тоқта да әдеттегiдей электродинамикалық ваттметрлерi бiр жағынан тұрақты тоқта қолданылатын.
Ваттметрдiң бөлуiн баға формула бойынша анықталады:
Мұндағы - өлшемнiң мөлшерлерi, сәйкесiнше кернеу бойынша және тоқ бойынша;
- межелік бөліністердің толық саны.
Параллел және бiртiндеп шынжырларды қысқыштардың бiрлерiнiң ваттметрдiң дұрыс қосындысы үшiн (* ) белгiмен атап өтедi. Бұл қысқыштары қосылады үйлесiмдi, 3.1-шi сурет көрсетiлгендей., қоректену көздерi жақтан және генераторлық деп атайды.
Сурет3.1.
Сонымен бiрге, айнымалы тоқта да, тұрақтыға да электродинамикалық ваттметрлер класстар 0, 2 және 0, 5 шығарылады және олардың көрсетуiнiң ретiнде тасымал лабораториялық құралдарын қолданылады бiрдей болып қалады. Электродинамикалық жүйенiң ваттметрлерiнiң тексерiсiнiң әр түрлi әдiстерi осы жұмыста зерттеледi:
1 ) жанама әдiс көмегiмен тексерiс;
2 ) келiспеу тексерiс бұрышы өлшеуiшi арқылы.
Достарыңызбен бөлісу: |