Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің

Модульді игеру нәтижесінде білім алушылар: экономикалық теория негіздерін; экономикалық жүйелердің жалпы негіздерін; макроэкономика негіздерін; экономиканың өзекті мәселелерін; «Жасыл экономиканың» негізгі міндеттерін меңгеруі қажет.

Модульді игеру барысында білім алушылар: негізгі экономикалық мәселелерді, экономика теориясы мен бизнес негіздерінің тұжырымдық ережелерін түсінуі;

мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық дамуының басым бағыттарын анықтауы тиіс.

1. 
   Экономикалық терминдерді, нарықтық экономика заңдылықтары мен қағидаттарын біледі.
   
2. 
   Өндіріс пен тұтыну экономикасы негіздерін біледі.
   
3. 
   Кәсіпкерліктің ұйымдастырушылық-құқықтық негіздерін біледі.
   
4. 
   Инфляция көздерін және оның салдарларын біледі.
   

1. 
   Жоспарлаудың негізгі кезеңдері мен мазмұнын біледі.
   
2. 
   Математикалық әдістерді қолдана отырып, қажетті экономикалық есептеулер жүргізеді.
   
3. 
   Кәсіпорынның негізгі экономикалық көрсеткіштерін анықтайды.
   

1. 
   Әлемдік экономиканың даму тенденциясын біледі.
   
2. 
   Мемлекеттің «жасыл» экономикаға өтуінің негізгі міндеттерін біледі.
   
3. 
   Жалпы ішкі өнім мен жалпы ұлттық өнімді есептеудің негізгі әдістерін біледі.
   

1. 
   Кәсіпкерліктің мақсаттарын, даму факторлары мен шарттарын біледі.
   
2. 
   Қазақстандағы кәсіпкерлік қызметтің заманауи ұйымдастырушылық-құқықтық формаларын біледі.
   
3. 
   Кәсіпкерлік қызметтің жетістігін анықтайтын факторларды біледі
   
4. 
   Бизнес жоспарды құру негіздерін біледі.
   

Бағдарлама мына міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:

- геология және минералогия негіздері;

- топырақ карталары мен картограммалар;

- топырақтың түзілуі, құрамы және қасиеттері;

- Тәуелсіз Мемелекеттер Достастығы елдеріндегі европалық және азиаттық топырақтар;

- ботаникалық география элементтері.

2. Жер бетінің құрамы және пайда болуы;

3. Жер бедері, жердің беткі қабатының шөгінділері және олардың қалыптасуы;

4. Топырақ түзуші жыныстар.

2. Түрлі аумақтардағы топырақ жабынының қазіргі жағдайы және оны оңтайлы пайдалану перспективалары туралы дәйекті қорытынды беру;

3. Дала дақылдарының өнімділігін болжау, жоспарлау ж әне бағдарламалау мақсатында жерге сапалық бағалау жүргізу.

2. Топырақтың (қарашіріктің) органикалық бөлігінің құрамы мен шығу тегі;

3. Топырақтың химиялық құрамы және ондағы қоректік заттардың түзілу процесін біледі;

4. Топырақтың механикалық құрамы және оның қасиеттеріне әсерін біледі;

5. Жұту қабілеті және топырақ реакциясы;

6. Топырақтың су қасиеттері және су режимі, топырақ ерітіндісі;

7. Топырақ құнарлығы туралы біледі.

2. Тундра және тайга- орман аймақтарының топырақтарын біледі;

3. Ормандала және дала аймақтары топырақтары;

4. Құрғақ және жартылайшөлейт дала топырақтарын, сортаңдар, сорлар, солодтарды сипаттайды;

5. Шөлейт аймақтары топырақтарын, құмдарды сипаттайды;

6. Құрғақ субтропик аймақтарының топырақтарын сипаттайды.

2. Өсімдік бірлестіктері түсінігі бар;

3. Өсімдіктердің флористикалық географиясын біледі.

Бағдарлама мына міндеттерді шешуге мүмкіндік береді: егіншілік негіздері; өсімдік өсіру

2. Бөлек шаралардың экономикалық тиімділігін анықтайды және егін шығымдылығы мен топырақ құнарлығын көтеру шараларын анықтайды;

3. Егіншілік және ауыспалы егіс жүйесінің ауруларын біледі;

4. Гербицидтердің салмақ мөлшерін есептей біледі;

5. Нақты шаруашылықтың ауыспалы егісіндегі топырақ өңдеу жүйесін әзірлейді және қысқаша негіздей біледі;

6. Эрозияға қарсы іс-шаралар жүйесін біледі;

7. Жоспарланған егін шығымдылығына қажет минерал тыңайтқыштарының мөлшерін есептей біледі.

2. Тұқымның егіс сапаларын анықтай алады;

3. Дәнді дақылдар өндіруінің технологиялық сызбасын құрады;

4. Дәнді-бұршақты дақылдардың биологиялық ерекшеліктерін біледі;

5. Күнбағысты индустриалды технологиялармен егіп өсірудің технологиялық картасын агротехникалық бөлігін құрастыра біледі;

6. Талшықты дақылдар дәндерінің егіске дайындығын жасайды;

7. Қантты және крахмалды дақылдар;

8. Жемшөптік және бақша дақылдары;

9. Егіс жағдайындағы ФАР кірісін есептей біледі;

10. Табиғи жемшөптік алқаптарды жақсарту жөніндегі қандай іс-шаралар жүргізу қажеттігін біледі;

11. Пішен, сүрлем, пішендеме, астық пішендеме және витаминді шөп ұнтасын дайындау технологиясын біледі.

Бағдарлама мына міндеттерді шешуге мүмкіндік береді: ауылшаруашылығын механикаландыруды дамыту; материал, механизм, машина бөлшектері жөніндегі негізгі мәліметтер; ауылшаруашылық машиналар мен құралдар туралы жалпы мәліметтер; қозғалтқыш жұмысының негізгі қағидаттары және жалпы құрылысы; тракторлар мен қозғалтқыштардың жіктелуін және жалпы құрылысын анықтау; отынды бүрку қысымын, отынды ыдырату сапасын анықтау.

2. Ауыл шаруашылығын механикаландыру саласындағы ғылыми-техникалық жетістіктердің негізгі бағыттарын анықтап көрсетеді.

2. Механизм, машинаның механизмі бөлшектері жөнінде негізгі мәліметтерді біледі.

2. Себу және отырғызу машиналарын біледі

3. Ауылшаруашылық дақылдарын жинауға арналған машиналарды атап өтеді

2.Қоректендіру және майлау жүйесінің құрылысы және жұмысы туралы әңгімелейді;

3. Қозғалтқыштарды салқындату және іске қосу жүйесін біледі.

2. Қисық шипті-шатунды механизмді құрастыруды және бөлшектеуді орындайды;

3. Бүріккіштің жай-күйін тексереді

2. Іске қосылу қысымын және майлау жүйесі қақпақшаларын реттеуді анықтайды;

3. Реактивті май центрифугасының жұмысына тексеру жүргізеді.

2. Определяет и анализирует элементы водного баланса;

3. Суару каналдарында суды жоғалуды болдырмаудың тиімді әдістерін біледі;

4. Гидротехникалық ғимараттар және суару желілерін құрастыруды біледі;

5. Топырақтың су режимін реттеу әдістерін біледі және суарудың жинақталмаған суару кестесін құрады;

6. Негізгі суару түрлерін біледі;

7. Су шашатын машиналар және олардың негізгі сипаттамаларын атайды;

8. Лиманды бөлу схемасын құруды істей алады;

9. Ағын сулармен суару;

10. Тұзды топырақтарды мелиорациялау туралы біледі;

11. Суландыру жүйесінде судың есебін жүргізеді;

12. Нақты көрсеткіштер бойынша мелиорациялаудың тиімділігін анықтай алады;

13. Құрғату мелиорациясының маңызын айтады.

2. Су өткізу құбырларының сұлбасы және олардың элементтерін құру;

3. Су пайдаланудың кестесін жасайды;

4. Шаруашылық қабір тәулікке бір жылға қажетті су мөлшерін есептейді;

5. Гидромелиорация жүйесіндегі экологиялық шараларын біледі.

Бағдарлама мына міндеттерді шешуге мүмкіндік береді қазіргі экологиялық ахуал; Қазақстан Республикасында жер мониторингінің қазіргі жағдайы, табиғатты қорғау проблемаларын шешу; экология негіздері; жерді пайдалану экологиясы.

2. Қазіргі қаланың, елді мекеннің табиғатты қорғау проблемаларын атап көрсетеді;

3. Қорықтарды, қорықшаларды, ұлттық саябақтар мен ботаникалық бақтарды қорғау проблемаларын анықтайды.

2. Жер мониторингын ұйымдастыру және деңгейін анықтайды;

3.Жерлер мониторингін жүргізуде мәліметтерді алу тәсілдері мен әдістерін жіктейді;

4. Жерлерді пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау шараларын жүзеге асыруды бақылайтын жерге орналастыру органдарының құрылымдарын біледі;

5. Жергілікті экологиялық әсер ету мен жүктемелерді анықтайды;

6. Ландшафтар мониторингі туралы жалпы мәліметтерді анықтайды;

7. Бақылау нысанасы мысалында экологиялық бас құжатын құрастырады.

2. Жер пайдаланушылар шығындарының түрлері мен мөлшерін анықтайды;

3.Шекті-рұқсат етілетін концентрацияны және шекті -рұқсат етілетін шығарындыларды анықтайды

2. Организмдердің тіршілік етуіне әсер етуші орта әсерлерін біледі;

3. Табиғи және антропогендік ландшафтардың қалыптасуы.

2. Жердің экологиялық бағасын анықтайды;

3. Статистикалық және картографиялық мәліметтер негізінде жерлерді бағалаудың әр түрлі әдістерін пайдаланады;

4. Шаруашылық аралық жерге орналастыру жобаларының экологиялық негіздемелерін біледі;

5. Ауыл шаруашылық бағытындағы емес кәсіпорындарға арналмаған және азаматтардың иелігіндегі жер телімін белгілеу кезіндегі қоршаған ортаны қорғау шараларының кешенін әзіплейді;

6. Жерді пайдалану аумағын кешенді табиғат қорғаушылық ұйымдастыру;

7. Экологиялық таза жерді пайдалануды қамтамасыз ету бойынша жерге орналастыру қызметінің міндеттерін біледі;

8. Табиғатты қорғау, сауықтыру, рекреациялық, табиғи – мәдени бағыттағы жерлердің экологиялық маңызын біледі.

Бағдарлама мына міндеттерді шешуге мүмкіндік береді: еңбекті қорғаудың теориялық негізі; өндірістік жарақаттар мен кәсіби сырқаттардың себептері; жұмысты қауіпсіз жүргізу және еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі қағидасын сақтаудағы бақылауды жүзеге асыру; қауіпсіздік техникасы; жобалау-ізденіс жұмыстары кезінде еңбек қауіпсіздігі.