ЗЕНОН Элейлік (Ζήνων ὁ Ἐλεάτης, шамамен б.д.д. 490–430) – ежелгі грек философы, Парменидтің шәкірті. Өзінің апорияларымен («шешілмейтін тұжырымдар») танымал. Аристотель «Софист» диалогында З-ды диалектиканың, яғни, «қабылданған пікірлерді» сыни талдау немесе reduction ad absurdum арқылы қарсыластың пікірін теріске шығару өнерінің негізін қалаушы деп атаған. Парменидтің біркелкі қозғалыссыз болмыс туралы ілімін қорғау мақсатында бірнеше апория тұжырымдады. Сол арқылы көптік пен қозғалыстың бар екендігін мойындау логикалық қайшылықтарға әкелетіндігін көрсетті. Қырық шақты апорияларының ішіндегі ең әйгілілері: Дихотомия, Ахилл мен тасбақа, Садақ оғы мен Қозғалыстағы денелер. Бұл апориялардың барлығы қарсылық арқылы дәлелдеуді білдіреді. Бұлардың барлығын шешімімен қоса Аристотель баяндаған (Физика, VI, 9).
Достарыңызбен бөлісу: |
