Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Жамбыл облысы Талас ауданы әкімдігі білім бөлімінің «Ә. Сағынтаев атындағы орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

«Бекітемін» «Келісемін» №1әдістемелік отырыста

Мектеп директоры Директордың ғылыми- талқыланып,бекітуге

______К.Меңлібаев әдістеме ісі жөніндегі ұсынылды

«__»___ 2015 жыл орынбасары _____Н.Жұманқұлова

______Ә.Балықбаева «___»____2015 жыл

«___»____2015 жыл

«АСТРОФИЗИКА»

11 СЫНЫП

Физика пәні мұғалімі: Н.Жұманқұлова

Үшарал ауылы

2015 жыл

«Астрофизика» қолданбалы курсының бағдарламасы

 

Түсінік  хат

жоғары сынып оқушыларының кәсіптік бейімділігіне, қызығушылығына, таңдауына қарай саралап оқыта отырып,орта және жоғары кәсіптік білім беру мекемелерімен сабақтастықты қалыптастыру.

Білім беру бағдарламаларындағы жеке пәндерді тереңдетіп оқыту.

Бұл мақсаттарды жүзеге асыру мектептің педагогикалық ұжымының алдына үлкен міндет жүктейді.

Физиканың астрономия бөлімі қызықты әрі күрделі сала. Астрономияның негізі аспан денелерінің құпияға толы сырларын ашу үшін адамзатқа қызықты болып отыр. Аспанның біз білмейтін әлі де сырлары көптеп табылуда. Сондықтан да оны әлі де ғалымдар мен астрономия саласы зерттеу үстінде. Зерттеуі таусылмайтын, күнделікті жаңалыққа толы аспан денелерін зерттеу жасөспірімдерді де қызықтыратыны сқзсіз. Сондықтан да осы тақырыпты тереңірек меңгеру үшін оқушыларға іздену жұмысы тапсырылды.

Мұнда оқушылардың аспан денелерін одан әрі толық зерттеуіне, аспан денелерінің нендей сырлары бар екендігіне берілген қызықты мағлұматтар өтіледі. Аспан денелерінің біз білмейтін қызықтары да көп. Соны оқушылар одан әрі жан-жақты зерттеуге, аспан денелері арқылы уақытты, мезгілді,ауа райын білуге үйрене бастайды.

Сол сияқты, құпиясы мол аспанда қызықты заттар да кездеседі, соны одан әрі іздене отырып зерттейді.

Осындай қызыққа толы тақырыпты қарастыру мақсатында арнайы физикалық пәндерге көңіл бөлу, олардың негізгі мақсатын қғына білуі, тәжірибелік әдістерді қолдана білу келешек маманның әр істегі жауапкершілігіне айналуы тиіс. Бағдарлы оқытудың негізгі міндеттерінің бірі- мектеп бітірушілерді жоғары кәсіптік білімді игеруде тиімді дайындау. Мектеп оқушылары , мектеп ұжымы және ата-аналар болып бірігіп, балаларға қосымша ізденіп, өз беттерінше зерттеу қабілеттерін дамыту нәтижесінде қолданбалы курстықосымша алып жүру біз үшін тиімді болып отыр.

Сондықтан да аспан денелерінің сырларын толық меңгеру үшін мектептің оқу-тәрбие үрдісіне қолданбалы курстарды енгізу тіптен орынды.

Бүгінгі менің алып отырған қолданбалы курсымның тақырыбы: «Астрофизика» деп аталады. Тақырып 11-сыныптарға арналған. Бұл қолданбалы курс аптасын 1сағаттан, жыл бойы34 сағат көлемінде жасалған. Қолданбалы курста 6 тарау, 34 тақырып бар.

• 
  Аспан денелері жайлы мағлұмат
  
• 
  Жасанды серіктер
  
• 
  Күн системасын зерттеу
  
• 
  Айнымалы жіне жаңа жұлдыздар
  
• 
  Біздің галактика
  
• 
  Ғаламтану элементтері
  

• 
  Аспан денелері жайлы мағлұмат-3сағат
  
• 
  Жасанды серіктер -2сағат
  
• 
  Күн системасын зерттеу-18сағат
  
• 
  Айнымалы жіне жаңа жұлдыздар-2сағат
  
• 
  Біздің галактика-6сағат
  
• 
  Ғаламтану элементтері-3сағат
  

      Философиялық ,педагогикалық еңбектерді, тәжірибелік,теориялық талдау, түсіндіру, ауызша баяндау және алынған нәтижелерді статистикалық өңдеу, қорытындылау     

 

Курсты  оқытуды /тоқсан сайын/  аяқтау  әдістері:

-    Рефераттар

-    Жоба қорғау

-    Шығармашылық жұмыстар

 

Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі:

- Тест тапсырмалары

- Сынақ тапсырмалары арқылы «5» баллдық жүйемен бағалау

 

Күтілетін нәтиже:

- Оқушыдан аспан денелерін зерттеу арқылы әлі де ғаламдар зерттеп біле алмаған жаңалықтарды ашуына мүмкіндік бар;

- Аспан денелерінің қыр-сырын меңгерулерін күтемін;

- Алған теориялық білімдерін практикалық жұмыстармен ұштастыра отырып, білім-білік дағдыларын қалыптастыру;

- Жалпы Астрономия саласының қандай сала екенін біліп шығуы тиіс;

Пәнаралық кіріктіру:

 

Кәсіпке бағдарлау:

Астроном,агроном,жұлдызшы,физик;

Уақыт көлемі, сабақтың жиілігі:   34 сағат (аптасына 1 сағат )

«Бекітемін» «Келісемін» №1әдістемелік отырыста

Мектеп директоры Директордың ғылыми- талқыланып,бекітуге

______К.Меңлібаев әдістеме ісі жөніндегі ұсынылды

«__»___ 2015 жыл орынбасары _____Н.Жұманқұлова

______Ә.Балықбаева «___»____2015 жыл

«___»____2015 жыл

«ФИЗИКА ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАН ЭНЕРГЕТИКАСЫ»

10 СЫНЫП

Физика пәні мұғалімі: Н.Жұманқұлова

Үшарал ауылы

2015 жыл

«Физика және Қазақстан энергетикасы» қолданбалы курсының бағдарламасы

 

Түсінік  хат

жоғары сынып оқушыларының кәсіптік бейімділігіне, қызығушылығына, таңдауына қарай саралап оқыта отырып,орта және жоғары кәсіптік білім беру мекемелерімен сабақтастықты қалыптастыру.

Білім беру бағдарламаларындағы жеке пәндерді тереңдетіп оқыту.

Бұл мақсаттарды жүзеге асыру мектептің педагогикалық ұжымының алдына үлкен міндет жүктейді.

Аталған бағдарлама жаратылыстану –математика бағытындағы 10 сынып оқушыларына арналған. Курс физикадан аптасына 1 рет қосымша қамтылады, бағдарлама барлығы 34 сағатқа жоспарланған.

Физика және Қазақстан энергетикасы- бүгінде энергия түрлерін пайдаланбайтын бірде-бір шаруашылық саласы жоқ. Энергия түрлерін игеруде ХНІІІ ғасырдың аяғында ірі жетістіктерге қол жетті. Бұл кезеңде дүние жүзінде тұңғыш рет өндірістік жолмен электр тогы алынып, оны тұрмыста пайдаланудың мүмкіндігі туды.

Ал соңғы бес жылдың деңгейінде барлық елдерде энергия түрлерін өндіру бұрын –оңды болмаған қарқынмен дамуда,оның өзі келешек энергия проблемасын шешуді бүгіннен бастап ойластыруды талап етеді. Біздің елімізде энергияны дамытудың маңызды міндеттеріне- еліміздегі отын-энергетикалық комплексін тиімді дамыту. Отын мен энергияның алуан түрлері жөніндегі елдің өскелең қажетін тұрақты қанағаттандырып отыру отын-энергетикалық баланстың құрылымын жақсартуды, атом энергетикасын жедел өрге басуды, энергияның жаңартылып отыратын көздерін кеңінен пайдалануды, халық шаруашылығының барлық салаларында отын-энергетикалық ресурстарды үнемдеу жөнінде белсенді де мақсатты жұмысты дәйектілікпен жүргізуді талап етеді.

Келешекте энергиямен қамтамасыз ету негізінен жаңа энергия көздерін игеру арқылы шешілмек, себебі қазіргі кезде табиғи энергетикалық ресурстардың планетамыздағы анықталған қоры біршама азайған. Қысқаша дәрістер жинағанда оқушылардың назарына негізгі энергетикалық ресурстардың түрлері мен олардың сипаттамасы, болашақ энергия өндіруші ресурстар көздері туралы деректер беріледі. Жаңа физикалық құралдармен жабдықталған энергетика салаларын жан-жақты зерттеу. Бұл курстың басты мақсаты: практикалық энергетиканың іргетасын қалап, оның дәл ғылымдармен байланысын нығайта түсу.

Бұл курс-география пәнімен ұштастырылған пәнаралық курс,оның мақсаты физиканың географиямен ұштасқан тақырыптарын тереңірек тоқталып, оқушылардың танымдық, ізденушілік қабілеттерін арттырып дамыту.

Аталған курс оқушылардың танымдық қабілеттерін арттырып қана қоймай олардың пәнге деген қызығушылығын арттыра түсетініне сеніміміз мол. Қазақстанның әр түрлі энергетика салаларымен танысу және тағы да басқа ашылмай жатқан энергетика салаларына болашақта өз үлесін қосу.

Таңдау пәнінің жоспары, құрылымы мемлекеттік стандарт талабына сай болуы керек.

Курстың мақсаты:

Қазақстанның энергетиалық ресрстарын пайдаланудың физикалық негіздерін ұғындыру. Оқушыларды техникалық бағытқа бейімдеуде энергетиканың негізгі салалары: жылу электр станциялары, гидро электр станциялары, атом электр станцияларының негізгі құндылықтарынан мәліметтер беру.

• 
  Мемлекеттік білім стандарттарындағы жаратылыстану-математика бағыты үшін негізгі бағдарламалық материалды жоғары дәрежеде меңгерту;
  
• 
  Оқушының физика пәніне ынтасын,қызығушылығының мүмкіндіктерін арттыру;
  
• 
  Оқушының өз бетімен жұмыс істеуін, өз бетімен еңбектенуіне дағдыландыру;
  
• 
  Оқушының бейімділігін ескере отырып,оны дамыта түсудің нәтижелі жолдарын қарастыру;
  
• 
  Ізденуге,шығармашылық әрекетке ұмтылдыру;
  
• 
  Оқушылардың білімдерін тереңдетіп қана қоймай, оларға кәсіптік бағдар беру;
  
• 
  Оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуге жетелеу, техникаға деген қызығушылығын ояту
  

• 
  Физиканы оқытуда техника мен оған жақын ғылымдарды оны қолдану,халықшаруашылығы мен тұрмыста қолдануға бағыттау, оқытуға политтехникалық бағыт беру;
  
• 
  Іргелес пәндер химия,география,сызу, технология сабақтары курсымен байланыс орнату;
  
• 
  Білім алуды жалғастыруға қажетті нақты физикаалық білімдерді меңгерту;
  
• 
  Бүгінгі оқушы –ертеңгі жаңа зама талабына сай,қоғам қажеттілігін өтейтін маман екендігін түсіну
  
• 
  Оқушыларды энергетика саласын бейімдеу
  
• 
  Оқушылардың теориялық, практикалық білімін кеңейту
  
• 
  Техникалық ұғымдарды жетік меңгерту.
  

• 
  Энергетика саласын оқытудың теориялық тұжырымдамасы
  
• 
  Электр энергиясының түрлері
  
• 
  Су мен отын электр энергетикасы
  
• 
  Атом энергетикасы
  

• 
  Энергетика саласын оқытудың теориялық тұжырымдамасы 11сағат
  
• 
  Электр энергиясының түрлері 7сағат
  
• 
  Су мен отын электр энергетикасы 4сағат
  
• 
  Атом энергетикасы 12сағат
  

• 
  Лекция
  
• 
  Электронды оқулықпен жұмыс
  
• 
  Тәжірибе
  
• 
  Баяндама     
  

-    Рефераттар

-    Жоба қорғау

-    Шығармашылық жұмыстар

 

Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі:

- Тест тапсырмалары

- Сынақ тапсырмалары арқылы «5» баллдық жүйемен бағалау

 

Күтілетін нәтиже:

- Оқушыдан аспан денелерін зерттеу арқылы әлі де ғаламдар зерттеп біле алмаған жаңалықтарды ашуына мүмкіндік бар;

- Аспан денелерінің қыр-сырын меңгерулерін күтемін;

- Алған теориялық білімдерін практикалық жұмыстармен ұштастыра отырып, білім-білік дағдыларын қалыптастыру;

- Жалпы Астрономия саласының қандай сала екенін біліп шығуы тиіс;

 

Пәнаралық кіріктіру:

Биология,информатика,математика,сызу

 

Кәсіпке бағдарлау:

Физика пәнінің мұғалімі;

Химия ,биология пәнінің мұғалімі;

Экология және техника саласының мамандығы;

Инженерлік мамандық.

Уақыт көлемі, сабақтың жиілігі:   34 сағат (аптасына 1 сағат )

1. 
   «Астрофизика» В.М.Чаругин, М.М.Дагаев
   
2. 
   «Әлем және механика» Қ.Т.Жұмалиев
   
3. 
   «Физика және астрономия» журналы
   
4. 
   «Физика және астрономия» 7-сынып
   
5. 
   «физика және астрономия» 11-сынып