Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық тестілеу орталығЫ
Қазақ жеріне жасалған монғол және жоңғар шапқыншылығының себептері, ондағы ортақ ұқсастықтарды талдаңыз
жүктеу/скачать 0,8 Mb.
|
ОӘҚ-Қазақстан тарихы (копия)
| 2.Қазақ жеріне жасалған монғол және жоңғар шапқыншылығының себептері, ондағы ортақ ұқсастықтарды талдаңыз.
Қазақ жеріне монғол шапқыншылығының себептері:Монғол мемлекеті құрылғаннан кейін соғыс әскери олжа ретінде, жаңа жайылымдар алу мақсатында байлыққа ие болу құралы, сонымен бірге монғол қоғамын біріктіру құралы ретінде қызмет етті. Бұл саясатта Қазақстан мен Орта Азия жеріне жорық, жоспарланған басқыншылықтың жалпы үрдісіндегі бір бөлік қана болды. Шыңғысханның жоспары бүкіл Азия мен Шығыс Еуропаны жаулап алу болды. Ол өзінің үлкен ұлы Жошының үлесіне «Монғол атының тұяқтары тиетін» Ертістен батысқа дейінгі әлі бағындырылмаған елдер мен барлық жерді алдын-ала берді. Қазақ жеріне жоңғарлардың қызығу себептері: Қазақтың кең-байтақ даласындағы шұрайлы мал жайылымы мен оңтүстік, оңтүстік-шығыстағы сауда-қолөнер орталықтары қызықтырды. Қазақстанды жаулап алу арқылы, өз хандығының шекарасын нығайту, бағынған халықтан қосымша алым-салық алу көзделді және қазақтарды құл етіп ұстаудың мүмкіндігін де қарастырды. Қазақ жерін жаулап алу арқылы Еділ мен Жайық аралығында көшіп-қонып жүрген қандас тайпалары құба қалмақтармен кедергісіз тікелей байланыс орнатып, қарым-қатынас жасауына жағдай туғызатын еді. Ақыр соңында, Қытай сияқты алып империяның қыспағына түскенін айта кету керек. Қазақ жеріне жасалған монғол және жоңғар шапқыншылығының себептеріндегі ортақ ұқсастықтар: Экономикалық мүдде, Орталық Азияны басып өтетін керуендік сауда жолдарын өз бақылауында ұстап, одан түсетін олжаға ие болу. Шыңғысхан үшін бүкіл Орталық Азияны жаулап алу Иран, Ауғанстан, Алдыңғы Азия, Шығыс Еуропа елдеріне жол ашатын еді және де солай болды да.Ал, жоңғарлар Жетісу мен Сырдария өңірін басып алу арқылы, Ресей,Сібір, Орта Азиямен байланыстыратын сауда жолдарын бақылауда ұстауды көздеді, одан әрі Ауғанстан, Иран мен Закавказьеге жол ашылады деп үміттенді. Екеуі де жаңа жайылымдар басып алуды көздеді, сонымен бірге өз мемлекеттерін нығайту, билік ауқымын ұлғайту, күшейту саясатын қосуға болады. жүктеу/скачать 0,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|