3.«Қасым ханның қасқа жолы» бойынша енгізілген ережелерді
кесте бойынша толтырыңыз және оның маңызын түсіндіріңіз.
Қасым
хан
мемлекеттің
қоғамдық
өмірінде
қарама-қарсы
қайшылықтарды болдырмау үшін бір қатар заңдар шығарды. Оның
«Қасым ханның қасқа жолы » деген атаумен осы күнге дейін ел
аузында айтылып келеді. Қасым хан Қазақ хандығының қоғамдық
өміріне лайықсыз ескі заңдарды алып тастап, сол кездегі заманның
талабына сай жаңа құқықтық заңдар шығарған. Қасым хан сол
бойынша мемлекеттік билік жүйесін орнықтырып, күшті мемлекет
құрды. Академик Ә. Х. Марғұланның айтуына қарағанда елдегі саяси
жағдайдың шиеленіскен кезінде заң туған. Бұл заңға мына ережелер
енген:
1.
Мүлік заңы(жер дауы, мал-мүлік дауы);
2.
Қылмыс заңы(кісі өлтіру, талау, шапқыншылық жасау, ұрлық
істеу);
3.
Әскери заң (аламан міндеті, қосын жасақтау, қара қазан,ердің
құны, тұлпар ат):
4.
Елшілік
жоралары(майталман
шешендік,
халықаралық
қатынастағы сыпайылық, ибалылық, әдептілік).
5.
Жұртшылық заң (шүлен тарту, ас, той, мереке, думан үстіндегі
ережелер, ат жарыс, бәйге ережелері, жасауыл)
Достарыңызбен бөлісу: |
