Қазақстан Республикасы Маңғыстау облысын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған бағдарламасы
Өңірдің аумақтық (кеңістіктік) дамуын талдау
жүктеу/скачать 3,44 Mb.
|
2.2.4. Өңірдің аумақтық (кеңістіктік) дамуын талдауҚазақстан Республикасы өңірлерінің аумақтық-кеңістіктік орналасуында оның одан әрі дамуын қиындататын бірқатар қалыптасқан сипаттамалар байқалады. Мұндай факторларға тұрғындар тығыздығының бір қалыпты болмауы, өнеркәсіптік-өндірістік әлеуеттің үйлеспеушілігі, тұрғын-үй және әлеуметтік инфрақұрылымның шектелуі, сондай-ақ инженерлік желілердің тозуы жатады. Тиісінше, тұрғындарды өмір сүру сапасын (деңгейін) көтеру проблемалы болмақ. Қазақстан өңірлерінің аумақтық-кеңістіктік ұйымдастырылуының теңгерімсіздігі негізінен дәстүрлі кеңестік жоспарлау кезінде қалыптасты. КСРО кезінде өңірлердің дамуы негізінен аталған аумақтың салалық құрылымына тәуелді болды, нәтижесінде бұл бүкіл мемлекет өңірлерінің әлеуметтік-экономикалық үйлеспеуіне әкеп соқтыратын. Үйлеспеушілікті түзеу және өңірлік дифференциацияны жетілдіру жөніндегі барлық шешімдер мен бастамалар жоспарлаудың орталықтандырылған сипатына байланысты болды. Аумақтық даму табысты бола қойған жоқ, өйткені мемлекетік жоспарлауда басты назар салалық жоспарлауға берілетін. Қазақстан өңірлерінің қазіргі заманғы аумақтық-кеңістіктік жағдайында да салалық маңыздылық сақталған. Маңғыстау облысы кеңістікті дамытудың негізгі тірек қаңқасының құрылымында. Геосаяси және геоэкономикалық факторларды есепке ала отырып, экономикалық және еңбек ресурстарын экономикалық перспективалы аудандарда және тыныс-тіршілік үшін қолайлы табиғи-климаттық және экологиялық аймақтарда шоғырландыру үдерістері елдің барлық аумақтық кеңістігін оңтайлы игерумен және жайластырумен ұштасуы қажет. Елдің 2020 жылға дейін аумақтық-кеңістіктік дамуының болжамды схемасына сәйкес, елдің әрбір өңірінің әлеуметтік-экономикалық әлеуетін дамыту және тиімді пайдалану негізінде халықтың әл-ауқатын арттыру мейлінше маңызды міндет болып табылады. Осы схемаға сәйкес, Қазақстан аумағы аумақтық дамудың үш стратегиялық осіне, яғни Солтүстікке, Орталыққа және Оңтүстікке бөлінген. Маңғыстау облысы «өсу нүктесі» Ақтау қаласымен барлық осьтерді біріктіреді және Орта Азия мемлекеттерінің шекарасы бойындағы өңірлеріне шығуды қамтамасыз етеді. Ақтау теңіз портын «ТРАСЕКА» және «Солтүстік-Оңтүстік» халықаралық көлік дәліздерінің құрамында мультимодальды көлік торабы ретінде пайдалану және алдағы уақытта Ақтау қаласында ұлттық деңгейдегі ірі сауда-логистикалық орталығын қалыптастыру мүмкіндігі бар. Осыған байланысты, Каспий макроөңіріндегі көлік тораптарына шығуды қамтамасыз ететін «Ақтөбе-Атырау-Ақтау», «Жезқазған-Ақтау», «Қызылорда-Ақтау» коммуникациялық учаскесін күшейту (көлік және темір жолдарының желілерін салу және жаңғырту) перспективалы міндет болып табылады. Қазақстанда теміржол желілерінің тығыздығы шамалы, ол аумақтың 1000 шаршы километріне шамамен 5,43 километрді құрайды. Алайда, елде өңірлер бойынша көлік желілері орналасуының әркелкілігінің дәрежесі де жоғары. Маңғыстау облысында теміржол желілерінің тығыздығы 1000 шаршы километрге шамамен 4,73 километрді құрады (Қазақстан облыстарының арасында 10 орын). Республика бойынша автомобиль жолдарының тығыздығы 1000 шаршы километрге 34,45 километрді құрайды, алайда автожолдардың көлік желісімен қамтамасыз етілуіндегі саралану да мейлінше айтарлықтай. Маңғыстау облысындағы тығыздық1000 шаршы километрге 14,63 километрді құрайды, бұл республика өңірлері арасындағы ең төмен көрсеткіш болып табылады. жүктеу/скачать 3,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|