Ќазаќстан Республикасыныѕ Ауыл шаруашылыєы министрлігі
жүктеу/скачать 273 Kb.
|
Тәжірбиелік жұмыс №1
- Бұл бет үшін навигация:
- Терминдер мен анықтамалар
|
І тарау. СТАНДАРТТАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ Нормативтік сілтемелер Осы оқулықтың стандарттау бөлімі бойынша келесі норматив- ті құжаттарға сілтеме жасалынған: ҚР СТ 1.0-2006 Негізгі ережелер. ҚР СТ 1.1-2003 ҚР МСЖ.Стандарттау және аралас іс-әрекет түр- лері. Терминдер мен анықтамалар. ҚР СТ 1.2-2002 ҚР МСЖ. Мемлекеттік стандарттарды құрастыру тәртібі. ҚР СТ 1.3-2000 ҚР МСЖ. Техникалық шарттарды мемлекеттік тір- кеу және бекіту, келісу және құрастыру тәртібі. ҚР СТ 1.14-2005 ҚР МСЖ. Ұйым стандарты. Құрастыру тәртібі. ҚР СТ 1.4-2004 стандарты ауыстыра алады. ҚР СТ 1.5-2004 ҚР МСЖ. Стандарттардың құрылуына, баяндалуы- на, ресімделуіне және мазмұнына жалпы талаптар» ҚР СТ 1.6-2004 ҚР МСЖ. Нақты стандарттарды қалпына келтіру тәртібі. ҚР СТ 1.7-2003 ҚР МСЖ. Стандарттау жөніндегі жұмыстарды жос- парлау тәртібі. ҚР СТ 1.9 - 2003 Стандарттау, метрология, сертификаттау және аккредиттеу жөніндегі халықаралық, аймақтық, ұлттық стандарттар мен нормативтік құжаттарды қолдану тәртібі. ҚР СТ 1.10-2003 ҚР МСЖ. Өнімді калалогтау. Негізгі ережелері. ҚР СТ 1.26-2001 ҚР МСЖ. Стандарттау, сертификаттау және ак- кредиттеу жөніндегі сарапшы-аудиторлар. Дайындау және аттестаттау тәртібі. Терминдер мен анықтамалар Қазақстан Республикасының стандарттау жүйесінде келесідей негізгі ұғымдар пайдаланылады: Стандарт – уәкілетті органмен көзделген тәртіппен бекітілген көп мәрте және ерікті пайдалану мақсатын техникалық реттеу объектілеріне ережелерді жалпы принциптері мен сипатталарды белгілейтін құжат; Стандарттау - „Стандарттау” деген термин ұзақ эволюция- лық жолдан өткен. Стандарттау туралы біздің түсінігіміз ғылым мен техниканың, өндірістің даму салаларымен байланысты. Ұлттық және халықаралық деңгейлердегі экономикалық байланыстардың кеңеюуімен стандарттау жүйесі де дамыды, соған байланысты тер- миндер анықталынды. Стандарттаудың халықаралық ұйымы (ИСО) 1952 жылы Стандарттаудың ғылыми принциптерін зерттеу комите-тін (СТАКО) құрды. Бұл комитеттің алдына стандарттау термин- дерінің анықтамаларын тағайындау мақсаты қойылды. Сөйтіп, стандарттау, стандарт, үйлестіру (унификация), сим- плификаттау сияқты маңызды терминдердің анықтамасы берілді. СТАКО ұсынған анықтамалар ИСО кеңесінде қабылданып, Мем- лекеттік стандарттау жүйесі белгілеген анықтамалардың негізін құрды. ИСО құжаттарында стандарттау терминіне мынадай анықтама берілді: „Стандарттау” – нақты бар міндеттерге қатысты жаппай және көп мәрте пайдалану үшін белгілі бір салада ережелерді реттеудің оңтайлы дәрежесіне қол жеткізуге бағытталған әрекет. Жалпы алғанда бұл әрекет стандарттарды жасау, жариялау және оларды қолдану процестерінде орындалады. Стандарттау жүйесі – стандарттауға қатысушылардың, өнімге, процестерге, қызмет көрсетулерге қойылатын талаптарды белгілейтін нормативтік құжаттардың жиынтығы; Ұйым стандарты - ұйым бекіткен стандарт; Халықаралық стандарт – стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым қабылдаған және тұтынушылардың қалын көпшілігінің қолы жетімді стандарт; Халықаралық стандарттау – барлық елдердің тиісті органдарының қатысуы үшін ашық стандарттау; Ұлттық стандарт – шет мемлекеттің стандарттар жөніндегі уәкілетті органы қабылдаған және тұтынушылардың қалың көпшілігінің қолы жетімді стандарт; Стандарттау саласы – стандарттаудың өзара байланысты объектілерінің жиынтығы; Аймақтық стандарт – стандарттау жөніндегі аймақтық ұйым қабылдаған және тұтынушылардың қалың көпшілігінің қолы жетімді стандарт; Мемлекеттік стандарт – уәкілетті орган бекіткен және тұтынушылардың көпшілігі қолы жетімді стандарт; Техникалық шарт – нақты өнімге, процестерге, көрсетілетін қызметтерге немесе өнімнің бірнеше түріне қойылатын техникалық талаптарды белгілейтін нормативтік құжат; Техникалық регламент – стандартқа немесе ережелерге тікелей не оларға сілтеме жасау арқылы, не осы құжаттардың мазмұнын енгізу арқылы міндетті талаптар белгілейтін нормативтік құжат; Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарты – стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен, міндетті және ұсынылатын талаптардан тұратын және тұтынушылардың қалың көпшілігінің қолы жетімді стандарт; Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттау жүйесі - өз құзіреттері шегінде стандарттау саласындағы жұмыстарды жүзеге асыратын мемлекеттік бақару органдарының, жеке және заңды тұлғалардың, Қазақстан Республикасында стандарттау жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәртібін белгілейтін нормативтік құжаттардың жиынтығы; Өзара алмасымдылық – бір бұйымның, процестің, көрсетілетін қызметтің дәл сондай бір талаптарды орындау мақсатында басқа бұйымның, жұмыстың қызметтің орнына пайдалануға жарамдылығы; Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі мемлекеттік орган – заңдарға сәйкес стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі жұмыстарды басқаруға және сертификаттау жөніндегі халықаралық немесе аймақтық ұйымдарда Қазақстан Республикасының өкілі болуға уәкілеттік берілген мемлекеттік басқару органы; Мемлекетаралық стандарттау – мемлекетаралық мүддені білдіретін объектілерді стандарттау; Мемлекеттік басқару органы - өнімнің сипаттамаларын немесе онымен байланысты сақталуы міндетті болып табылатын өндіріс процестері мен әдістерін өз құзіретінің шегінде белгілейтін орган; Стандарттау жөніндегі техникалық комитет – бекітілген стандарттау объектілері немесе қызмет бағыттары бойынша стан- дарттарды әзірлеу және мемлекеттік техникалық реттеу жүйесін құруға қатысу үшін ерікті негізде экономика салаларында құрыла- тын кеңесші орган; Стандарттау жүйесі – стандарттауға қатысушылардың, өнімге, жұмысқа және қызметке қойылатын талаптарды белгілейтін нормативтік құжаттардың жиынтығы. жүктеу/скачать 273 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|