Стандарттау объектілері:
- нақты өнім (шикізат, материал, отын, жинақтаушы бөліктер, дайын бұйымдар);
- жұмыс немесе үрдіс;
- қызмет;
- терминдер мен анықтамалар
- физикалық шама бірліктері;
- өлшеу және бақылау әдістері;
- құжаттау жүйесі;
- өндірістік технология тағы басқа ұйымдастыру әдістемелік және жалпы техикалық сипаттағы объектілер. Сондай-ақ стандарттау кез келген объектінің белгілі бір бөлігімен (жағымен) шектелуі де мүмкін. Мысалы аяқ киімнің мөлшері (размер) мен беріктігі өз ал- дына жеке стандартталуы мүмкін.
Стандарттаудың принциптері
Стандарттаудың негізгі принциптеріне мыналар жатады:
1 Жариялылық
Стандарттау жұмысы ашық жүргізілуі тиіс, яғни құпия болмауы керек (мемлекеттік қорғаныс, қауіпсіздік саласынан басқа жағдайда). Стандарт жобасын талқылау, баспаға жариялау, пікір қайшылығын болдырмау жұмыстары түрде жүзеге асуы тиіс.
2 Барлық мүдделі жақтардың қатысуы.
Нормалау жұмысына әркімнің де қатыса алатын мүмкіндігі болу. Өндіріс, сауда орындары, ғылыми және мемлекеттік мекеме- лер мен тұтынушы қауым стандарттаудың енгізілуіне жәрдем етуі тиіс.
3 Қайшылықсыз болу
Жобаны талдау арқылы қайшылықтарды анықтап, оны жою шараларын қолдануға күш салатын тәуелсіз бақылау мекемесі құрылуы тиіс.
4 Келісімділік
Стандарттар техникалық тәжірибенің нақты болмысы мен даму деңгейін айқын көрсетуі тиіс. Стандарт мазмұны өзара түсіністік тұрғысында, ортақ көзқарас, ортақ келісім жолымен анықталуы тиіс.
5 Техниканың даму деңгейіне бағытталу
Стандарт мазмұнының табиғи білім шеңберіне сәйкесу, техникалық мүмкіндігін пайдалану.
6 Экономикалық тиімділікке бағытталу
Стандарт жобасы бүкіл қоғам үшін экономикалық тиімділікке бағытталуы тиіс.
7 Ортақ пайдаға бағытталу
Стандартты қабылдаудың негізгі мақсаты ортақ пайдаға жету. Ортақ пайда жеке кәсіпорын, жеке тұлғаның мүддесінен жоғары тұруы тиіс.
8 Интернационалдық принцип
Стандарт саудадағы техникалық кедергілері жоюға, халықаралық ынтымақтастыққа бағытталуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |