Өнім сапасын қамтамасыз ету стандарты
Бұл топқа пайдалану құжаттарының стандарттары- пайдалану ережелері, паспорт, этикеткалар кіреді. Қарапайым тұтынушыға олар тауардың ілеспе құжаттары ретінде белгілі. Мұндағы негізін қалаушы стандарт ГОСТ 2.601 «КҚБЖ. Пайдалану құжаттары». Бұл стандартта күрделі техника бұйымдарының пайдалану құжаттарының мазмұны мен құрылымына қойылатын талаптар анықталған. ұл стандарт әсіресе өнімді жасаушыларды пайдалану құжатына «Қауіпсіздік техникасы жөніндегі нұсқаулар» деген бөлім енгізуді міндеттейді.
Бұл бөлімде пайдалану ережесін орындау кезінде тұтынушыларды сақтандыру мақсатында «Тиым салынады!», «Есіңізде болсын!» деген сияқты ескертулер жазылуы тиіс.
Пайдалану құжаты қаншалықты анық жазылса тұтынушы тауар сапасын басқаруға соншалықты белсенді қатысады. Өйткені тұрмыстық техниканың мерзімінен бұрын істемей қалу себептерінің 20%-ы пайдалану ережесінің бұзылуына байланысты екені анықталған.
Бұл стандарт өндірістік мақсаттағы өнімге де, халықтық тұтыну тауарларына да арналған.
Сапа жүйесінің стандарттары.Сапа жүйесіне қойылатын талаптар ең алғаш 1987 жылы ИСО 9000-9004 стандарттар тобында белгіленген. 1994 жылы өзгертулер енгізгенннен кейін стандарттардың екінші нұсқасы пайда болды. 2000 жылы үшінші нұсқа бекітілді. Бұлар:
ИСО 9000:2000 «Сапа менеджментінің жүйелері». Негізгі ережелер және сөздік;
ИСО 9000:2000 «Сапа менеджментінің жүйелері». Талаптар.
ИСО 9004:2000 «Сапа менеджментінің жүйелері». Іс қимылды жақсату жөніндегі нұсқаулар.
ИСО 9001 мен 9004 негізін қалаушы стандарттар болып табылады. Үшінші нұсқасында бұл екі стандарттар құрылымы мен мазмұны жағынан өзара толықтай үйлестірілген. Бірақта бұл стандарттардың арналуы әрқилы. ИСО 9001 сапа менеджментінің жүйесіне қойылатын талаптарды белгілейді және сертификаттау мақсатында пайдаланылады. МСО 9004 мекеменің іс қимылын түгелдей жақсарту үшін сапа менеджментінің жүйесіне әдістемелік көмек көрсетеді.
ИСО 9001, 9004 стандарттары басқа жүйелердің стандарт- тарымен (әсіресе қоршаған ортаны қорғау жүйесінің ИСО 14001, 14004 стандарттары) сиысымды түрде жоспарланған.
ИСО 9001-де жазылған талаптар шығаратын өнім немесе көрсететін қызмет түріне қарамай барлық мекемелер үшін ортақ. Егер қандай бір мекеменің өз ерекешелігіне байланысты ИСО 9001 – дің қандай бір талабын қолдану мүмкін емес болса онда ол талапты қалдыруға (алып тастауға) болады. Бірақ бұл жағдай мекеменің тұтынушы талабына сай өнім шығару мүмкіндігіне кері әсер етпеуі тиіс.
Басқару және ақпараттық стандарттар жүйесі. Басқару мен ақпарат бір-бірімен тығыз байланысты. Дер кезінде толық ақпарат – дұрыс шешім қабылдаудың негізігі шарты болып табылады. Бұл бағыттағы стандарттардың негізгі мақсаты-басқару және ақпараттық технология құжаттарын сәйкестендіру.
Басқару құжаттары жөніндегі стандарттар. Үкіметтік жоғарғы мекемелерден бастап кішігірім сауда ұйымдарына дейінгі ке-келген басшылық апараттарына басқарма шешімін бекіту қажет- тілігі туындайды. Басқару іс қызметін жүргізу барысында басқару құжаттарының жиынтығы құрылады.
Халық шаруашылығы мен қоғамдық өмірдің өркендеуіне байланысты ақпарат көлемінің ұлғаюы басқару құжаттарының молая түсуіне ықпал етуде. Сонымен қатар құжаттарды құрас- тырып, өндеуге жұмсалатын шығында өсе түсуде. Батыстық фирма- лардың мәліметтеріне қарағанда іс-қағаздарын жасаудағы ұқыпсыз- дықтан, компаниялар апта сайын миллиондаған доллардың зиянын шегеді екен.
Басқару құжаттарының шығынын азайту жолдарының бірі ақпарат артықшылығын қысқарту арқылы оларды сәйкестендіру стандарттау, құжатты құрудың ортақ үлгісін жасау, біріккен терменологияны қолдану, мәтінжі типтендіру болып табылады. Осы бағытта 1970-1980 жылдары жүргізілген жұмыстар құжаттаудың сәйкестендірілген жүйесін (ҚСЖ) жасаумен аяқталады.
Басқару құжаттарына ұйымдастыру-жарлықтық, сырқы сауда, есепті статистикалық, бухгалтерлік қаржылық, есептік-ақшалық және басқа құжат түрлері жатады.
Мысалы үшін ұйымдастыру-жарлықтық және сыртқы сауда құжаттарын алып қарайық:
Достарыңызбен бөлісу: |