Жас құрт – сүзбеде тұрған құртың сары маймен жентектелген түрі; шай дастархан тағамы.Ертеде жас құртты мипалауға, құйрық – бауырға қосқан. Құрттың сарысуына сүт қосып қайнатып, ірімшік жасайды, ауырған малға ішкізеді, тері илеуге пайдаланады.
Көбік – қайнап жатқан құрттың қалқып алған беті: майлы, кенеулі ас.
Көбікті жас балалар мен қарияларға қалқып беретін болған.
Ыстық құрт – қайнап жатқан құртқа май қосып сапырып ішетін кенеулі ас. Өкпе ауруына, суық тигенде ем болып саналған.
Сықпа құрт – қапқа құйылған ашыған айраннан жасалған құрт; сұзілген айран тұздалып, əр түрлі формаға келтіріліп, тақтайшаға кептіріледі.
Малта– езілген құрттың түйіршектері; əрі жұмсақ, əрі дəмді ас болып саналады. Ұзақ жолда ауызға салып, суын сорса, əрі сусын, əрі қорек болады.
Езген құрт – астауға ұнталған, келіге түйілген немесе диірменге тартылған құрт; сорпаға, тұздыққа, көжеге жəне басқа тағамдарға қосу немесе сұйық күйінде ішу үшін кепкен құрт езіледі.
Ақ малта – езген құрттың ең соңғы шайындысы, сұйық күйінде ішеді; өте жағымды жəне тез сіңетін тағам.
Ұнтақ құрт – арнайы түйіп ұсатқан немесе қап түбінен жинап алған үгінді. Оны сүттің піскен қаймағына салып жейді.
Құрт-май – сары майға батырылған кепкен сықпа жалпақ құрт. Асығыс уақытта дастарханға дəм таттыруға қояды. Құрт, ірімшік, май тағамдарының қосындысы да құрт-май деп аталады.
Құрт-көже – көжеге қосылған езілген құрт; кенеулі, күшті, қадірлі ас. Қазақ арасында сорпаға, көжеге құрт езіп ішу кең тараған.
Достарыңызбен бөлісу: |
