Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі «Өрлеу» баұо ақ филиалы оқо бойынша педагогикалық Қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты диктант мәтіндерінің жинағЫ
жүктеу/скачать 303,15 Kb.
|
ДИКТАНТ МӘТІНДЕРІ
| Болат Сарыбаевтың еңбегі
Алматыда қазақ халқының Ықылас атындағы музыка аспаптары мұражайы бар. Оның негізін қалаушы – Алматы Мемлекеттік Құрманғазы атындағы консерваториясының доценті Болат Шамғалиұлы Сарыбаев. Ол 1970 жылдардан бастап көне аспаптарды жинаған. Мұражайдың төрінде домбыра тұр.Ол – дала күйшілерінің бірі, Құрманғазының шәкірті – Дина Нұрпейісованың домбырасы. Ол осы қарапайым домбырадан күй орындап,1939 жылы Мәскеуде өткен халық орындаушылыраның Бүкілодақтық байқауына қатысты. 1925 жылы Парижге гастрольдік сапармен барған Әміре Қашаубаевтың домбырасы да осында тұр. Мәскеудегі өте үлкен кітапханада Г.Зелинскийдің 1910 жылы басылып шыққан «Қырғыз» атты поэмасын оқи отырып, Б.Сарыбаев кітапқа түсірілген суреттерді көріп қуанады.Ол суреттерде қазақтың киіз үйінің керегесіне ілінген домбыра, қобыз, асатаяқ сияқты көне аспаптарға көзі түседі. Іздеп жүріп, оларды Семей қаласындағы Абайдың мұражайынан табады. (113 сөз) Көктемде Екі күннен кейін мен қалаға жүріп кеттім. Каспий суының жаңа ашылған кезі. Лай судың үстінде болбырлау сұрғылт сеңдер теңселе жылжиды. Оларды біздің қайығымыз қуып жетті де, басып озды. Сеңдер қайықтың жақтауына соқтығып, шатынай айырылып қалып жатты. Толқындарды жарға айдап, «жорға жел» ойнақтады. Бөшке, қап, жәшік сияқты ауыр жүк артқан моторлы қайық тербеліп келеді. Рульді ұстап келе жатқан жас жігіт еді. Оның үстіне қырма қой терісінен істеген, омырауы әр түсті жіппен кестелеген әсем пешпеті бар. Оның жүзі сабырлы, салқын қанды еді. Қайықтың тұмсық жағында көмекшісі отыр. Бұл– үстіне жыртық шекпен киген, белін арқан жіппен буған, басында көнетоз қалпағы бар, үсті-басы үрпі-түрпі бір мұжық еді. Ол ұзын ағашқа ілген темір ілмекпен сеңдерді серпіп қояды. (113 сөз) Найман-Ана Найман-Ана Сарыөзектің жазық даласында ұясы бұзылған құстай шырылдап, айналып жүрді де қойды. Енді не істерін, не күтерін де білмейді. Жуан-жуандар қалың малын енді өз ордасына қарай жақындатып айдап кете ме, жоқ әлде Найман-Ананы ұстап алудың амалын ойлап аңдуға көше ме - белгісіз. Ойы он саққа кетіп, таса-тасаны сағалап, әлгілерді алыстан көздеп жүріп , екі жуан-жуан табыннан алыстап, ауылдарына қайтып бара жатқанын көріп, қатты қуанып қалды.Әлгі екеуі артына қарайламай, қатарласып кетіп барады. Олар әбден алыстап кеткенше Найман-Ана көз алмай тұрып, ақыры ұлына оралуға бекінді. Бұл жолы баласын қалайда алып кетуге бел байлады.Мәңгүрт те болса – өз перзенті, мәңгүрт болғаны баласының кінәсі емес, тағдырдың салғаны, жойпат жаудың қатыгез қара жүректілігі; ал бірақ ана өз балапанын жау қолында құлдықта қалдыра алмас. (115 сөз) жүктеу/скачать 303,15 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|