Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлiк қоғамы абиева г. С., Молдаш ы.Ә., Мауленова б. Т

287
 
Сурет 192 - Сальникті тығыздағышты ауыстыру. 
Шпиндель мен корпус арасындағы саңылауды резеңке сақиналармен 
нығыздау сақиналарды ауыстыру арқылы қалпына келтіріледі. Егер резеңке 
сақина шпиндельге киілгее, онда оның жұмыс қабілетін шпиндельге бірнеше 
қабат фум таспасын немесе жіп қабатын орап, ішінара қалпына келтіруге 
болады; олар сақинаны кеңейтеді және оны жабылатын бетке тығыз қысады.
Зауытта жасалған резеңке сақинасы болмаған жағдайда, оны 
қалыңдығы 4 мм резеңкеден жасауға болады. Резеңке сақинаны жөндеу 
немесе ауыстыру кезінде оның жанасатын бетін мұқият тазартады. Қауіптер 
мен сызаттар қалдыратын ажарлау терілерін және басқа да абразивті 
материалдарды пайдалануға жол берілмейді, өйткені бұл ретте герметиктілігі 
бұзылады және сақиналар тез тозады.
Вентильді бастиектердегі 
дөңгелек
 
тұтқалар
келесідей ретпен 
ауыстырылады:
1. Керамикалық дөңгелек тұтқаны қолмен ұстап, сәндік түйме мен 
тұтқаны арасындағы саңылауға бұрағыш немесе пышақ енгізеді және оларды 
бұрап, түймені алады.
2. Содан кейін бұранданы бұрап, дөңгелек тұтқа пен жапсырманы алып 
тастайды.
3. Жаңа керамикалық дөңгелек тұтқаны жапсырмаға, содан кейін 
шпиндельге кигізіп бұрандамен бекітіледі.
4. Егер бұранданың бұзылуынан дөңгелек тұтқа бекітілмесе, онда 
бұранда сол диаметрлі жез бұрандасымен ауыстырылады.
5. Болат бұрандаларды пайдалану кезінде оларды қою майлау 
материалымен (вазелинмен) жабу керек. Керамикалық дөңгелек тұтқалар 
гайкамен бекітілген көк немесе қызыл түсті көрсеткіш орнатылған екі 
(төменгі және жоғарғы) жез жапсырмалардың көмегімен бекітілуі мүмкін. 
Бұл жағдайда дөңгелек тұтқа келесідей ретпен ауыстырылады. Алдымен 
гайканы бұрап, содан кейін көрсеткішті алып, бұранданы бұрап, шпиндельге 
кигізілген төменгі жапсырмадан тұтқаны алып тастайды.
6. Жаңа дөңгелек тұтқа төменгі жапсырмаға кигізіледі, бұрандасы бар 
жоғарғы жапсырмаларды тұтқаның тесігіне салады және бұранданы 

288
шпиндель тесігіне бұрайды. Содан кейін көрсеткішті салып, гайканы 
бұрайды.
Полимерлі дөңгелек тұтқалар тікелей шпинделге декоративті басы бар 
винтпен немесе сәндік батырмасымен жабылған винтпен бекітіледі.
Ершіктер
 
тозған немесе кавитациялық эрозия кезінде жөнделеді. 
Зақымдануды анықтау үшін ершіктер тексеріледі. Бұл ретте оның бетінде 
орналасқан жолақтар мен ойықтарға назар аударады. Қарауға ыңғайлы болу 
үшін электр шамдары мен айнаны пайдаланады. Ершіктегі елеулі ақауды 
саусақпен оның бетіне жүргізіп көруге болады. Ершіктің зақымдалуын 
вентиль бастиегінің орнына араластырғыш корпусына бұралатын 
бағыттауыштан фрезамен жояды: фреза бұрылғанда металдың зақымдалған 
қабаты шұрадағыдай алынады. Бұл мақсатта соңында гайкалар және 
шайбалармен бекітілген суға төзімді ажарлау терісі бар өзекшеден тұратын 
ажарлау дискісін қолдануға болады. Өзек қол немесе электрлік бұрғылау 
машинасының патронында бекітілген. Металл қабатын ершіктен алуға 
болмайды, өйткені бұл ретте корпусты құю кезінде пайда болған ойықтар 
ашылуы мүмкін.
Ойықтар пайда болғанда ершікті, ұзындығы 8-10 мм, ішкі диаметрі 8 
мм мыс немесе жез түтіктер кескінін эпоксидті желіммен престеу арқылы 
қалпына келтіруге болады Түтік корпуста нық ұсталуы үшін, онда түтік 
диаметрінен 0,1–0,2 мм аз диаметрлі тесіктер бұрғыланады. Түтіктің бір 
ұшын конусқа ұштап, желіммен бұрғыланған жерге кіргізеді. Содан кейін 
корпусқа қатты ағаштан сына салынады және балғаның жеңіл соққыларымен 
түтікті тесікке нығыздайды.
Айналмалы
 
құюлар
. 
Құюлар
 
келесі
 
тәртіпте
 
жөнделеді
:
1. Салмалы гайканы бұрап, тежегіш сақинаны босатып, корпустан 
құюды шығарады.
2. Резеңке тығыздағыш сақинаны тексереді, оның ішкі бетін қоқыстан 
тазартады. 
3. Резеңке сақина тозған болса, оны ауыстырады.
4. Сақина болмаған жағдайда құюдың герметикалануы вентиль 
бастиегіндегідей уақытша қалпына келтіріледі.
Жалпақ сақинаны пайдалана отырып жасалған төгілу тығыздағышынан 
судың ағып кетуі кезінде тежегіш бұранданы, содан кейін салмалы гайканы 
бұрап алады. Тегіс сақинаны құюдың соңынан алып тастайды және оны 
қалыңдығы 1,5-2,0 мм резеңкеден жасалған жаңасымен ауыстырады (Сур. 
193). 

289
Сурет 193 - Қол жуғыштың ақауларын анықтау 
Қосқыштар
 
құрылымдық ерекшеліктеріне байланысты жөнделеді. 
Тығыздағыш шығыршықты, тығыздағыш толтырғышты ауыстырады, ескі 
құрылымды араластырғыштарындағы тығынды ысқылайды және т.б.
Икемді
 
құбыршек
.
Металл қаптама зақымданған жағдайда (сынық, 
орамның ажырауы)
 
құбыршектің қисайған шетін қалпына келтіріп, оны 
көрші орамның шетіне сәл бұрау арқылы ендіру қажет. Қаптаманың ішіне 
кіргенде құбыршек бұрылады және оның бүтіндігі қалпына келтіріледі. 
Құбыршектің жиі зақымдануы кезінде (корпустың гайкасының жанында) 
шағын бөлікті жойып, гайкамен қысылуы үшін құбыршектің қалған бөлігінің 
жиектерін қысқыш пен кеңейтеді. Егер резеңке түтікте ақау болса, оны 
жаңасымен ауыстырады.

жүктеу/скачать 12,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: