Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлiк қоғамы абиева г. С., Молдаш ы.Ә., Мауленова б. Т
жүктеу/скачать 12,6 Mb. Pdf көрінісі
|
143. kz 1403000 слесарь сантехник
| Қысым
реттегіштері шығынға қарамастан жүйеде тұрақты қысымды ұстайды. Тікелей қысымды реттегіш келесі түрде жұмыс істейді (Сур. 50). Тікелей әсер ететін қысым реттегіші келесідей жұмыс істейді. Реттелетін желідегі судың белгілі бір шығыны кезінде жүктің қозғалысы арқылы қажетті қысым белгіленеді және клапандар белгілі бір күйде орнатылады. 1 — клапан ершігі; 2 — екі қатарлы клапан; 3 — корпус; 4 — шток; 5 — рычаг; 6 — мембраналық бастиек; 7 — мембрана; 8 — импульстік түтік; 9 — жылжымалы жүк; 10-алмалы-салмалы жүк Сурет 50. Тікелей қысымды реттегіш 69 Су ағынының жоғарылауымен реттеушіде қысымның жоғалуы артады, бұл реттегіш пен камерадан кейін желідегі қысымның төмендеуіне әкеледі. Нәтижесінде диафрагмада қысым төмендеп шток пен клапандар бірге жоғары көтеріледі, бұл қақпақ, клапандар арасындағы ағынның көлемін ұлғайтады және реттегіштегі қысымның төмендеуін азайтады. Су шығынын азайту және кіріс қысымының ауытқуы кезінде реттеуіш ұқсас түрде жұмыс істейді. Қысым тұрақтандырғышы су бөлу арматурасының алдында тұрақты қысымды ұстап тұрады және су шығынын 40% - ға дейін азайтады. Қысым реттегішінен айырмашылығы тұрақты су шығыны болмаған кезде герметипен жабуды қамтамасыз етеді. Су тарату арматурасының алдында қысымды тұрақтандыру үшін пәтерлік қысым реттегіші қолданылады. Оның әрекет ету принципі келесідей: камерадағы қысым жоғарылаған кезде мембрананың реттегішінің артындағы мембрананың жоғары иіледі және онымен байланысты катушка өтпелі тесікті жабады, соның нәтижесінде реттегіштің артындағы желіге судың кіруі азаяды. Қысымның төмендеуі кезінде катушка төмендейді және желіге судың қол жетімділігі артады (Сур. 51). 1-салмалы гайка; 2-қақпақ; 3-серіппе; 4, 5-гайкалар; 6-диафрагма; 7- тарелка; 8 - корпус; 9-алтын; 10-төсем; 11-төменгі қақпақ; 12-шайба; 13- грундбукс; 14-сальник гайкасы; 15-шток; 16-маховик; 17-тығын Сурет 51- Пәтер қысым реттегіші 70 Екі жақты реттеу және үш жақты крандар жылыту аспабына түсетін су мөлшерін реттеу үшін қызмет етеді (Сур. 52). Орнатпас бұрын арматураны тексеріп, дайындап аламыз және оны сынақ кезінде орнында ауыстыруға болмайды. Клапанды қайта қарап тексеруге материалын тазарту, бөлшектерді шаю, гидравликалық немесе пневматикалық сынақтарды жабық және ашық күйде қарау жұмыстары жатады. Тексеру кезінде бөлшектердің, сальникті орамның, тығыздағыш беттердің сапасы анықталды. Бөлшектердің беті тегіс болуы керек - қабықшалар, жарықтар, тырнақтар, чиптер болмауы және олардың ішкі қуыстары таза болуы керек. 1-корпус; 2-жиналмалы сақина; 3-тығыздаманы толтыру; 4-тұтқалар; 5- реттегіш; 6-көрсеткіш; 7-тығын Сурет 52- Екі жақты реттеу және үш жақты кран Жіп профилі толық болуы керек, жыртылған жіптерсіз және қақпақтарсыз, қақпақшалардың шпиндельдері жылтыратылған, қақпақшалар клапандарының соққысы тегіс, тығынсыз, шар клапандардың қозғалу бағытына сәйкес келуі керек. Қатерлер, сызаттар, қоныштылар, тығыздағыш беттерде деформацияға жол берілмейді. Бұл беттердің сапасын жұмсақ грифельмен немесе бормен бірнеше жерлерде радиалды бағыттағы қауіптерді енгізе отырып тексереді. Тығыздағыш беттер жанасуға әкеледі және қарама-қарсы бағыттардағы айналымның төрттен біріне екі-үш рет бұрылады. Жақсы жабылған беттерде тәуекелдер біркелкі жойылады. Тексеру немесе герметикалығын сынау кезінде анықталған тығыздағыш беттердегі ақаулар жойылады. Түзету тәсілі ақаудың көлеміне байланысты болады: забойиналар, тәуекелдер, тереңдігі 0,33 мм астам қоныштылар токарлық, сүргілеу, тегістеу станоктарында механикалық өңдеумен; тереңдігі 0,3—0,01 мм — қолмен немесе механикаландырылған құралмен шабрлеумен; 0,01 мм — ден кем- ысқылаумен. Сапасыз резеңке тығыздағыштар ауыстырылады. 71 Тығыздағыш беттерді ысқылаумен тығыздағыштың герметикалығын қамтамасыз ететін кішкене кедір-бұдырлар жойылады. Сүрту абразивті материал қабаты қолданылған тығыздағыш беттерді өзара жылжыту арқылы орындалады. Сүрту үшін ұнтақтан (салмағы бойынша 70-80%) және парафиннен (20-30%) тұратын абразивті пасталар қолданылады. Алдын ала ысқылау кезінде корунд ұнтағы қолданылады. Соңғы жеткізу үшін хром оксиді, стеарин және селикагельден тұратын ГОИ пастасы қолданылады. ГОИ пастасы үш сортты шығарады: қара түсті, орташа-қара жасыл және жұқа-жасыл түсті ашық түсті. Қолмен ысқылау келесідей орындалады(Сур. 53а). Жабылатын беттерді шаңнан, кірден тазартып, құрғақ сүртеді. Содан кейін кран корпусын тесікпен жоғары қысады. Тығынға немесе конустық ысқырыққа тегіс қабатпен абразивті паста жағылады, содан кейін жабылатын тесікке енгізіледі. Тығынның немесе притирдің құйрығына қақпақты кигізіп, толық емес айналым жасай отырып, бір, екінші жағына айналдырады, содан кейін толық айналым жасайды. 15-20 айналымнан кейін притирді алып тастайды, шүберекпен құрғатып сүртеді, оған абразивті паста жағады және жабылатын беттер күңгірт болғанға дейін кранмен бірге тығындарды жалғайды. 1 — қысқыш; 2 — корпус; 3 — притир; 4 — жаға; 5 — қысқыш құрылғы; 6 — электр қозғалтқышы; 7 — шток; 8—шток қысқышы; 9-диск; 10-сақина Сурет 53. Арматураны қолмен (а) және ВМС-42 (б) станогында ысқылау) Бояудың сапасы бормен немесе түсті қаламмен тексеріледі. Ол үшін конустық бетінің бойымен тығындар бормен сызық жүргізеді, тығынды корпусқа салады және 1-2 толық айналым жасайды. Егер бор сызығы 72 біркелкі жойылса, онда тығын дұрыс сүртіледі. Тегістеуді тездету үшін қолмен бұрғылауды қолдануға болады, оған тегістеуіш бекітіледі. Клапандардың ершіктерін тегістеу үшін тегістеуіш матамен желімделген тұтқалары бар ағаш дискілер қолданылады, кейде олар теріге жағылады, оған паста қолданылады Ысырмаларды ВМС -42 станогында сүртеді (Сур.53б). Онда диаметрі 50-ден 200 мм-ге дейінгі екі ысырманың дискілерін бір уақытта ысқылай аласыз, олар қысқыш құрылғыға бекітілген. Қысқышқа орналастырылған ысырманың штоктары клиноремендік беріліс және редуктор арқылы электр қозғалтқышынан қайтымды-үдемелі қозғалысты алады. Шток жапқыштың дискілерін тығыздағыш сақиналар бойынша жылжытады, жапсарлас тығыздағыш беттерді ысқылайды. Арматураны гидравликалық сынауды корпустың және арматураның басқа да бөлшектерінің беріктігін және бекіту органының герметикалығын, тығыздаманы және басқа да тығыздағыштарды тексеру үшін жүргізеді. Жылыту, суық және ыстық сумен жабдықтау жүйелеріне арналған арматураны 120 с бойы гидравликалық қысыммен немесе 30 С бойы 0,15 МПа пневматикалық қысыммен сынайды, бұл ретте қысымның төмендеуіне жол берілмейді. Төмен қысымды газ құбырларына арналған арматураны 0,2 МПа гидравликалық немесе пневматикалық қысыммен және жапқыш органның тығыздығына, сальниктің және басқа да элементтердің тығыздығына — 1,25 жұмыс қысымындағы пневматикалық қысыммен сынайды. Төмен қысымды газ құбырларына арналған тығынды шүмектерді 300 С бойы қатты тығыздалған беттерде тығыздыққа сынайды, бұл ретте қысымның төмендеуі 0,1 кПа, және қалыпты смазанных тығыздағыш беттерінде кезде қысымның төмендеуі рұқсат етілмейді. Арматураны сынау үшін арнайы құрылғылар, ванналар мен стендтер пайдаланылады. Беріктігін сынау кезінде арматураны айлабұйымда бекітеді. Содан кейін кранды ашып, құбыр арқылы сыналатын арматураны сумен толтырады. Осы уақытта арматураны қарап, ақауды анықтайды. Бекіту органының герметикалығын анықтау үшін оны жабады және корпустың төменгі бөлігіндегі қысымды белгіленген шамаға дейін көтереді. Егер бұл жағдайда су ағып кетпесе, онда бекітілген орындар герметикаланған болып саналады. Ваннадағы ысырмаларды сынау толығымен механикаландырылған. Беріктікке сынау кезінде ысырманы бітеуіштері бар пневмоцилиндрлермен қысады және ванна пневмоцилиндрмен көтеріледі. Бұл ретте ысырма толығымен суға батырылады, содан кейін ысырма қуысына сығылған ауа беріледі. Көтерілген ауа көпіршіктері корпустағы немесе сальниктегі ақауларды көрсетеді. Сынаудан кейін ванна төмендейді (Сур.54). Арматураны герметикалыққа сынау кезінде жабық ысырманы ваннаға және ысырмаға бір жағынан саңылаулары бар Бітеуішті қысады (судың шығуы үшін). Ысырманың қуысына су беріледі. Егер бекіту герметиктелмеген болса, су ысырма мен бітеуіш тіліктері арқылы тамшылайды. |