Байланысты: Заңнама ж.е Денсаулық экономикасы РК№1
Билет №13 1.Қазақстан және Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) елдері денсаулық сақтау жүйесінің заңнамасы. Қазақстан үшін денсаулық сақтау жүйесі бойынша ЭЫДҰ жобасы
Қазақстанмен денсаулық сақтау жүйесінің жобасы екі шолудан тұрады:
1) Стратегиялар қаралатын және стационарлық компонент пен медициналық-санитариялық алғашқы көмек компоненті кіретін жүйенің тиімділігін жоғарылату жөніндегі ұсынымдар дайындалатын денсаулық сақтау жүйесіне шолу; 2) Ұлттық денсаулық сақтау шоттарына шолу. Бұл құжат жоғарыда көрсетілген екі жобаға бөлінген ЭЫДҰ жобасы үшін Қазақстанға арналған денсаулық сақтау жүйесі бойынша техникалық тапсырмадан тұрады.
1. Қазақстан үшін денсаулық сақтау жүйесіне шолу
Анықтамалық ақпарат
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі (бұдан әрі – ДСӘДМ) стационарлық және медициналық-санитариялық алғашқы көмек реформаларына назар аудара отырып, Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесіне ЭЫДҰ шолуын жүргізуге қызығушылық танытты. Бұл жобаның негізгі міндеті халықтың медициналық көмекке сұранысымен байланысты денсаулық сақтау жүйесінің қолжетімділігін, тиімділігін, нәтижелілігін жақсарту және тұрақты дамуы жөнінде ұсыныстар дайындау болып табылады.
Жоба соңғы он жылда ЭЫДҰ жүргізген денсаулық сақтау жүйесінің тиімділігін бағалау жөніндегі кең ауқымды жұмысына негізделеді. Жобаны ЭЫДҰ Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің консультациялар процесіндегі осы саладағы жұмысын және тәжірибесін негізге ала отырып жүргізеді.
Жоба келісімге қол қойылғаннан кейін үш айдан соң басталады және оған қол қойылғаннан кейін 24 айдың ішінде қорытынды есеп жариялау арқылы аяқталады. Оған Келісімге қол қойылғаннан кейін 5-8 айға жоспарланған алғашқы «бастау» семинары мен танысу сапары арқылы елеулі ақпарат алмасу кіреді, бір жылдан соң түпкілікті есептің қорытындылары берілгеннен кейін екінші семинар өткізіледі. ЭЫДҰ үшін осы жоба шығыстарының жалпы сомасы 600000 бағаланып отыр.
Қазақстанның тиімді, қолжетімді және жоғары білікті денсаулық сақтау жүйесін құру Қазақстан үшін саясаттың басым бағыты болып табылады
Тәуелсіздік алғаннан бері Қазақстан медициналық көмекке қолжетімділікті кеңейтуге (атап айтқанда, Солтүстік Қазақстанда және басқа ауылдық аудандарда) бағытталған денсаулық сақтау саласында амбициялық реформаларды жүргізді, осылайша, пациент шығыстарының есебінен медициналық қызметтерге ақы төлеудің шамадан тыс таралған тәсілінен қаржылық қорғауды күшейтті және стационардағы бұрыннан қалыптасқан мамандандырылған көмекке тәуелділікті азайтты. Пациенттердің саны мен стационарда болу күні 2005 жылдан бастап 2012 жылдар кезеңінде 30 %-ға қысқарды, ал өмір сүрудің орташа ұзақтығы 70 жастан асты, қазіргі уақытта орташа еуропалық деңгейге жақын. Денсаулық сақтау саласын реформалаудың және дамытудың 2005 – 2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы, «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексі (2009 жыл) және Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесі жөніндегі тұжырымдама (2009 жыл) сияқты реформалардың арқасында осы салаларда елеулі прогреске қол жеткізілді. Қызметтерді көрсету және қаржыландыру жауапкершілігін облыстар (өңірлер) деңгейіне беру адамдардың қажеттілігіне анағұрлым елгезектікпен ден қоятын жүйені құруда маңызды қадам болды.
Денсаулық сақтау саласын дамытудың «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы (2011 – 2015 жылдар) стационарлық сектордан медициналық-санитариялық алғашқы көмекке өтуге баса назар аудара отырып, тиімділікпен, қолжетімділікпен және сапамен ерекшеленетін денсаулық сақтау жүйесінің одан әрі эволюциясын көрсетеді. Алайда әлі де маңызды проблемалар бар. Соңғы жылдары аурухана төсектері санының және ауруханаларда орташа болудың қысқарғанына қарамастан, ЭЫДҰ-ның орташа көрсеткішімен салыстырғанда Қазақстанда ауруханалық төсектер тығыздығы бұрынғысынша жоғары және облыстар арасында айтарлықтай орын алып отыр. Пациент есебінен медициналық қызметтерге ақы төлеу шығыстары әлі де жоғары болып қалуда (денсаулық сақтауға арналған ұлттық шығыстардың жалпы көлемінен 30 %-ға жоғары), бұл мемлекет қаржыландыратын денсаулық сақтау жүйесінің қолжетімділігі мен сапасы деңгейінің төмен екенін және денсаулық сақтау қызметтерін пайдаланатын пациенттер тобынан кейбір адамдардың бас тартуын көрсетеді. Инфекциялық емес аурулар ауыртпалығының өсуі, өмір сүру ұзақтығының және онкологиялық және басқа ауруларды диагностикалағаннан кейін өмір сүру қабілеттілігі деңгейінің салыстырмалы төмендеуі де медициналық көмектің сапасын одан әрі жетілдіру қажеттілігін көрсетеді.
ЭЫДҰ не ұсына алады?
ЭЫДҰ денсаулық сақтау жүйесін нығайту бойынша стратегиялық ұсынымдарды дайындау жөнінде мол тәжірибесі бар денсаулық сақтау жүйесінің тиімділігін халықаралық бағалау және салыстыру жөніндегі әлемдік көшбасшы болып табылады
ЭЫДҰ-ның денсаулық көрсеткіштерін бағалау және денсаулық сақтау ресурстарын пайдалану жолымен денсаулық сақтаудың тиімді жұмысына қол жеткізу бойынша елдерге көмек көрсетуде, сондай-ақ медициналық көмектің қолжетімділігін, тиімділігін және сапасын жоғарылатуға ықпал ететін стратегияларды талдауда бірегей тәжірибесі бар. Біздің жұмыстың басым бағыттары денсаулық сақтау жүйесінің тиімділік көрсеткіштерін және медициналық көмектің сапасын бағалауды, денсаулық сақтау жүйесін қаржыландыруды және жұмсалатын қаражаттың тиімділігіне қол жеткізуді, денсаулық сақтаудың кәсіптік ресурстарын жоспарлау мен дамытуды, сондай-ақ созылмалы ауруларды тиімді жою үшін экономикалық стратегия, қаржылық және әлеуметтік саясат бойынша ұсынымдарды дайындауды қамтиды. Сараптамалық бағыттардың осы салаларының жұмысы Қазақстан үшін денсаулық сақтау жүйесінің тиімділігін қалай жақсарту саясаты мәселелері бойынша тиісті ұсынымдар беру үшін біріктірілуі және бейімделуі мүмкін.
Біз медициналық көмектің тиімділігіне, нәтижелілігіне, қолжетімділігіне және тұрақтылығына назар аудара отырып, ұлттық денсаулық сақтау жүйелерінің шолуларына тұрақты стратегиялық талдаулар мен бағалау жүргіземіз. Олар біздің бұрыннан қалыптасқан халықаралық денсаулық сақтау статистикасының дерекқорына (медициналық көмекке қажеттілікті, денсаулық көрсеткіштеріне қатысты қол жеткізілген жүйелік ресурстар мен нәтижелерді қамтиды) және біздің ЭЫДҰ-ның барлық денсаулық сақтау жүйесіндегі алдыңғы қатарлы саяси стратегияларының дамуы туралы білімдерімізге негізделеді. Осы қызметтің нәтижелерін бағалау және тиісті стратегиялық тәсілдерді айқындау қабілеті Қазақстан үшін денсаулық сақтау жүйесін реформалаудың одан арғы кезеңдерін тиісінше жүргізуде ұсынымдарды дайындау үшін қолданылатын болады.