Ќазаќстан республикасыныњ

мұндағы, Т_т – тауарды жылжыту мен өткізуді ұйымдастыру тиімділігінің критерийі; Р_ө – өнім рентабельділігінің қатысты көрсеткіші; Д_Т – дайын өнімнің тауарлығының салыстырмалы көрсеткіші; Ө_қ – өндірістік қуаттарды пайдаланудың салыстырмалы көрсеткіші; Ы_т – өнімді өндіруді ынталандыру тетіктері мен жарнама тиімділігінің салыстырмалы көрсеткіші; 0,37; 0,29; 0,21; 0,14 – көрсеткіштердің салмақтыық коэффициенттері.

Тауардың бәсекеқабілеттілік критерийлерін есептеу бірінші әдісте сипатталған формула бойынша жүргізіледі.

Жалпы түрде аталған әдіспен кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің коэффициентін есептеу алгоритмі үш сатылы әдісті қарастырады:

Көрсеткіштерді салыстырмалы шамаларға (баллдарға) ауыстыру үшін оларды базалық көрсеткіштермен салыстыру жүргізіледі. Базалық көрсеткіштер ретінде (салыстыру базалары) төмендегі мәліметтерді алуға болады:

• 
  орташа салалық көрсеткіштер;
  
• 
  кез-келген бәсекелесуші кәсіпорынның немесе нарықтың аталған сегментіндегі жетекші – кәсіпорынның көрсеткіштері;
  
• 
  бағаланатын кәсіпорынның өткен кезеңдегі көрсеткіштері.
  

Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің бұл әдіспен бағалау кәсіпорынның шаруашылық қызметінің барлық маңызды жақтарын бағалауды қамтиды. Жеке көрсеткіштердің қайталануын болдырмайды, салалық нарықтағы кәсіпорын жағдайын тез және объективті тұрғыдан сипаттауға мүмкіндік береді. Бағалау барысында әр түрлі уақыт аралығындағы көрсеткіштерді салыстыруды кеңінен пайдалану, бұл тетігі жеке бөлімдердің қызметін жедел бақылау нұсқауының әдісі ретінде қолдануға мүмкіндік береді.