Ќазаќстан республикасыныњ
жүктеу/скачать 1,98 Mb.
|
Ќазаќстан республикасыныњ
| Несие берушілердің талаптарын қанағаттандыру тәртібі келесідей тәртіпте жүргізіледі:
Таратылатын заңды тұлға жауапкершілікте болатын, қажетті нақты төлемдерді жинақтау жолымен денсаулыққа немесе адам өміріне зиян тигізгені үшін азаматтардың талаптары қанағаттандыру. Еңбек шарты бойынша жұмыс істеген тұлғаларға өтемақыларды және еңбекақы бойынша есеп айрысулар, оның ішінде жалақыдан ұсталып қалған қарыздар мен алименттерді және міндетті зейнетақы жарналарын төлеу, сонымен қатар авторлық құқықтар бойынша сыйыақыларды төлеу жүргізіледі. Таратылатын банкроттың мүлкімен қамтамасыз етілетін міндеттемелері бойынша талаптар сомасын қамтамасыз ету. Бюджет пен бюджеттен тыс қорларға міндетті төлемдер бойынша қарыз өтеледі. Заңнамалық актілерге сәйкес басқа несие берушілермен есеп айрысулар жүргізіледі. Әрбір кезектің талабы алдыңғы кезектің талабы қанағатандырылғаннан кейін ғана қанағаттандырылады. 14.3. КӘСІПКЕРЛІК ҰЙЫМНЫҢ ТҰРАҚСЫЗДЫҒЫ (БАНКРОТТЫҒЫ) Кәсіпорындардың (ұйымдардың) банкроттық механизмі Қазақстан Республикасының «Банкроттық туралы» Заңына сәйкес жүзеге асырылады, ол арнайы процедураларды өткізу, төлемқабілетсіз борышкерді сауықтыру, заңды тұлғаны банкрот деп тану мен оны тарату, сонымен қатар таратудың соттан тыс процедурасын өткізу тәртібі мен шарттарын анықтайды. Төлемқабілетсіздік деп борышкердің ақшалай міндеттемелер бойынша несие берушілердің талаптарын, оның ішінде жалақыны төлеу бойынша талаптарын қанағаттандыра алмау қабілетін, сонымен қатар өзіне тиесілі мүлік есебінен бюджет пен бюджеттен тыс қорларға міндетті төлемдерді қанағаттандыра алмау қабілетін айтады. Борышкер төлемқабілетсіз болып танылады, егерде ол орындау мерзімінен бастап үш ай ішінде міндеттемелерін орындамаса. Оның міндеттемелері активтер құнынан артады, егерде оның балансының қанағатсыз құрылымы болса. Заңды тұлғаның банкроттығы туралы жалпы сипаттама 46-суретте келтірілген. 46-сурет. Заңды тұлғаның банкроттығы Заңнамалық және қаржылық тәжірибеде кәсіпорын банкроттығының келесідей түрлерін бөліп көрсетеді: Жалған банкроттық – несие берушілерге тиесілі төлемдердің немесе қарыздардан жеңілдіктердің уақытын создыру үшін, сәйкесінше қарыздарды төлемеу үшін жасалатын несие берушілерді шатыстыру мақсатында өзінің төлемқабілетсіздігі туралы коммерциялық ұйымның иесімен (дара кәсіпкермен) немесе басшымен жалған түрде жариялау. Алдын-ала ойластырылған банкроттық – коммерциялық ұйымның иесімен (дара кәсіпкермен) немесе басшымен жеке мүдделерді немесе басқа да мүдделерді көздей отырып жасалған, ірі зиян тигізген төлемеқабілетсіздікті әдейі құру немесе көбейту. Нақты банкроттық пайдаланылатын капиталдың нақты жоғалтуларына байланысты кәсіпорынның болашақта өз қаржылық тұрақтылығы мен төлемқабілеттілігін толық қалпына келтіре алмау қабілетімен сипатталады. Капитал жоғалтуларының апаттық деңгейі мұндай кәсіпорынға болашақ кезеңде тиімді шаруашылық қызметті жүзеге асыруға мүмкіндік бермейді, соның салдарынан ол заңды түрде банкрот деп жарияланады. Техникалық банкроттық. Пайдаланылатын термин дебиторлық борышты төлеу мерзімінің біршама өтіп кетуінен болған кәсіпорынның төлемқабілетсіздік жағдайын сипаттайды. Және де мұнда дебиторлық борыш мөлшері кәсіпорынның кредиторлық борышынан артады, ал оның активтерінің сомасы оның қаржылық міндеттемелерінен біршама артады. Борышкердің немесе борышкер-кәсіпорын иесінің заңсыз іс-әрекеттеріне банкроттықты көре отырып несие берушілердің барлығына немесе кейбіреуіне зиян тигізетін іс-әрекеттері жатқызылады, олар: - борышкер мүлкінің бір бөлігін немесе міндеттемелерін жасырып қалу; - борышкердің шаруашылық қызметін жүзеге асырумен байланысты кез-келген есептік құжатты жою, жасырып қалу, жалған түрде дайындау; - бухгалтерлік құжаттардағы қажетті жазуды жою немесе одан бас тарту; - несие түрінде алынған немесе бағасы төленбеген борышкер мүлкінің бір бөлігін жою, сату немесе кепіл ретінде салу. ҚР заңына сәйкес борышкердің банкроттық белгілерін анықтау үшін мыналар ескерілуі қажет: ақшалай міндеттемелер мөлшері, оның ішінде берілген тауарлар орындалған жұмыстар мен көрсетілген қызметтер үшін қарыз мөлшері, борышкермен төленуге тиісті пайызды есепке алғандағы сома; негізсіз баю салдарынан пайда болған қарыз мөлшері; қатысудан шығатын борышкердің құрылтайшылар (қатысушылар) алдындағы еңбек келісімшарты бойынша жұмыс істейтін тұлғаларға демалыстық жәрдемақыларды төлеу бойынша міндеттемелер, адамдардың денсаулығы мен өміріне зиян келтіргені үшін борышкер жауапты болатын міндеттемелер, несие берушінің мүлкіне зиян тигізгені үшін қарыз мөлшері; ҚР заңнамасымен орнатылған айыппұлдар (пениялар) мен басқа да қаржылық санкцияларды ескермегендегі міндетті төлемдер мөлшері. Міндеттемелерді орындамағаны немесе дұрыс орындамағаны үшін төленуге тиісті тұрақсыздық айыбы (айыппұлдар, пениялар), төлемді өткізіп алғаны үшін төлемдер, міндеттемелерді орындамағаннан туындаған зияндар, сонымен қатар мүлікті және қаржылық, оның ішінде міндетті төлемдерді төлеу бойынша міндеттемелерді орындамағаны үшін санкциялар борышкердің банкроттық белгісін анықтау кезінде ескерілмейді. жүктеу/скачать 1,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|