ЖАҢА ЗАМАНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ

ЖАҢА ЗАМАНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ
243
 
 
 
 
 

 
 
Орталық Қазақстан, Тарбағатай 
мен Жетісу жеріне жасалған 
экспедицияға қатысты 
Орыс географиялық жұмысына 
белсене араласты
1858 -1859 жылдары Қашғарияға 
сапар жасады
Орта Азияның және Шығыс 
түркістанның карталарын 
жасаумен айналысты
Қырғыздардың тарихын, 
этнографиясын және халықтық 
поэзиясын зерттеді
Шығыс елдерінің қолжазбасын 
зерттеді
Петербургте әртүрлі әскери және 
ғылыми мекемелерде жұмыс 
істеді
Мұрағат деректерін жинастырды
Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулері
Әлихан 
Нұрмұхаммедұлы 
Бөкейханов
(1866‒1937 жылдары)
- Ұлт-азаттық және Алаш қозғалысының жетекшісі. 
- Алашорда үкіметінің төрағасы, мемлекет қайраткері, ғалым, публицист, аудармашы.
- 1866 жылы Қарқаралы уезі Тоқырауын болысына дүниеге келді. Қазіргі Қарағанды облысы Ақтоғай ауданы
- Саяси көзқарасын қалыптастыруына Ұлы француз революциясы әсер етті.
- 1890 жылы Омбы техникалық училищесін, 1894 жылы Санк-Петербург Императорлық Орман шаруашылығы инсти-
тутының экономика факультетін бітірді. Орманшы-ғалым және заңгер дипломын алды. 
- Ресей империясы полициясының бақылауына 1897 жылдан бастап алынды.
- 1898 жылы алғашқы томы жарық көрген «Қырғыздардың жер иеленуі бойынша мәліметтер» атты еңбекті жазуда 
қажетті деректер жинады.
- Омбы орман шаруашылығы училищесінде, ғылыми, әкімшілік қызметтер атқарды.
- 1902 жылы қоғамның Семейдегі бөлімшесінің ашылуына зор үлес қосты.
- 1904 жылы Тобыл губерниясын зерттеп, орыс шаруаларының Қазақстанға қоныс аудару жөніндегі материалдар 
дайындаған Ф.А.Шербинаның экспедициясында жұмыс істеді.
- 1903 жылы Петербургте «Ресей өлкеміздің толық географиялық сипаттамасы» деген жинақтың 18-томында «Қырғыз 
(Қазақ) өлкесі халқының аумақ бойынша таралып қоныстануы, оның этнографиялық құрамы, тұрмысы мен мәдениеті»
тарауын жазған.
- 1905 жылы Кадеттер партиясы мүшелігіне өтті. Қарқаралы петициясын құрастыруға қатысты.
- 1906 жылы І Мемлекеттік Думаға Семей облысынан депутат болып сайланды.
- «Дала ұлы» деген бүркеніш атпен «Дума партиялары», «Дума мен қазақтар», «Август Бебель» мақалаларды жария-
лады.
- 1905-1907 жылдары кадеттердің «Степной пионер», «Степной край», «Иртыш», Омич», «Голос» атты газеттеріне 
белсенді түрде мақалалар шығарды.
- 1913 жылы А.Байтұрсынов және М.Дулатовтармен бірге тұңғыш жалпыұлттық баспасөз ұйымы ‒«Қазақ» газетінің 
негізін қалады. Патша үкіметі тарапынан қуғынға ұшырағандықтан, ол мақалаларын «Қыр баласы», «Ғали хан», 
«Қырғыз-қайсақ» т.б. лақап аттармен атады.
- Шығармалары: «Қырғыздар», «Сұлтан Кенесары Қасымовтың тарихына қатысты материалдар», «Қарқаралы уезін-
дегі қырғыздардың рулық құрылымы», «Абай Құнанбаев» атты зерттеулері жарық көрді. 

жүктеу/скачать 9,16 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: