Ұлы Даланың батысы мен орталық бӛлігінде Б.з.б. І мыңжылдықта Ұлы Даланың батысы мен орталық бӛлігінде басымдыққа ие болды:
Скиф-сақ-сармат мәдени қауымдастығы Б.з.б. 209 жылы, ІІІ ғасыр соңында билікке келген ғұндардың атақты билеушісі:
Мӛде Кӛшпелі ғұн (хунну) тайпаларының билігіне Мӛденің келуі:
Б.з.б. ІІІ ғ. соңы Мемлекет пен халықтың құнды байлығы ең алдымен оның жері дегендігін айтқан ғұн билеушісі:
Мӛде Б.з.б. ІІІ ғасырдың соңында Саян, Алтай, Жоғарғы Енисей аймағын мекендеген тайпаларды
жаулап алған ғұн қолбасшысы:
Мӛде Б.з.б. 200 жылы Қытай императоры Гаоди қоршауға түсіп, бейбіт келісімге келген билеуші:
Мӛде Б.з.б. ІІ ғасырда ғұндардың қысымымен Солтүстік-Батыс Қытайдан Шығыс және Оңтүстік-
Шығыс Қазақстан аумағына қоныстанған тайпа:
Юэчжи Ғұндар б.з.б. ІІІ ғасырда юэчжилерді ығыстырып, иеленген аймақ:
Солтүстік-Батыс Қытай Ғұндар мен юечжиліктер арасындағы соғыс созылды:
Тӛрт ғасырға І-ІІІ ғасырларда Бактрияда Кушан патшалығын құрған тайпа:
Тохарлар (юэчжилер) Біздің дәуіріміздің І ғасырында Қытайдың қол астына ӛткен ғұндардың бӛлігі:
Оңтүстік Қытайдың ығыстыруымен солтүстік ғұндар кӛшкен аймақ:
батысқа Б.з.б. 47-46 жылдары солтүстік ғұн билеушісіне үйсіндерге қарсы күресте қолдау кӛрсеткен
тайпа:
Қаңлылар V ғасырда Шығыс Еуропада ғұн кӛсемі Аттила ӛз мемлекетін құрған тайпа:
ғұн Герман тайпаларының бүкіл Еуропаға тарала бастауына әсер еткен оқиға:
Ғұндардың жорығы Билеушілері «Аспан ұлы», «Ұлы шаньюй» деп аталған ел:
ғұндар Ғұн мемлекетінің сыртқы саясаттағы барлық мәселені шешті:
тәңірқұт Ғұн мемлекетінің батыс және шығыс аумақтарын басқарды:
кіші хандар Ғұндарда түменбасы
