Білім, ғылым және мәдениет салаларындағы оң өзгерістер. Қазақ КСР Ғылым Академиясының құрылуы

1946 жылдың шілдесінде ҚазКСР Қазақ Ғылым академиясы құрылды. Қ. И. Сәтбаев Академияның тұңғыш президенті болды. Академияның бірінші құрамына Қазақстанның ғылым, техника және мәдениет қайраткерлерін-М. О. Әуезов академиясын, А. Б. Бектұров, И. Г. Галузо, А. Қ. Жұбанов, н. В. Павлов , М. П. Русаков, К. И. Сәтпаев, г. А. Тихов, В. Г. Фесенков, С. В. Юшков қосқанда 14 академиктер мен 16 корреспондент мүше кірді. Орталық офис Алматы қаласында орналасқан. 1940 жылы Жезқазған кен орнын ашқаны үшін Ленин орденіне ие болды.

1950 жылдың аяғында Қазақ КСР Ғылым Академиясы жүйесінде 50 ғылыми-зерттеу мекемелері жұмыс істеді, оның ішінде 19 институт, 13 сектор, 2 мұражай, обсерватория, 3 ботаникалық бақ және 8 ғылыми база. Қазақ КСР ҒА 500-ге жуық аспирант оқыды. Қазақстан ғалымдары пайдалы қазбалардың көптеген кен орындарын барлады. 1946-1949 жылдары Қазақ КСР ҒА ғылыми-зерттеу мекемелері өндіріске 900-ден астам ұсыныстар мен зерттеулерді енгізу үшін берілді. Ғылыми ізденістердің неғұрлым тиімді қайтарымы үшін Қазақ КСР ҒА-ның көшпелі сессиялары тәжірибеге алынды.

1956 жылдың 14-25 ақпанында Мәскеуде өткен КОКП ХХ съездінде. Съезд барысында Сталиннің жеке басына табынушылық және жанама идеологиялық мұралары сотталды. Съезден кейін қазақ жазушылары С. Сейфуллин, Б. Майлин, И. Жансүгіров ақталды, бірақ с. Байтұрсынұлы, М. Жұмабаев, М. Дулатұлы, Ж. Аймауытов оңалту туралы ештеңе айтылмаған.

1947 жылы Мұхтар Әуезов"Абай жолы"роман-эпопеясының алғашқы екі томын аяқтады. 1949 ж. алғашқы екі кітап үшін оған бірінші дәрежелі КСРО Мемлекеттік сыйлығы берілді. 1959 жылы М. Әуезов Ленин орденімен марапатталды. Сонымен қатар С. Мұқановтың "Өмір мектебі", ғ. Мүсіреповтің "Оян, қазақ", "Шығанақ", "Миллионер", "Қарағанды", Ғ. Мұстафиннің "Дауылдан кейин", А. Әбішевтің "Молодое поколение" атты өмірбаяндық повестері жазылған.

"Мен-мұсылманмын, мен-мұсылманмын, мен – мұсылманмын, мен-мұсылманмын.